جنگنده ها

جنگنده ناونشین جی15 ساخت چین

جنگنده ناونشین جی15 ساخت چین

جنگنده جی15 با نام مستعار کوسه پرنده یک جت جنگنده برتری هوایی چینی ناونشین برای خدمت در نیروی دریایی چین است. توسعه این جنگنده زمانی شروع شد که چین تصمیم به خدمت گیری ناو هواپیمابر گرفت و برای تجهیز ان دنبال جنگنده ناونشین بود

آنها می خواستند جنگنده های برتری هوایی سوخو-33 ساخت روسیه را برای استفاده در ناو هواپیمابر خود خریداری کنند. گزارش شده است که چین در سال 2001 نمونه اولیه ناتمام Su-33 را از اوکراین خریداری کرد بود . در سال 2006 چین دو فروند جنگنده سوخو-33 روسیه را برای آزمایش و ارزیابی سفارش داد و قرار شد تحویل در سال 2007-2008 انجام شود . همچنین انها با روسها توافق کردند 12 تا48 فروند جنگنده دیگر از این نوع را خریداری کنند.

سوخو33 روسها که به ان سوخو27 کا نیز میگویند

با این حال، مذاکرات با شکست مواجه شد، زیرا چین به دنبال کاهش تجهیزات روسی در هواپیما بود، در حالی که روسیه می خواست از سطح درآمد حاصل از فروش و ارتقاء آینده اطمینان حاصل کند. به نظر می رسد پس از مذاکرات طولانی و ناموفق، چینی ها از نمونه اولیه Su-33 اوکراینی برای آنچه که بعداً به J-15 تبدیل شد، استفاده کردند.

روسیه مدعی است که چین با ساختن نسخه خود از جنگنده سوخو33 روسیه، قراردادهای مالکیت معنوی را نقض کرده است. این حادثه در سال 2006 به مذاکرات برای دریافت هواپیمای نظامی جدید از روسیه را پایان داد .در ان زمان چین به دنبال سوخو35 بود ولی روسها از فروش ان سرباز سردند اگرچه یک دهه بعد در نهایت این جنگنده را به چینیها تحویل دادند

جی15 اولین پرواز خود را در سال 2009 انجام داد و در سال 2013 به طور رسمی توسط نیروی دریایی چین پذیرفته شد.. تا سال 2021 ، بر اساس گزارشات 50 فروند از این جنگنده تحویل نیروی دریایی چین شد و همکنون روی دو ناو هواپیمابر چینیها یعنی لیائونینگ و شاندونگ خدمت میکند . در سال 2021 سفارش 55 فروند دیگر از این جنگنده داده شد که احتمالا برای خدمت در سومین ناو هواپیمابر چینی ها است

جی 15
جی15

کوسه پرنده یا همان J-15 بر اساس طرح Su-33 ساخته شده است، اما مجهز به موتورهای، سلاح و رادار بومی است. از بسیاری جهات، J-15 شبیه به هواپیمای برتری هوایی جی11 که ان نیز بر اساس سوخو27 ساخته شده است

جی15 مواد ترکیبی و کامپوزیت بیشتری در بدنه دارد از این رو از سوخو33 سبکتر است ولی دارای همان طرح است حتی دارای کانارد در بخش جلویی است. دارای کابین بسیار بروز تر است که خوب با در نظر گرفتن اینکه دو دهه بعد ساخته شده طبیعی است. در کابین دارای سه نمایشگر رنگی چند منوظره است و از یک اچ یو دی بزرگتر بهره میبرد

مانند جی11 و یا حتی همان سوخو33 روی دماغه در جلوی کابین خلبن دارای یک کاونده فروسرخ برای کشف غیر فعال هدف است . این نسخه همان نسخه نصب شده روی جی11 است و گفته شده برد کشف ان بر ضد یک جنگنده از عقب که گرمایی بیشتری منتشر میکند 70 کیلومتر است

رادار ان یک رادار اریه فازی فعال است از نوع تایپ 1493 است.جزئیاتی از این رادار منتشر نشده ولی در برخی منابع چینی امده برد کشف این رادار 230 کیلومتر و بر قفل ان 150 کیلومتر است و گفته شد توان درگیی همزمان با 6 تا8 هدف را دارد .بدون شک با در نظر گرفتن ارایش تسلیحاتی جی15 این رادار توان کامل هوا دریا از جمله حمل و استفاده از موشک های ضد کشتی هدایت راداری را برخوردار است.البته به نظر میرسد سری اولیه تولید دارای رادار پالس داپلر بوده است که جزئیاتی از ان منتشر نشده

