جنگنده ها

جنگنده اف86 سابر

جنگنده اف86 سابر

در اواخر جنگ جهانی دوم موتور جت یک پدیده جدید در عرصه هوانوردی بود که به سرعت هواپیما های   جنگی به شدت افزوده بود.کمپانی نروث امریکن که سازنده هواپیمای مشهور پی 51  ماستانگ بود که بهترین جنگنده جنگ دوم جهانی بود تصمیم گرفت در یک طرح چالش برانگیز به دنبال جنگنده موتور جت برود

در سال 1944 نورث امریکن کار روی برنامه ای با نام ار دی 1265 را اغاز کرد . نیروی دریایی خواهان این جت شد که بعدها با نام اف جی -1 شناخته شد. اولین  فروند از اف جی 1 در اواخر سال 1946 پرواز کرد.  این هواپیما دارای  بدنه ای سیگار شکل با یک موتور از نوع جنرال الکترونیک جی 35 – جی ایی-2 که دارای توان 3750 پاوند رانش بود که ورودی هوا در جلوی هواپیما قرار داشت  و دارای بالهای کاملا صاف و بدون پس گرایی بود. هواپیمای جدید در سال 1948 وارد خدمت نیروی دریایی شد

در همان زمانی که نروث  امریکن در حال کار روی طرح جدید بود نیروی هوایی  بر اساس اف  جی-1 بود.نیروی هوایی در ان زمان یک جنگنده جت با سرعت بیش از 950 کیلومتر بر ساعت می خواست که مجهز به شش مسلسل 12.7 م م باشد.

طرح اف جی-1 دقیقا همان طرحی بود که نیروی هوایی می خواست و حاضر و اماده بود فقط برخی تجهیزات برای نشست و برخواست بر روی ناو هواپیما بر زیادی بود.البته یک مشکل کوچک دیگر هم بود و ان سرعت هواپیما بود که به 870 کیلومتر بر ساعت محدود می شد . نروث  در سال 1945 به سرعت فهمیده بود که بال صاف نمی تواند هواپیما را به سرعت بالاتر  برساند و این از جمله اسنادی بود که امریکای از دانشمندان المانی به دست اورده بودند. برخی مهندسین بوئینگ اسناد تونل های باد المانها را مورد بررسی  قرار دادند و به اطلاعات بسیار خوبی دست پیدا کردند . بوئینگ این طرح را در طرح بی 47 به کار برد و نروث در طرح جدید برای نیروی هوایی از ان استفاده کرد طرحی که  ایکس اف 86 نامیده شده بود

مهندسین نروث یک طرح 1/35 از ایکس اف86 ساختند که دارای بال پسگرا به میزان 35 درجه بود و ان را  درون تونل باد ازمایش کردند و نتایج بسیار خوبی به دست امد.اولین پیش نمونه در اگوست سال 1947 ساخته شد و در یک اکتبر همان سال پرواز کرد. ایکس اف86 مجهز به موتور جی 35 –سی-3 با توان 3750 پاوند بود  ولی این موتور موقت بود زیرا قرار بود موتور قویتری جی 47 که در ان زمان در حال توسعه بود روی هواپیما نصب شود

اف86 ای اولین نسخه عملیاتی که بر روی لوله مسلسل 12.7 م م خود دارای یک پوشش بود که تنها در هنگام اتش کنار میرفت. این پوشش بعدها برداشته شد
اف86 ای اولین نسخه عملیاتی که بر روی لوله مسلسل 12.7 م م خود دارای یک پوشش بود که تنها در هنگام اتش کنار میرفت. این پوشش بعدها برداشته شد

اولین پرواز بسیار خوب انجام شد اگرچه در هنگام فورد با جمع شدن ارابه فرود جلوی  هواپیما کمی اسیب دید

اف86 پرونده زیبایی بود  که دارای سه ارابه فرود بود که دو ارابه فرود عقبی زیر بال جمع میشد . دارای سرعت اوجگیری و سرعت پرواز  بسیار خوبی  بود و حتی با همان موتور جی 35 نیز 150 کیلومتر بر ساعت  سریعتر از تمامی جتهای نیروی هوایی امریکا بود.در یکی از ازمایشات در 19 اکتبر در حالت شیرجه به سرعت صوت  رسید ولی این سرعت تنها در حالت شیرجه به دست امد . مسئله بعد این بود که این رکورد هرگز ثبت نشد زیرا هیچ مرکز رسمی برای ثبت ان در ان لحظه در محل نبود

نیروی هوایی از هواپیمای جدید  بسیار راضی بود و در نهایت در سال 1948 وارد خدمت شد

اولین اف86 ای (F-86A) در 20 می سال 1948 تحویل نیروی هوایی شد. نیروی هوایی در مرحله اول 333 فروند اف86 ای سفارش داد ولی در مجموع 554 فروند تحویل گرفت. این نمونه با موتور قویتر  جی 47 با توان 5340 پاوند  دارای  بیشترین سرعت 970 کیلومتر بر ساعت بود.

