موشک بالستیک شاهین۳ دوربردترین موشک بالستیک پاکستانی‌هاست که به عنوان یک موشک بالستیک با توان حمل کلاهک اتمی برای هدف قرار دادن تمام خاک کشوری چون هند در نظر گرفته شده و تقریباً خاک تمام کشورهای همسایه پاکستان را نیز تحت پوشش خود دارد
زمانی که ارتش هند تصمیم گرفت تا مراکز کنترل و فرماندهی خود را در شرق این کشور مستقر کند پاکستان تصمیم گرفت تا موشکی با برد بلندتر برای پوشش تمام خاک هند توسعه دهد .همچنین با در نظر گرفتن اینکه تا مدت‌ها موشک قوری ۱ که موشک سوخت مایع بود به عنوان موشک اصلی اتمی پاکستان شناخته می‌شد و البته بعد از آن موشک شاهین ۲ جای آن را گرفت نیاز به یک موشک با توان واکنش سریع و آماده شدن در عرض کمتر از یک ساعت برای شلیک، منجر به توسعه موشک شاهین ۳ شد.موشک شاهین ۳ اولین بار در سال ۱۹۹۹ برنامه‌اش در دستور کار قرار گرفت ولی دست کم تا یک دهه بعد به مرحله تست نرسید که بیشتر برگشت به مشکلات پاکستان برای توسعه موتور سوخت جامد مناسب برای این موشک بود
این موشک دست کم در سال ۲۰۱۲ دو تست موفقیت آمیز داشت و سرانجام در سال ۲۰۱۵ با رونمایی عمومی این موشک و اعلام اینکه موشک دارای بار ۲۷۵۰ کیلومتر است رسماً عملیاتی شد
موشک شاهین ۳ یک موشک سوخت جامد است که دارای طول 19.5 متر و قطر ۱۴۰۰ میلیمتر است
موشک دارای دو پیشرانه سوخت جامد پشت سر هم است که هر دو پیشرانی نیز برای رساندن موشک به خارج جو طراحی شده .ئر این موشک کلاهک از پیشرانه دوم جدا نمی‌شود و کلاهک دارای سیستم هدایت در مرحله آخر و یا پیشرانی مستقل نیست و بر اساس تصاویر خود موشک نیز کلاهک فاقد هرگونه سیستم و یا بالچه برای هدایت در فاز آخر است و در طراحی این موشک دقت چندان مد نظر نبوده زیر هدف اصلی توسعه آن استفاده در نقش اتمی است
موشک بر روی یک شاسی ۱۶ چرخ ساخت چین کشیده می‌شود .این خودرو از نوع WS21200به شکل اختصاصی برای حمل موشک شاهین ۳ توسط چین برای پاکستان ساخته شده
این کشنده خود بر اساس کشنده های دیگر ساخت چین ساخته شده که در ارتش آن کشور نیز استفاده می‌شود این خودرو ۴۲ تنی دارای ۲۰ متر طول است و از یک موتور ۷۰۰ اسب بخاری دیزل استفاده میکند و می‌تواند باری تا وزن ۸۰ تن را حمل کند .سرعت آن در در جاده ۶۰ کیلومتر در ساعت و برد آن نیز در جاده ۱۰۰۰ کیلومتر است. استفاده از این خودرو برای پاکستان اهمیت زیادی داشت. پاکستان با در نظر گرفتن برنامه ساخت موشکهای تاکتیکی در هند که دارای نقش متعارف بودند از این مسئله بیم دارد که در یک رویارویی با هند لانچرهای پرتابش در صورتی که تحرک لازم را نداشته باشند هدف قرار بگیرند .
