هواپیمای اواکس E-7
هواپیمای اواکس E-7(نسخه اواکس بوئینگ737)
در سال 1990 میلادی استرالیا به دنبال یک هواپیمای هشدار زودهنگام (اواکس ) بود. در ان زمان مطالعات بسیاری انجام شد تا اینکه سرانجام در سال 2000 میلادی قرار دادی با بوئینگ امضا شد که هدف ان به دست اوردن شش فروند اواکس بود
“””””””اواکس یک رادار پرنده است. از انجایی که زمین گرد است رادار زمینی حتی در بهترین حالت تنها میتوانند ارتفاع پست را تا برد 40 کیلومتر پوشش دهد انهم در شرایطی که منطقه وسیع و بدون مانع باشد. در مناطق کوهستانی پوشش ارتفاع پست با رادار زمینی غیر ممکن است زیرا کوه ها و پستی و بلندی زمین مانع دید رادار می شوند. ولی اواکس چنین مشکلی را ندارد. حتی می تواند هدفی را روی زمین رسد کند و بسته به ارتفاع پرواز حتی تا 300 کیلومتری می تواند هر هدفی را در ارتفاع چند متری زمین مشاهده کند از این رو هیچ شبکه دفاع هوایی بدون اواکس کامل نیست. همچنین متحرک بود و سرعت جابجای بالا اواکس این امکان را می دهد که تنها در عرض چند ساعت هزاران کیلومتر از اسمان را جستجو کرد کاری که برای انجام ان نیاز به چندین رادار است و تازه ان رادارها نیز در نهایت ارتفاع پست را پوشش نمی دهد””””””
در نهایت پرنده ای که به استرالیا تحویل شد بر اساس بدنه بوئینگ 737 ساخته شد. همواره اواکس ها بر روی بدنه هواپیماهای غیر نظامی توسعه می یابند اگرچه موارد نیز بوده که بر روی بدنه هواپیماهای ترابری نظامی توسعه یافته اند . در این میان برای استرالیا بهترین گزینه بوئینگ 737 -700 –ایی ار بود
این نسخه از بوئینگ 737 یکی از ممتاز ترین عضوهای خانواده بوئینگ 737 است به بوئینگ 737 ان جی (Boeing 737 Next Generation) نیز خوانده می شود که در دهه 1990 توسعه یافت و دارای برد بیشتر و مصرف سوخت کمتر است. نسخه 737-700 ایی ار تا 10000 کیلومتر برد دارد از این رو عملا دارای همان بردی است که هواپیماهای چهار موتوره ای چون بوئینگ 707 دارد که بدنه اصلی اواکس مشهور ایی-3 است
هواپیما دارای دو دستگاه موتور توربوفن CFM56-7B24 میباشد که 24200 پاوند رانش ایجاد می کند و بر روی هواپیماهای غیر نظامی خانواده ایرباس ای 320 و ایرباس ای 340 و همچنین اکثر اعضای خانواده بوئینگ 737 نصب است. سازه کمی تقویت شده از جمله در قسمت سقف زیرا انتن رادار روی ان نصب شده است
هواپیما از یک دستگاه رادار MESA بهره می برد که در واقع عضو جدید خانواده رادار های ارایه فازی فعال است. این رادار تمامی توان رادار های ارایه فازی فعال را دارد ولی نیروی کمتری لازم دارد و همچنن در زمینه دقت و تفکیک کارایی بهتری دارد. رادار های ارایه فازی فعال دارای تعداد زیادی گیرنده و فرستند بر روی صفحه خود م باشد که هر کدام حکم یک رادار کوچک را بازی میکنند . در نسخه فعال میتوان همه فرستندها که ممکن است به هزار عدد برسد را برنامه ریزی کرد تا تعدادی اسمان و تعداد زمین را جستجو کننده ویا اینکه همگی اسمان را جستجو کنند. همچنین این عناصر قابل برنامه ریز هستند که در چه فاصله زمانی با چه میزان خروجی و در چه حالی اسمان را جستجو کنند
رادار نصب شده روی بویئنگ دارای انتن T شکل است که دو طرف ان(در چپ و راست و جلو و عقب) چهار صفحه که بر روی انها عناصر گیرنده و فرستنده قرار دارند نصب شده است و 360 درجه را پوشش میدهد . رادار در باند ال کار می کند و بیشترین برد ان 600 کیلومتر است و در حالت نگاه به پایین برای کسب اهداف ارتفاع پست دارای برد 350 کیلومتر بر ضد یک جنگنده است . این رادار توان کشف اهداف دریایی را دارد و بیشترین برد ان برای کشف یک هدف دریایی 240 کیلومتر است و میتواند تا 180 هدف را همزمان رهگیری کند. توان اسکن الکترونیک در این رادار(در تمامی رادارهای ارایه فازی دیگر نیازبه اسکن میکانیکی دیش و یا به عبارتی حرکت دیش رادار برای پوشش محیط نیست و اسکن اسمان الکترونیک انجام می شود) باعث شده تا رادار در عرض 3 ثانیه تمام 360 درجه را پوشش دهد