شکل روپوش دماغه به خوبی نوحه و شکل قرارگیری رادار ارایه فازی روی جی15 را نشان میدهد. رادار تایپ1493 همان راداری است که روی جی10بی نصب شده است
در جلوی دماغه به خوبی کاونده فروسرخ جنگنده مشخص است که سنتی از جنگندهای سوخو27 روسی است

جی15 در سری اول تولیدی دارای موتور ای ال31 بود همان موتور روسی سوخو27 که دارای قدرت 27600 پاوند با پس سوز بود که از روسیه امده بود ولی چینیها نسخه بومی ان را نیز با نام دبلیو اس10 بی ساختند . این موتور اول عمر تعمیراتی بیشتری دارد گفته شده عمر ان دو برابر نسخه روسی است از طرفی قدرت ان با پس سوز بین30000 تا32000 پاوند است از این رو رانش بیشتر نیز فراهم میکند.این موتور به این جنگنده اجازه میدهد 2.4 ماخ در وزن سبک برسد این سرعت برای سوخو33 رقم2 ماخ است از این رو جی15 به شکل چشمگیری سریعتر است.

همچنین برد این جنگند نیز به دلیل مصرف کمتر موتور و جا دهی بهتر درونی که باعث افزایش ظرفیت سوخت شده برد بیشتری داشته و دارای برد 3500 کیلومتر برد انتقالی با سوخت داخلی است این میزان برای سوخو33 رقم 3000 کیلومتر است.همچنین سقف پرواز این جنگنده20000 متر است که باز از 17000 متر در سوخو33 بیشتر است

گفته شده چینیها در حال ازمایش خروجی متغییر نیز روی نسخه ای که مجهز به موتور بومی دبلیو اس10 است میباشند

همانند سوخو33 دارای توپ30 م م تک لوله با 150 فشنگ است.این توپ دارای سرعت اتش 1200 گلوله بر دقیقه است و میتواند مهمات های اتشزا و یا هسته سنگین ضد زره را حمل کند

در مجموع توان حمل 6.5 تن سلاح در12 جایگاه تسلیحاتی را دارد که شامل 3 جایگاه زیر هر یکی نوک هر بال، یکی زیر هر ورودی و دو عدد زیر بدنه بین دو ورودی هوا است.

در بخش رزم هوا به هوا میتواند موشک های هوا به هوای فروسرخ پی ال8 نسخه بومی موشک اسرائیلی پینتون3 را حمل کند. معمولا در گشت هوایی دو تا از این موشک ها در جایگاهی نوک بال توسط این جنگنده حمل میشود

موشک هوا به هوای تصویر ساز فروسرخ پی ال10 از دیگ تسلیحات این جنگنده است که به میزان شش تیر قبل حمل است.پی ال10 یک موشک تصویر ساز حرارتی باقابلیت درگیری بالا در زاویه های خارج از دسترس است و میتواند ان را از برروبرو نیز روانه هدف کرد زیرا کاونده تصویر ساز حرارتی ان توان کشف گرمای کم مانند گرمای بدنه از روبرو را نیز دارد.برد این موشک 20 کیلومتر ذکر شده

موشک هوا به هوای رادار فعال پی ال12 اصلیترین موشک هوا به هوای این جنگنده است .این موشک در مدل متداول خود دارای برد 70 تا 100 کیلومتر است و در واقع میتوان ان را معاول موشک امریکای امرام نامید اگرچه از ان برد کمتری دارد و دست کم در بارب نسخه سی و دی موشک امرام که توان شبکه محور دارد توان کمتری دارد

جی15 با بال جمع شدن برای کاهش فضای مورد نیاز روی ناو مسلح به موشک پی ال8 بر نوک بال و موشک پی ال12 بر زیر بال. هر دو موشک با رنگ ابی نشان دهند تمرینی بودن انها است

پی ال15 جدید ترین موشک هوا به هوای است که روی این جنگنده نصب شده. این موشک رادار فعال دارای برد 200 تا 300 کیلومتر است البته برد قفل رادار این جنگنده به این میزان نیست ولی در نهایت این موشک که قرار است بر ضد هواپیمای چون اواکسها و یا سوخترسانها استفاده شود روی این جنگنده قابل نصب است اگرچه سلاح اصلی این جنگنده در رزم هوا به هوا ترکیبی از پی ال8 و پی ال12 است

