بمب سنگر شکن GBU-57 MOP در خدمت ارتش امریکا

بمب نفوذ کننده ضد استحکامات GBU-57A/B Massive بمبی است که توسط شرکت‌های آمریکایی بوئینگ و نورث روپ گرومن ساخته شده است و همکنون در خدمت نیروی هوایی امریکا قراردارد.این بمب MOP خوانده می شود

MOP پس از جنگ عراق به گونه ای طراحی شد و هدف ان انهدام استحکامات زیر زمینی بود. اگرچه ارتش امریکا بمب جی بی یو 28 را در خدمت داشت و میتوانست در بیش از 6.7 متر بتن مسلح نفوذ کند ولی هدف از ساخت بمب جدید اتحکاماتی بود که زیر زمین قرار داشت و با لایه های بتون و میله کرد(بتن مسلح) پوشانده شده بود . طی جنگ سال 2003 میلادی حتی قوی ترین بمب های سنگر شکن، BLU-109 و BLU-116، نتوانستند برخی از سنگرهای عراقی را در ابتدا از بین ببرند و چندین بار به یک هدف حمله کنند.

تصویری از بمب جی بی یو57 در نار حامل اصلی ان یعنی بمب افکن ب2

این برنامه که وجود آن هنوز در سال 2006 مورد مناقشه بود، توسط آژانس کاهش تهدیدات دفاعی (DTRA) تامین مالی شد. افشای این برنامه در اکتبر 2007 زمانی رخ داد که مسئولین این برنامه های بودجه رسمی 300 میلیون دلار برای توسعه MOP درخواست کردند . این درخواست همچنین شامل ادغام این سلاح با بمب افکن راهبردی پنهانکار B-2 بود که حدود 88 میلیون دلار نیز برای این مهم بودجه لازم بود .

تمام کارها توسط بخش Phantom Works بوئینگ انجام شد. نورتروپ گرومن در سپتامبر 2007 قراردادی به ارزش 2.5 میلیون دلار برای اصلاح تعداد نامعلومی از بمب افکن های B-2 برای استفاده در MOP دریافت کرد. در اکتبر 2009، بوئینگ دستوری از پنتاگون دریافت کرد تا بمب افکن های B-2 را برای حمل بمب ارتقا دهد . حجم قرارداد بالغ بر 50 میلیون دلار آمریکا بود. سفارش تولید هشت بمب MOP در آگوست 2011، شروع تولید و ورود به سرویس را با برچسب قیمت هر تیر 3.5 میلیون دلار آمریکا به همراه داشت

MOP پتانسیل نفوذ خود را عمدتاً از وزن بسیار بالای 13.6 تن و انرژی جنبشی حاصل از ضربه بدست می آورد. گفته می شود که نفوذ آن تا ده برابر بیشتر از سایر سلاح های موجود است.در واقع بمب بعد از پرتاب به دلیل وزن بالا میتواند دست کم در بین 8 تا 60 متر بتن مسلح بسته به یزان ترکامل فشار ریختگری بتن نفوذ کند

با این حال، به دلیل وزن زیاد، انتخاب هواپیمای حامل بمب را به شدت محدود است، به طوری که تنها بمب افکن های سنگین مانند ب52 ، ب1 و ب2 می توانند از این بمب استفاده کنند و نه جنگنده بمب افکن های موجود . اما در حال حاضر فقط B-2 به عنوان یک حامل در نظر گرفته شده است. بمب دارای چهار بالچه شبکه ای متحرک در انتهای خود برای هدایت بمب است. بمب از سامانه درونی اینرسی برای هدایت با کمک یک سامانه کمکی ماهواره ای جی پی اس استفاده می کند. با هدایت ماهواره ای بمب زیر 5 متر خطا دارد ولی اگر جی پی اس از کاربیفتد با سامانه هدایت اینرسی بین10 تا40 متر نیز میتواند خطا داشته باشد

بمب در لحظه پرتاب با بالچه هدایت انتهای جمع شونده

بمب پس از رها شدن از بمب افکن ، بالچه های انتهای هدایت خود را باز میکند و در مرحله نهایی برخورد به شکل عمود در امده تا بیشترین میزان تفوذ را به دست اورد .از 13.6 تن وزن بمب 2.4 تن ان را مواد انفجاری تشکیل میدهد که بعد از برخورد و نفوذ به میزان لازم منفجر میشود

بمب دارای 7.7 متر طول و 800 م م قطر است.هر بمب افکن تنها یک تیر از این بمب را میتواند حمل کند.اگرچه برد بمب مشخص نیست ولی گفته شده در صورت پرتاب در ارتفاع بالا تا 9 کیلومتر نیز برد دارد

بالچه شبکه ای انتهای که باعث میشود تا بمب پسای کمتری ایجاد کند در نتیجه برد بیشتری داشته باشد

اهمیت استراتژیک

اخیراً، از زمانی که بحران پیرامون برنامه هسته‌ای ایران و احتمال حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران تشدید شده است، به‌ویژه تسلیحات انفجاری قوی در زرادخانه نیروهای مسلح ایالات متحده اهمیت پیدا کرده است. بسیاری از تأسیسات غنی‌سازی اورانیوم چندین متر زیر زمین هستند که توسط لایه‌های عظیم سنگ یا بتن مسلح محافظت می‌شوند. به گفته فرمانده هان نیروی های مسلح امریکا تأسیسات فردو در نزدیکی قم فقط با MOP قابل تخریب است