استفاده از لانچر متحرک و برد این موشک به آنها اجازه می‌دهد می‌دهد که حتی موشک شاهین ۳ را از عمق خاک پاکستان به طرف شرق هند شلیک کنند، بدون اینکه بیم هدف قرار گرفتن آن را در نزدیکی مرز داشته باشند. شایان به ذکر است که خودروی حامل این موشک بعدها توسط چین برای کره شمالی نیز با کمی تغییر ساخته شد که در آنجا برای شلیک موشکهای قاره پیما استفاده می‌شود
برخی منابع سیستم هدایت شاهین 3 را ترکیب از اینرسی و سامانه جی پی اس می‌دانند ولی دست کم بر اساس منابع خود پاکستان این موشک دارای سیستم هدایت درونی است .استفاده از سیستم اینرسی که یک سیستم هدایت داخلی است امتیاز خود را دارد مثلاً ایجاد اختلال بر روی آن با کمک سیستم‌های جنگ الکترونیک مختل کننده ارتباط‌های ماهواره‌ای امکان‌پذیر نیست ،ولی در عوض دقت آن را کاهش می‌دهد
دقت این موشک مشخص نیست در منابع مختلف از ۱۵۰ تا ۳۵۰ متر گفته شده .منابع هندی معتقدند که دقت این موشک حدود ۱۵۰ متر است که برای یک موشک با کلاه اتمی مناسب است
موشک از یک کلاهک 500 کیلویی بر اساس گفته منابع پاکستانی استفاده میکند که می‌تواند شامل یک کلاهک انفجار قوی متعارف باشد و یا یک کلاهک اتمی ۵۰ کیلو تن تی ان تی
موشک دارای کلاهک انفجاری واحد است و فاقد کلاهک مجتمع چندگانه برای حمل چند کلاهک است. بر اساس برآوردهای هندی از سرعت این موشک گمان میرود این موشک در فاز نهایی حدود ۱۳ ماخ سرعت داشته باشد
دارا بودن این سرعت عملاً شکار آن را توسط سامانه‌های پدافندی دشوار میکند اگرچه هند چندین برنامه برای ساخت موشکهای ضد بالستیک دارد و سامانه اس ۴۰۰ روسی را نیز در خدمت دارد ولی در حال حاضر شاهین ۳ تهدید بزرگی برای هند به حساب می‌آید
برد این موشک در روز رونمایی ۲۷۵۰ کیلومتر اعلام شد ولی بعدها توسط رئیس ستاد مشترک ارتش پاکستان گفته شد که در صورت کاهش وزن کلاهک این موشک ، شاهین3 به برد ۳۰۰۰ کیلومتری نیز می‌رسد.
شاهین ۳ بدون شک دست بلند پاکستان برای ضربه زدن به هرهدفی در هند است .این موشک در نقش اتمی کاربرد دارد زیرا دقت چند چندانی در نقشه متعارف ندارد
پاکستان معمولا از موشکهای شاهین ۲ که شاهین ۳ خود نسخه بزرگتر و پرتوان‌تر است آن است در نقش متعارف استفاده می‌کنند .با وجود این پاکستان هرگز به دنبال تهاجم متعارف با موشکهای بالستیک مثلاً در برد بیش از ۷۰۰ کیلومتر نبوده و این کار را به موشکهای کروز جنگنده‌های نیروی هوایی مجهز به سلاح‌های برد بلند سپرده. موشکهای بالستیک میانبرد آنها معمولا در نقش اتمی کاربرد دارد. تنها در شاهین ۲ با برد حدود ۲۰۰۰ تا ۲۵۰۰ کیلومتر برای مواقع خاص پیش بینی نصب کلاهک متعارف با دقتی بیشتر از شاهین ۳ شده است. البته پاکستان استفاده از موشکهای بالستیک در برد کوتاه برای مثال زیر ۵۰۰ کیلومتر را نیز مد نظر دارد که تعدادی موشک تاکتیکی با این برد از نوع سوخت جامد در دسترس آنها قرار دارد، ولی هم اکنون در نقش اتمی قدرتمندترین موشک آنها شاهین ۳ است
هندی‌ها در سال 2023 اعلام کردند که گمانه زنی های آنها این است که ۲۵۰ موشک شاهین ۳ توسط پاکستان تولید شده است
عبدالحمید تارخ
مقالات مشابه