بر روی سقف کابین جلوی انتن رادار اصلی، تعداد انتن ریز قرار دارند که انتن فرستنده های یو اچ اف و وی اچ اف، انتن هشدار دهنده رادار AAR-54 و گیرنده جی پی اس است. همچنین در زیر بدنه و جلوی دماغه نیز انتن های قرار دارند که متعلق به هشدار دهنده رادار AAR-54 ، پرتاب کننده شراره AN/ALE-47، هشدار دهنده لیزری، سامانه جمع اوری علائم الکترونیک و فرکانس های راداری ، سامانه شنود مکالمان رادیویی دشمن، سامانه هشدار دهنده نزدیک شدن موشک به کمک دوربین دید حرارتی از نوع AAQ-24 ، سامانه جنگ الکترونیک و ضد جنگ الکترونیک ، سامانه ناوبری تراکام از جمله سامانه های دیگر این هواپیما می باشد
همچنین هواپیما دارای خط ارتباط داده لینک4 ، 11 و 16 هستند که برای ارتباط مستقیم با دیگر واحدهای عملیاتی استفاده می شود . این خطوط به اواکس کمک میکند تا تصاویر رادار را به هر واحدی ارسال ویا تصاویر رادار و اپتیکی انها را دریافت کند. یکی از وژگیهای این نمونه توان هدایت یک پهپاد در اسمان ویا انجام عملیات مشترک با پهپاد است به شکلی که یکی از نیاز های ارتش استرالیا انجام عملیات گشت دریایی توسط اواکس به کمک پهپاد دوربرد ار کیو 4 گلوبال هاوک است
هواپیما دارای چهارده خدمه است که دو نفر خلبان و مابقی اپراتور رادار هستند. این هواپیما این توان را دارد که بدون اپراتور های رادارش پرواز کند و تمامی اطلاعات از راه دور کنترل شود. هواپیما دارای بیشترین سرعت 950 کیلومتر در ساعت است اگرچه سرعت معمول 800 کیلومتر بر ساعت است و برد رزمی ان 7000 کیلومتر است که شامل 12 ساعت مداومت پرواز میباشد
استرالیا خود در سال 2006 اولین سری این هواپیما را تحویل گرفت و در سال 2009 طی یک مانور برای اولین بار پرنده بدون سرنشین کوچک اسکن ایگل را با ان در اسمان کنترل کرد . تا سال 2010 تمامی شش فروند سفارشی تحویل شد که البته در استرالیا با نام E-7 شناخته می شود . اولین استفاده موثر از انها در اوریل سال 2014 برای جستجو به دنبال هواپیمای بوئینگ 777 گم شده مالزی بود و بعد از ان برای پشتیبانی از ائتلاف بر فراز عراق بر ضد داعش پرواز کرد
اگرچه این پرنده به سفارش نیروی هوایی استرالیا ساخته شده ولی به دو مشتری دیگر نیز تحویل داده شد
ترکیه نیز چهار فروند از این پرنده را سفارش داد . ترکیه درسال 2006 این نسخه را سفارش داد که برخی سامانه های ارتباطی و هشدار دهنده های ان و همچنین کنسول کاربران ان درون ترکیه تولید شد . این پرنده در ترکیه کوزی خوانده میشود
کره جنوبی اخرین مشتری این پرنده تاکنون بوده است . این کشور طی یک قرار داد 1.6 میلیارد دلاری چهار فروند را سفارش داد که همگی را تحویل گرفته است . یک فروند مستقیم تحویل شد ولی سه فروند دیگر در صنایع هواپیما سازی کره جنوبی تکمیل شد و تا سال 2012 تمامی انها تحویل شدند
نیروی هوایی امریکا نیز در سال 2022 جهت جایگزینی اواکس های ایی3 خود تصمیم به خدمت گیری این اواکس با نام E-7 گرفت و 26 فروند ان را سفارش داد
همکنون چندنی کشور در حال بررسی این هواپیما هستند زیرا اندازه بدنه کوچک، بردش زیاد و قابلیت های ان فراتر از حتی E-3 ها ارتش امریکا می باشد
مشخصات
طول:33.6 متر
ارتفاع:12.5 متر
وزن خالی:45.6 تن
بیشترین وزن برخاستن:77.5 تن
موتور: دو دستگاه موتور توربوفن CFM56-7B27A با توان 27000 پاوند درذ نسخه تحویلی به ترکیه و کره
سرعت کروز:850 کیل.ومتر بر ساعت
برد پرواز:7000 کیلومتر
ارتفاع پرواز:12500 متر
ترجمه:عبدالحمید تارخ
منابع: http://www.airforce-technology.com/projects/737aewc/
https://en.wikipedia.org/wiki/Boeing_737_AEW%26C
عالی بود.