هواپیمای دارای  کابینی حبابی با دید عالی بود و از صندلی پرتاب شونده بهره  می برد و کابین کاملا انالوگ بود. هواپیما در زیر هر بال خود یک جایگاه حمل تسلیحات داشتن که توان حمل یک مخزن سوخت خارجی 782 لیتری را زیر هر بال و یا به جای ان یک بمب 450 کیلوگرمی(در مجموع دو بمب)  ویا به جای انها زیر هر  بال تا دو غلاف حمل راکت هرکدام دارای 4 راکت  127 م م (در مجموع 16 راکت) را حمل کند. ولی به دلیل محدودیت  سوخت  بدون مخازن سوخت خارجی  برد ان به زیر 300  کیلومتر  محدود میشد و از این رو همواره مخازن سوخت خارجی را حمل میکرد  و در واقع تنها سلاح اف86 ای ، شش مسلسل 12.7 م م بود که هر کدام 1100 گلوله حمل میکردند و دارای سرعت اتش 850 گلوله از هر مسلسل بود  که برای پشتیبانی  هوایی خیلی مناسب نبود.

در تصویر بالای دماغه اف86 ای میتواند یک بخش سیاه رنگ دید که محل قرار گیری رادار مسافت یاب است
در تصویر بالای دماغه اف86 ای میتواند یک بخش سیاه رنگ دید که محل قرار گیری رادار مسافت یاب است

اولین سری تولیدی  که 33 فروند از ان تولید شد اف86 ای-1 نامیده شدو سری دوم که 188 فروند از ان تولید شد اف86 ای-5 نامیده  شد که دارای  زره بیشتر و برخی تغییرات درونی بود. دسته سوم که 333 فروند از ان ساخته شد نیز اف86 ای5 نامیده شد ولی تفاوت بزرگ ان جایگزینی رادار مسافت یاب ای پی جی-5 در دماغه با یک سایت ساده در مدل های قبلی بود. این رادار مسافت یاب با بدست اوردن مسافت تا جنگنده دشمن  بر روی یک شیشه در روی پنل خلبان محل برخورد گلوله ها را نشان میداد تا خلبان بتواند بهتر در مانورهای تند اتش کند بدون اینکه نیاز به شلیک گلوله های رسام باشد

به غیر از چند ده فروند اف86 ای تولید اخر تمامی اف86 ای بر روی  دریچه  های مسلسل خود دارای  یک روپوش بودند که در زمان شلیک کنار می رفتند ولی به دلیل اطمینان  پذیری کم این دریچه حذف شد. اف86 ای 6  به   گان سایت  پیشرفته  تر ای -1 سی ام تجهیز شدند  و در نسخه اف86 ای7 دارای  رادار مسافت یاب دقیق تر ای پی جی 30 شد که بر روی اکثر  نسخه های بعدی نیز نصب شد  و برخی نسخه های تولید اخر به موتور قویتر جی 47 – جی ایی -13 با توان 5450 پاوند تجهیز شدند که مصرف کمتری نیز داشت.

با شوروع جنگ کره هنگامی که اف80 و اف84 نتوانستند در برابر میگ15 قد علم کننده امریکا پیشرفته ترین جنگنده عملیاتی خود یعنی اف86 ای را به میدان فرستاد. زمان اغاز جنگ کره میگ۱۵ یک سال بود وارد خدمت شده بود. نیروی هوایی کره شمالی مجهز به هواپیماهای پیستونی چون لاویچکا ۱۱ و یاک۹ بود. امار نشان میدهد  نیروی هوایی کره شمالی  ۹۳ فروند ایلیوشین ۱۰ ،  ۷۹ فروند  یاک۹ و تعدادی لاویچکا ۱۱  در خدمت داشتند.امریکا دو جت تازه خود یعنی  اف۸۰ و اف۸۴  در کنار جنگنده های پیستونی بازمانده از جنگ دوم مانند پی۵۱ و اف۴ یو را وارد نبرد کرده  بودند ولی ورود تعداد کمی میگ۱۵ شوروی با خلبانان شوروی  و سرنگونی چند فروند اف۸۰ و اف۸۴ باعث ورود به خدمت اف۸۶ به کره شد.