در نقش ضد کشتی که البته برای یک جنگنده ناونشین بسیار مهم است، موشک ضد کشتی سی802 و نسخه برد بلند ان سی803 سلاح اصلی ضد کشتی جی15 است. این دو موشک هدایت رادار فعال با سرعت مادون صوت با برد 180 تا230 کیلومتر بسته به مدل روی جی15 نصب می شوند ولی جی15 نسخه تهاجم زمینی این موشک با نام کی دی88 با برد 200 کیلومتر و سیستم هدایت اپتیکی برای مرحله اخر را نیز حمل میکند. این موشک تا نزدیکی هدف به شکل خلبان خودکار پرواز کرده تا انقدر به هدف نزدیک شود تا خلبان بتواند با کمک دوربین سر موشک هدف را کسب کند

وای جی91 موشک ضد رادار قابل حمل توسط جی15 است. این موشک که روی جنگندهای دیگر چینی نیز نصب می شود اصلیترین موشک ضد رادار انها است و بر اساس موشک ضد رادار خا31 پی روسها ساخته شده و دارای سرعت بیش از 3 ماخ است.چین نسخه ضد کشتی این موشک را نیز میسازند ولی تا کنون گذارشی از نصب ان روی جی15 دیده نشده

بمب و راکت سقوط ازاد نیز بر روی ان نصب می شود

به شکل معمول جی15 در گشت هوایی به 4 موشک پی ال12 و 2 موشک پی ال8 مجهز است

همچین برای بازی در نقش سوخترسان هوای برای سوخترسانی یار به یار این جنگنده توان حمل یک غلاف سوخترسانی روسی UPAZ-1A را در میان دو ورودی هوا دارد. گفته شده این جنگنده برای تکمیل نیمی از باک یک جنگنده مشابه میتواند تا450 کیلومتر از ناو دور شود.خود جی15 مجهز به یک لوله سوختگیری هوایی در سمت راست دماغه است به شکل جمع شونده است

جی15 با غلاف سوخترسانی یار به یار زیر بدنه

دو نسخه از جی15 وجود دارد، نوع یک سرنشینه رزمی و دو سرنشینه رزمی اموزشی . نسخه دو سرنشینه اولین پرواز خود را در سال 2012 انجام داد

انواع

نسخه تک سرنشین. اولین پرواز خود را در سال 2009 انجام داد و در سال 2013 پذیرفته شد.

جی15 در حال پرواز از روی عرشه شیب دار

J-15S نسخه دو سرنشینه است. این نسخه توان اموزشی و رزمی دارد و از نظر کارای رزمی با نسخه تک سرنشینه فرقی نداشته و تنها سوخت کمتری حمل میکند .

J-15D یک نسخه جنگ الکترونیک دو سرنشینه است که قرار است نقشی مشابه جنگنده گراولر نسخه جنگ الکترونیک سوپر هورنت را بازی کند .بر اساس تصاویر این نسخه موشک ضد رادار در کنار غلاف های جنگ الکترونیک حمل میکند و دارای سامانه های تصویر ساز حرارتی برای کشف غیر فعال هدف است.بر اساس تصاویر دست کم بر نوک بال خود به غلاف جنگ الکترونیک تجهیز است اگرچه از کارایی کلی ان اطلاعی در دست نیست

جی15دی

J-15T:این نسخه برای استفاده در ناوهای ساخته شده که از سیستم منجنیق برای برخاستن جنگنده استفاده میکنند.

J-15B یک نسخه بهبود یافته جدید است. این هواپیما دارای بدنه جدید و قابلیت برخاستن به کمک منجنیق است. چین در حال ازمایش ناو هواپیما بر جدید تایپ003 است که دارای چنین سیستمی است و این مدل برای ان ساخته شده است.دو ناو فعلی چینی از سکوی پرش برای برخاستن جنگنده استفاده میکند

مقاله ای در مورد ناو های هواپیمابر ساخت چین را اینجا بخوانید

عضویت در کانال تلگرامی جنگاوران برای آگاهی از آخرین مقالات و مطالب نظامی

عبدالحمید تارخ

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن