پهپاد رزمی شناسایی سی اچ-5 یک پهپاد موتور پیستونی بزرگ چینی‌ها هست که جدیداً توسط ارتش عراق به خدمت گرفته شده. این پهپاد تلاش چینی‌ها برای دسترسی به پهپادهای بزرگتر برای افزایش مداومت پرواز و همچنین توان حمل تسلیحاتی بیشتر است
چین از سال ۲۰۱۵ که نسخه‌های مختلفی از پهپادهای کلاس ch را تولید کرده به دنبال رسیدن به پهپادی با توان پروازی و تسلیحاتی پهپادی چون ام کیو 9 آمریکایی بود .از این رو دست به طراحی سی اچ 5 زد که در سال ۲۰۱۷ در نخستین پرواز خود ۲۰ دقیقه به پرواز درآمد. سی اچ ۵ پهپاد بزرگتری از سی اچ ۴ یعنی پهپاد قبلی تولید شده این کلاس است. طول بیشتری دارد و دارای بال‌های بلندتری است و هدف افزایش سوخت و موتور بزرگتر بود
با وجود این چینی‌ها تصمیم گرفتند تا بر روی این پهپاد به جای استفاده از موتور توربوپراپ از موتور پیستونی استفاده کند. موتور توربوپراپ بدون شک قدرت بیشتری را فراهم می‌کرد ولی برای کاهش هزینه تولید برای بازاریابی و همچنین کاهش مصرف سوخت آنها تصمیم گرفتند تا از موتور پیستونی استفاده کنند موتور مورد نظر از نوع دی بی ۸۸۳ یک موتور ۸ سیلندری چهار زمانه ساخت شده در خود چین است که تا ۸۰۰ اسب بخار قدرت فراهم می‌کند که در قیاس با موتورهای پیستونی نصب شده بر روی دیگر پهبادها قدرت چشمگیریست و می‌تواند قدرتی در حد برخی از موتورهای توربو پراپ ایجاد کند(البته کم قدرت موتور های توربوپراپ). این موتور قدرت خوبی دارد و مصرف سوخت کمی نیز دارد به شکلی که سی اچ ۵ می‌تواند در حالت شناسایی ۶۰ ساعت پرواز کند این رقم بسیار بیشتر از ام کیو ۹ آمریکاییست که در بهترین حالت 16 ساعت است.همچنین سقف پروازی آن ۹۰۰۰ متر عنوان شده که کمی کمتر از سقف پروازی ام کیو ۹ است برای همین چینی‌ها با یک موتور پیستونی پرقدرت موفق شدند به برخی از ویژگی‌های پروازی ام کی ۹ نزدیک شوند. اگرچه راندمان موتور پیستونی کمتر از موتور توربو پراپست ولی اینم موتور پیستونی‌اش از دیگر موتورهای پیستونی قوی‌تر است برای نمونه این پهپاد می‌تواند ۸۵۰ کیلوگرم سلاح حمل کند. این میزان نصف پهپاد ام کیو 9 آمریکاییست ولی عملاً سه برابر پهپادی چون سی اچ ۴ یا سی اچ 3 چینی‌هاست
همچنین پهپاد می‌تواند با سرعت ۴۰۰ کیلومتر در ساعت پرواز کند این رقم برای یک موتور پیستونی عالی است و عملاً حدود ۸۰ کیلومتر در ساعت کمتر از پهپادی ام کی ۹ با موتور پراپ است، اگرچه در یک پرواز مسلح این پهپاد دارای سرعت ۲۲۰ کیلومتر در ساعت سرعت است ولی یک ام کیو ۹ در حالت مسلح نیز دارای سرعت حدود ۴۰۰ کیلومتر بر ساعت است در واقع این دقیقاً نقطه توانایی‌های موتور توربوپراپ بر یک موتور پیستونی است که برمی‌گردد به راندمان کاری بالاتر موتورهای پراپ
البته میزان بار قابل حمل یک تن است که ۱۵۰ کیلوگرم آن شامل دوربین نظارتی ثابت زیر دماغه و تجهیزات کنترلی آن است که برای رصد دشمن و نشانه گذاری لیزری به کار می‌رود .این دوربین همان نسخه دوربینی است که بر روی پهپاد وینگ لانگ ۲ نیز نصب شده .این سامانه در آزمایشات چینی‌ها نشان دادند که می‌توانند از ۱۷ کیلومتری با آن یک تانک را رصد کنند و یا یک کشتی را از ۳۵ کیلومتری کشف کند
پهپاد دارای بال‌هایی کشیده با سه جایگاه تسلیحاتی زیر هر بال است.نزدیک‌ترین جایگاه به بدن زیر هر بال توان حمل تسلیحات بیشتری دارد .آرایش تسلیحاتی این پهپاد شامل چند نوع سلاح است ولی سلاح های اصلی آن سلاح هدایت لیزری ar1 و ar2 است که سلاح اصلی پهپاد های چینی است .
موشک هوا به زمین هدایت لیزری AR-1 باشد که توسط سامانه اپتیک شناسایی و نشان گذاری لیزری زیر بدنه نشانگیری می شود. موشک ای ار1 نسخه از موشک هدایت لیزریHJ-10 ساخت خود چین است که دارای وزن 45 کیلوگرم و کلاهک 10 کیلوگرمی است و تا ده کیلومتر برد دارد. این موشک در دو نسخه هدایت لیزری و اپتیک توسعه یافته است.
موشک هوا به زمین هدایت لیزری AR-2 دارای وزن 20 کیلوگرم و کلاهک5 کیلوگرمی است و 8 کیلومتر برد دارد
البته میتوان از ان تسلیحاتی چون بمب هدایت ماهواره ای اف تی 3 با وزن 250 کیلوگرم(تا دو عدد) و یا بمب بالدار برد بلند اف تی7 با برد حدود 50 تا 80 کیلومتر نیز پرتاب کرد
در آرایش تسلیحاتی این پهپاد می‌تواند در نزدیک‌ترین پایلوت تسلیحاتی به بدنه تا چهار موشک و در دو جایگاه دیگر تا دو موشک در مجموع 8موشک هدایت لیزری ای ار 1 و هشت موشک ای ار2 را حمل کند .مشخص نیست که با ۱۶ موشک چقدر این پهپاد می‌تواند در آسمان پرواز کند ولی گفته شده با هشت موشک لیزری دارای برد ۲۰۰۰ کیلومتر و یا مداومت پرواز ۲۵ تا ۳۰ ساعت است.برد این پهپاد6500 کیلومتر است .با سیستم هدایت ماهواره ای (انتن ان به زیر یک برامدگی روی بدنه نصب شده)برد ان به 2000 کیلومتر میرسد و به عبارتی تا 2000 کیلومتری قابل هدایت است و بیش از این تنها در نقش شناسایی با خلبان خودکار قابل استفاده است. بدون ماهواره با خط ارتباط امن بر استفاده از این پهپاد 200 کیلومتر است
به غیر سلاح این پهپاد می‌تواند تجهیزات شناسایی نیز با خود حمل کند. یک نمونه از این پهپاد در نمایشگاه دفاعی چین به نمایش گذاشته شده که در زیر بدنه خود دارای یک رادار جستجو در نقش هواپیمای گشت دریایی است .از آنجایی که میتوان این پهپاد را با سیستم هدایت ماهواره‌ای سفارش داد میتوان در برد 2000 کیلومتری نیز از ان استفاده کرد از این رو یک گزینه مناسب برای گشت زنی بر روی اقیانوس در نقش جستجوی دریایی است. همچنین یک غلاف دیگر نیز بر روی این پهپاد دیده شده که یک غلاف به نام سی دی ۱۲ است که دارای نقش جمع آوری علائم راداری و فرکانس‌های دشمن است که در واقع یک غلاف جاسوسی الکترونیکی است.
با وجود این سازنده مدعی است که میتوان بر روی این پهپاد انواع سلاح‌های هوا پرتاب مختلف ساخت چین از انواع هدایت ماهواره‌ای و لیزری و ضد کشتی را نصب کرد تا بتوان در بازاریابی به آن کمک کرد.اگرچه تاکنون تنها ای ار 1 و2 بر روی ان عملیاتی شده است
سی اچ ۵ قابلیت‌های عملیاتی بالایی دارد برد بالا و توان حمل تسلیحات زیاد، با وجود این در بازار چندان مورد استقبال قرار نگرفت اول به خاطر اینکه گران‌تر از پهپادی چون سی اچ ۴ بود.سی اچ ۴ اگرچه توان کمتری نسبت به سی اچ ۵ داشت ولی به دلیل قیمت ارزان‌تر و پیچیدگی کمتر مشتری بیشتری داشت
از طرفی آنهایی نیز که پهپادهای پیچیده‌تری می‌خواستند وینگ لانگ ۲ چینی را خریدند مانند عربستان و یا امارات که دلیل آن نیز برمی‌گشت به موتور توربو پراپ آن که قدرت بیشتری داشت و دست کم راندمان بهتری را ایجاد می‌کرد از این رو عراق تنها کشوری است که تاکنون سی اچ ۵ را سفارش داده .عراق در دوران جنگ با داعش سی اچ 4 را از چین سفارش داد و از آن علیه داعش استفاده کرد ، ولی نیاز به پهپادی با توان بیشتر آن را به طرف سی اچ ۵ برد .از آنجایی که عراق نمی‌خواست درگیر تعمیر و نگهداری یک پهپاد موتورپراپ شود تصمیم گرفت تا سی اچ ۵ را با موتور پیستونی بزرگ سفارش دهد تعداد سفارش عراق که در سال 2023 ثبت شد مشخص نیست ولی اولین بار این پهپاد در اوریل 2024 دید شد.عراق 100 تیر موشک ای ار1 نیز به همراه سی اچ4 سفارش داد ولی مشخص نیست ایا با سی اچ5 نیز این سفارش تکرار شده و یا خیر
عبدالحمید تارخ
مقالات مشابه