امریکا اول شک داشتند که شاید میگ۱۵ یک نسخه از اف۸۶ با جاسوسی صنعتی است ولی این حرف درست نبود  اف۸۶ و میگ۱۵ هر دو  ریشه المانی داشتند و با هم توسعه یافت.میگ۱۵ به صورت چشمگیری کوچکتر از اف۸۶ بود و ۳۰% سبکتر از اف۸۶ سابر .

میگ۱۵ به عنوان یک شکاری برای نابودی  بمب افکنها بلند پرواز ساخته شده بود از این رو سرعت اوجگیری  بیشتری داشت و کلا در ارتفاع بالا عملکرد بهتری داشت ولی اف۸۶ یک جنگنده برتری هوایی بود که برای درگیری رزم هوایی در ارتفاع پایین ساخته شده بود. سلاح های این دو جنگنده همه چیز را مشخص میکرد  میگ۱۵ دارای توپ سنگین  برای نفوذ در زره بمب افکنها بود ولی اف۸۶ دارای شش مسلسل ۱۲٫۷ م م برای سرنگونی اهداف سریعتر مثل جنگنده ها  بود.

 خلبانان شوروی به مسلسل های ۱۲٫۷ م م اف۸۶ به دید تمسخر انگیزی  نگاه میکردند و البته در غرب نیز بودند کسانی که چنین  اعتقادی داشتند  و برای نمونه اف۸۶  استرالیایی  دو توپ ۳۰م م داشت. ولی البته توپ های میگ۱۵ چندان هم بی عیب نبودند. نمیشد هر دو توپ را با هم شلیک کرد حرکت متفاوت بالستیک دو توپ با تفاوت چشمگیر کالیبر  تنها باعث میشد که خلبان با یکی از دو توپ اتش کند.همچنین سرعت دهانه گلوله  ۳۷ م م که ۶۹۰ متر بر ثانیه بود شلیک گلوله بر ضد یک هدف پر سرعت را سخت میکرد از این رو تنها برای سرنگونی بمب افکمنها و یا  حمله به زمین استفاده میشد در واقع این توپ ۲۳ م م بود که جنگنده شکار میکرد . همچنین توپ ۳۷ م م لگد بسیار داشت و اتش را منحرف میکرد. ولی سابر برتری های خود را داشت.

اف86 و میگ15
اف86 و میگ15

کابین دید  بسیار بهتری و فوق العاده ای داشت و در دماغه دارای یک رادار مسافت یاب برای تعیین  زمان مناسب اتش بود در حالی که میگ۱۵ تنها یک سایت اتش معمولی درجه بندی شده شیشه ای در جلو خود بود.همچنین شش مسلسل با گلوله های پر سرعت و سرعت اتش بالا  در کنار سامانه هدفگیری رایانه ای شلیک به طرف یک هدف چالاک را بسیار اسان تر از شلیک با توپ ۲۳ م م میکرد

اگرچه هر دو جنگنده روی کاغذ با هم برابر بودند ولی در جنگ کره اف۸۶ و میگ۱۵ به تبادل اتش  هشت  به یک رسیدند . در ازاء سرنگونی ۸ میگ۱۵ یک اف۸۶ از دست رفت ولی چگونه چنین اماری به دست  امد. مسئله سر این است در تمامی محاسبات  یک چیزی در نظر گرفته نشده بود و ان مهارت خلبان بود .وقتی دو جنگنده از نظر توانایی انقدر به نزدیک بودند این خلبان بود که تعیین  کننده نهایی نبرد بود.

شوروی تنها نه  ماه خلبان میگ۱۵ خود را در کره نگه داشت خلبانی که بسیاری در جنگ دوم جنگیده  بودند . سه سال دیگر جنگ خلبان کره شمالی و چینی با میگ۱۵  پرواز میکردند خلبانانی که تا سال ۱۹۴۹(یک سال قبل) اصلا سوار هواپیما نشده بودند . انها یک دوره اموزش شش ماه دیده بودندو همکنون  با جت پرواز میکردند در حالی که در مقابل انها خلبان امریکایی می جنگیدند  که ۷۳% انها در جنگ جهانی دوم شرکت داشتند. سطح اموزش خلبان کره ای و چینی انقدر پایین بود که بر طبق گذارش خلبان امریکایی برخی از انها قبل از اغاز  نبرد از جنگنده خود خارج می شدند.

در سال 1947 زمانی که هنوز اف86 ای عملیاتی نشده بود نیروی هوایی خواهان نسخه تهاجمی اف86 ای بود. نروث به سرعت وارد کار  شد و نسخه بزرگتر اف86 ای را با نام ایکس اف86 سی را طراحی کرد که با 30% سوخت بیشتر در حدود 5009 لیتر سوخت داخلی حمل می کرد  و دارای  موتور کشیده تر و قدرتمند تر پرات اندویتنی جی 48 –پی 6 بود که دارای توان 6250 پاوند بود. ورودی هوا از جلو دماغه به دو طرف تغییر کرد و به جای شش مسلسل 12.7 م م دارای شش توپ 20 م م بود و زیر هر بال خود دو جایگاه برای  حمل سلاح حمل میکردو در دماغه دارای دماغه بزرگی بود .قرار شد در خدمت اف92 نامیده شود ولی بعد از ساخت دو فروند برنامه لغو شد.

ولی دومی نسخه عملیاتی اف86 نسخه اف86 دی بود که به ان اف86  سابر همه گونه هوا نیز میگفتند

اف86 ای  فاقد رادار برای رهگیری هدف بود و فقط یک رادار مسافت یاب داشت. این بدان معنی بود که سابر تنها در روز و اب و هوایی صاف توان عملیات داشت . در ان زمان نیروی هوای امریکا خواهان یک شکاری رهگیری برای رهگیری بمب افکنهای روسی از ناحیه سیبری بود. نیروی هوایی نسخه ای از جت اموزشی تی 33 را با نام اف94 به صورت موقت به خدمت گرفته بود ولی نروث در سال 1949 بر اساس اف86 ای طراحی با نام اف95 را پی گرفت که اف86 دی خوانده میشود.

نسخه جدید در 22 دسامبر سال 1949 اولین پرواز خود را انجام داد. این نمونه تنها 25% با اف86 ای تفاوت داشت ولی بزرگترین تفاوت ان دماغه بزرگ گوی شکل در بالای ورودی هوا  بود که محل قرار گرفتن انتن رادار ای پی جی -7  بود. ورودی هوا کوچکتر شده بود و پایین دماغه قرار داشت. این رادار با برد 50 کیلومتر بر ضد یک بمب افکن  بود و  تنها برای رهگیری  بمب افکنها و هدایت راکتهای  هوا به هوا ساخته شوده بود که کنترل ان  با سامانه اتش ایی-3 بود . 37 فروند از این نسخه با نام اف-86 ای1 ساخته شد و با جایگزین سامانه کنترل اتش  ایی-4 با ای-3 نسخه اف86 دی ای 5 ساخته شد که 26 فروند نیز از ان ساخته شد. هر دو در سال 1951 تولید شدند و رادار های انها غیر قابل اعتماد بود تا اینکه بعد از دو سال مشکلاتش برطرف شد

اف86 دی مجهز به موتور جی 47 –جی ایی 17 مجهز بود که دارای رانش 6650 پاوند بود و بیشترین سرعت ان به 990 کیلومتر و برد رزمی ان 890 کیلومتر بود   و همچنین  فاقد مسلسل بود . در واقع سلاح اصلی اف 86 دی 24 راکت 70 م م بود که در یک لانچر متحرک زیر بدنه قسمت جلو حمل میشد که در زمان شلیک پایین می امد.این راکتها 4 کیلومتر برد داشتند و 3.5 کیلومتر مواد منفجره  داشتند

در تصویر به خوبی جایگاه متحرک راکت انداز 70 م م قابل مشاهده است
در تصویر به خوبی جایگاه متحرک راکت انداز 70 م م قابل مشاهده است

با وجود اینکه در ان زمان الکترونیک همچنان حجیم  بود وباید این نسخه دو سرنشین  باشد ولی خلبان تمام مسئولیت  هدایت و کنترل رادار را بر عهده داشت

هواپیما دارای رادار ای پی جی -7 بود که توسط سامانه اتش ایی-4 هدایت می شد و از یک رایانه انالوگ ای پی ای-84 بهره می برد که در ان روزگار  یک فناوری پیچیده به حساب می امد.رادار 50 کیلومتر برد داشت ولی برد اتش زیر 3 کیلومتر بود. خلبان به سرعت به بمب افکن نزدیک میشد و در ان زمان رایانه  محاسبه میکرد که چه زمانی باید راکتهای غیر هدایت شونده 70 م م شلیک شود و به خلبان هشدار میداد. در واقع رایانه وقتی هواپیما در یک راستا با بمب افکن قرار میگرفت به خلبان هشدار میداد تا راکتها را شلیک کند.

از دیگر سری های تولید اف86 دی میتوان به

اف86 دی -10 که یک سری کوچک 36 فروندی از ان تولید شد و دارای سکام عمودی متفاوتی بود

اف86 دی 15 مجهز به پنلهای سوختگیری متفاوت  . 32 فروند از ان  تولید شد

اف86 دی-20 با فیلتر ضد یخ متفاوت که 188 فروند از ان ساخته شد

اف86 دی 25 که دارای مخازن سوخت قطره ای خارجی 454 لیتری متفاوتی بود و 88 فروند از ان ساخته شد

اف86 دی 30 با ترمز متفاوت که 200 فروند از ان تولید شد

اف86 دی40 با موتور قویتر جی 47- جی ایی -17 بی با قدرت 7500 پاوند  با پس سوز  بود این مدل و نسخه های  تولید بعدی مدل دی  تنها نمونه های سابر بودند که دارای موتور پس سوز دار بودند که 300 فروند از ان ساخته شد

در کنار 301 فروند اف 86 دی 50  ،225 فروند اف 86 دی 55 و 399 فروند اف86 دی  60 و در مجموع 2506 فروند اف 86 دی تولید شد

بعدها برخی از اف86 دی مسلح به موشک سایندوندر شدند زیرا کارایی راکتها در نقش هوا به هوا پایین بود
بعدها برخی از اف86 دی مسلح به موشک سایندوندر شدند زیرا کارایی راکتها در نقش هوا به هوا پایین بود

اف86 دی با نام های چون داگ شیپ ویا سابر  داگ شناخته میشد ولی هرگز محبوبیت  نسخه های های دیگر سابر را نداشت زیرا بسیاری از فناوری های ان زیادی پیشرفته و ناپخته  بودند. موتور جی 47  مجهز به پس سوز غیر قابل اعتماد بود و به همین میزان این مسئله در مورد سامانه اتش ایی 4 نیز صدق میکرد. از این  رو تا سال 1954 یعنی دو سال بعد از تحویل نیز به قابلیت کامل عملیاتی نرسیدند و برای مدتی دست کم 1000 فروند اف86 دی زمینگیر  بودند ولی سرانجام  با برطرف شدن مشکلات قابلیت خود را نشان دادند اگرچه همچنان موتور و سامانه اتش مشکلاتی داشت. در میان دهه 1950 ارتش  امریکا یک لینک ارتباط داده روی اف86 دی نصب کرد که می توانست  تصاویر رادار زمینی  را دریافت کرده و در اختیار خلبان قرار دهد.همچنین  نمونه های که دارای  لینگ ارتباط داده شدند دارای سامانه ای برای محاسبه محل دقیق جنگنده دشمن  بر اساس تصاویر دریافتی از رادار زمینی  و هدایت خودکار به طرف  دشمن شدند که در روزگار خود سامانه پیچیده ای بود . نمونه های تغییر یافته به این سیستم با نام اف86 ال شناخته می شد  که در واقع یک راه حل  موقت برای نیروی هوایی تا ورود به خدمت اف102 بود. در مجموع 981 فروند اف86 دی به این مدل ارتقا یافتند.

اف86 کا نسخه صادراتی اف86 دی در سال 1953 بود.این نسخه دارای سیستم کنترل اتش ام جی-4 بود که ساده تر از نسخه ایی-4 ارتش امریکا بود و برخلاف نسخه اف86 دی ارتش امریکا که فاقد مسلسل بود اف86 کا دارای چهار توپ 20 م م بود و از رادار ای پی ی -7 بهره می برد .تعداد کمی در امریکا تولید شد و در واقع اکثر انها در کشور های  چون ایتالیا تولید شد.

اف-86 کا ارتش المان
اف-86 کا ارتش المان

در ادامه طراحی اف86 برای ارتقا کارایی اف86 ای نروث دست به طراحی  اف86 ایی زد(F-86E).این نسخه به سختی قابل تشخصی با اف86 ای بود ولی کارایی کل ان بسیار بهتر بود. دارای موتور پر توان جی 47- جی ایی 13 بود با توان  5450  بود که در سری  اخر تولید اف86 ای به کار رفته بود و دارای سامانه هدایت کاملا هیدرولیک  بود و از دو سامانه هیدرولیک  بهره می برد  که کارایی و چالاکی ان از جمله به دلیل دم تمام متحرک ان بسیار عالی بود

اولین اف86 ایی در 23 سپتامبر سال 1950 پرواز کرد و اولین دسته  60 فروند این نسخه در سال 1951 تحویل شد و در کره به کار رفت.

با تعویض موتور با موتور جی 47 –جی ایی 27 با توان 6090 پاوند رانش نسخه اف86 اف ساخته شد که در اواخر سال 1952 تحویل شد .اف86 اف همچنین به مخازن جدا شونده قطره ای 758 لیتری  و سایت گان جدید  ای 4 مجهز شد . اف86 اف مشتری پسند ترین نسخه سابر بود

همچنین در میان را تولید  اف86 اف از سری اف86 اف 30 به بعد  هواپیما به یک جایگاه خارجی بیشتر زیر هر بال تجهیز شد که تعداد جایگاه های  زیر هر بال را به دو و در مجموع به چهار عدد افزایش داد.از این رو اف86 اف توان حمل دو بمب 450 کیلوگرمی را در کنار دو مخزن سوخت 758 لیتری را پیدا کرد. این نسخه 1600 لیتر سوخت داخلی نیز حمل میکرد .این نسخه  در اواخر  سال 1952 به سرعت در کره جای اف80 را در عملیات های حمله به زمین  گرفت

هر دو مدل اف و ایی در جنگ کره خوش درخشدند. در مجموع سابر موفق به سرنگونی 800 میگ15 شد در حالی که 80 سابر توسط میگ15 از دست رفت. راز موفقیت انها اموزشی بسیار خوب بود. برای نمونه از 40 تکخال امریکایی 39 عدد انها در جنگ جهانی دوم نیز جنگیده بودند و این 40 تکخال به تنهایی 300 میگ را سرنگون کرده بودند. همچنین سابر طی جنگ 8000 تن بمب و 300 راکت نیز شلیک کردند

اف86 اف
اف86 اف

از انجایی که مسلسل 12.7 م م نشان داد برای نابودی  با شکاری های  زره پوش ضعیف است نیروی هوایی ازمایشاتی را بر روی چند سابر با نصب چهار توپ 20 م م اغاز کرد. نتایج راضایت بخش بودند و در مدلهای بعدی به کار رفت

همچنین سه فروند نسخه اموزشی تی اف-86 اف ساخته شد که 45 سانتیمتر کشیده تر بود و دارای دو مسلسل 12.7 م م بود . یکی از انها  سقوط کرد دو فروند دیگر در میانه سال 1954 تحویل اموزشگاه نیروی هوایی شدند ولی در نهایت  برنامه ساخت تعداد  بیشتر لغو شد

همچنین نیروی هوایی دست به توسعه نسخه شناسایی  سابر زد.  این نسخه با تغییر F-86A به دست امد  که شامل نصب سه دوربین شامل دو دوربین کا9 و یک دوربین بزرگتر کا 25 بود. دو دوربین کا9 برای تصویر برداری از دو طرف و دوربین کا 25 برای تصویر برداری از زیر هواپیما بود . 11 فروند اف86 ای به ار اف 86 ای تغییر کرد که با هم متفاوت بودند برای نمونه  برخی مجهز به دوربین کا 46 ویا کا 17 شدند و حتی برخی به جای رادار مسافت یاب  در دماغه نیز یک دوربین تصویر برداری رو به جلو داشتند. این نمونه در سال 1952 تحویل شد و در کره نیز پرواز انجام داد. همچنین تعدادی از اف86 اف نیز به نسخه ار اف 86 اف تغییر یافتند

تی اف 86 اف
تی اف 86 اف

اخرین نسخه  سابر اف86 اچ بود.این نسخه که در اواخر جنگ توسعه یافت دارای  یک موتور توربوجت جی 73- جی ایی-3 بود که با قدرت 9250 پاوند رانش بسیار بیشتری نسبت به نسخه های قبلی نیرو فراهم میکرد   و از این رو در تمامی زمینه  های پروازی از تمامی نسخه  های اف86 برتر بود. این نمونه در سال 1953 تحویل داده شد و به عنوان  یک جنگنده بمب افکن وارد خدمت شد و حتی توان حمل سلاح اتمی نیز داشت

ار اف 86 اف. در این تصویر برامدکی روی بدنه محل قرار گیری دوربینها است اگرچه لنز انها در زیر هواپیما قرار دارد
ار اف 86 اف. در این تصویر برامدکی روی بدنه محل قرار گیری دوربینها است اگرچه لنز انها در زیر هواپیما قرار دارد

چندنی سری از نسخه اچ ساخته شد که برخی مجهز به شش مسلسل 12.7 م م بودند ولی برخی دارای چهار توپ 20 م م با مجموع  600 گلوله بودند . 475 فروند اف86 اچ ساخته شد که اخرین اف86 تولید در امریکا 16 مارس 1956 از خط تولید خارج شد

اف 86 اچ. این نسخه در هر طرف دماغه دارای دو توپ 20 م م بود
اف 86 اچ. این نسخه در هر طرف دماغه دارای دو توپ 20 م م بود

اف86 در کشورهای دیگر  نیز تولید شد

شرکت  سی ای سی استرالیا  دست به تولید تحت امتیاز  112 فروند اف86 اف زد که اولین انها در سال 1954 تولید شد . نسخه تولید در استرالیا مسلح به  دو توپ 30 م م ادن با 150 گلوله برای هر توپ بود و از موتور انگلیسی  با توان  7500 پاوند رانش بهره می برد.این نمونه دارای  نقش جنگنده بمب افکن بود و توان حمل غلاف راکتهای 80 و 68 م م و بمب های 450 کیلوگرمی را داشت و در زیر هر بال دو جایگاه حمل سلاح را داشت  و در اواخر دهه 1950 مسلح به  نسخه بی موشک سایندوندر شد. دارای  بیشترین سرعت 1100 کیلومتر بر ساعت بود و سریعتر از  نسخه امریکای بود. دلیل استفاده از موتور انگلیسی شرایط اب و هوایی گرم استرالیا است.اندونزی و مالزی نیز این نمونه را دریافت کردند

سی ای 27 نام نسخه تولیدی در استرالیا بود که دارای موتور انگلیسی و دو توپ 30 م م بود
سی ای 27 نام نسخه تولیدی در استرالیا بود که دارای موتور انگلیسی و دو توپ 30 م م بود

شرکت کانادا ایر ،کانادا بین سال های 1950 تا 1958 در مجموع 1815 فروند اف86 از مدلهای ای و ایی را تولید کرد . سابر تولید در کانادا در سه مدل تولید شد. سابر مارک1 با موتور با موتور جی 47- جی ایی-13 با توان 5200 پاوند رانش ، سابر مارک 2 ، سابر مارک 3 دارای موتور کانادای اورندا با توان 6000 پوندو سابر مارک 4 تا 6 که هر کدام  دارای موتور قدرتمندتر ولی ساخت کانادا بودن  .این نمونه به 14 کشور جهان صادر شد از جمله 428 فروند برای نیروی هوایی انگلستان،179 فروند برای ایتالیا  و 300 فروند  برای المان و 430 فروند برای کانادا بود.

ژاپن نیز 300 فروند اف86 اف را بین سالهای 1965 تا 1961 در  صنایع سنگین میتسابیشی تولید کرد که البته 180 فروند نیز بین سالهای 1955 تا 1957 از امریکا تحویل گرفت که شامل نسخه اف86 دی  و ار اف 86 اف نیز می شد . اخرین اف86 تولید در جهان در ژاپن تولید شد

فیات ایتالیا نیز 221 فروند  اف86 کا و اف را در تولید کرد

خود امریکا 6297 فروند اف86 تولید کرد تا مجموع اف86 تولید به رقم 9860 فروند برسد.

اف86 به غیر  از نبرد کره در نبردهای دیگر نیز نقش داشت.

تایوان اولین سری اف86 خود را که اف86 اف مازاد ارتش امریکا بود در سال 1954 دریافت کرد و درمجموع 320 فروند اف86 دریافت کرد .نیروی هوایی تایوان به دلیل داشتن دشمن بزرگی مانند چین با صدها فروند میگ15 و میگ17  نیاز به افزایش کارایی اف86 خود داشت از این رو روی در سال 1957 تنها چند هفته بعد از عملیاتی شدن سایندوندر امریکا ، این موشک را دریافت و روی اف86 خود نصب کرد.در دهه 1950 چندین درگیری بین اف86 نیروی هوایی تایوان و میگ17 ارتش چین درگرفت که دست کم 20 میگ در ازاء  8 تا 10 سابر از دست رفت. اولین پروزی هوایی با موشک هوا به هوای مربوط به شکار یک میگ17  چین توسط یک سابر تایوانی با یک موشک سایندوندر می باشد

اف86 در کانادا با نام سی ال 13 تولید شد. در تصویر یک سی ال 13 ارتش پاکستان را میتواندی ببنید که بعدها به صورت دست دوم تحویل این ارتش شد
اف86 در کانادا با نام سی ال 13 تولید شد. در تصویر یک سی ال 13 ارتش پاکستان را میتواندی ببنید که بعدها به صورت دست دوم تحویل این ارتش شد

پاکستان نیز در سال 1954 اولین دسته اف86 خود را دریافت  کرد  . در مجموع  120 سابر را تحویل گرفت  که تعدادی از امریکا و در اواخر دهه 1960 تعداد را نیز از ایران تحویل گرفت و توانست تعدادی نسخه دست دوم  را از کانادا نیز دریافت کند . در جریان نبرد 22 روزه با هند در سال 1965 از ان بهره برد . دست کم 14 جنگنده هندی توسط اف86 سرنگون  شد که اکثرا جنگنده های ساخت انگلیسی بودند و البته 6 تا 7 سابر نیز از دست رفت.

همچنین در همین نبرد اف86 با مسلسل بمب و راکت دست به عملیت بر ضد  پایگاه های هوایی هند زد که دست کم بین 22 تا 36 جنگنده هندی روی زمین  از بین رفتند

اف 86 تولید در میتسابیشی ژاپن
اف 86 تولید در میتسابیشی ژاپن

در جنگ سال 1971  سابر  های پاکستانی 31 فروند جنگنده هندی شامل  17 هانتر،هشت سوخوی 7 ،یک میگ 21 و سه هواپیمای ترابری را سرنگون کرد و در ازاء ان هفت  تا یازده اف86 را از دست داد که عمدتا توسط میگ21 شکار شدند. جالب اینکه اف86 نشان داد از میگ21 در ارتفاع پایین کارایی بهتری دارد(بال دلتاها در ارتفاع پایین کارایی کمتری دارند). پاکستان تا سال 1980  تمامی اف86 خود را از خدمت خارج کرد و با جی6 جایگزین کرد

همچنین سابر در چند  نبرد در افریقا و اسیا  نیز شرکت داشت

دولت ایران نیز ۴۰ فروند از این هواپیما را بین سال‌های ۸-۱۹۵۷ خرید. تیم آکروجت نیروی هوایی شاهنشاهی ایران نیز از آن استفاده می‌کرد. این جنگنده در ایران در سال ۱۹۷۰ بازنشسته شد و ۳۰ فروند از آن‌ها در سال ۱۹۷۲ به پاکستان واگذار شد.

اف 86 اف نیروی هوایی ایران در کاخ سعداباد. همچنان نشان شیر خورشید هنوز بر روی دم ان نقش بسته است(هنوز زورشان نرسیده ورشداران)
اف 86 اف نیروی هوایی ایران در کاخ سعداباد. همچنان نشان شیر خورشید هنوز بر روی دم ان نقش بسته است
تعداد خدمه 1
طول و ارتفاع 11.4 متر و 4.5 متر
وزن خالی 5406 کیلوگرم
بیشترین سرعت و سرعت کروز 1105 کیلومتر در ساعت
برد 2454کیلومتر با دو مخزن سوخت خارجی
سقف پرواز 15100 متر
موتور یک دستگاه موتور توربوجت جنرال الکتریک  جی47-جی یی-27 با توان 5910 پاونذ،موتور فاقد پس سوز است
رادار در مدل های دی،ال،جی و کا یک دستگاه رادار مسافت یاب راکت از نوع APG-37
تسلیحات شش مسلسل کالیبر 12.7 میلیمتری برونینگ ام2 در دماغه با 400 گلوله برای هر توپ،دارای دو مقر حمل سلاح در زیر هر بال شامل تا دو راکت انداز 18 لول 68 میلیمتری،و تا 2400 کیلوگرم بمب و یا دو موشک هوا به هوای سایندوندر و یا یک مخزن سوخت 756 لیتری  در زیر هر بال،بیشترین توان حمل سلاح شامل محمات کامل توپ به همراه دو بمب 454 کیلوگرمی و دو مخزن سوخت خارجی ویا در مدل دی  مجهز به رادار این جنگنده مجهز به 24 راکت 70 میلیمتری
تعداد تولید شده و قیمت 9860 فروند،قیمت برای هر فروند 219 هزار دلار در سال 1947 برای مدل ای و 343هزار دلار برای اف86 دی در سال 1949

 ترجمه:عبدالحمید تارخ

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن