داستان بالگرد پوما بر می گرد به عدم داشتن یک بالگرد مناسب سنگین توسط ارتش فرانسه. این ارتش از بالگرد اچ21 که به شوخی به ان موز پرنده نیز گفته می شود و ساخت امریکا استفاده میکرد. ارتش فرانسه نیاز به بالگرد با توان حمل چهارتن بار و دست کم 20 سرباز داشت از این رو شرکت Sud Aviation دست به توسعه بالگرد جدید با نام پوما زد.
این بالگرد در سال 1965 پرواز کرد و در سال 1969 وارد خدمت شد.بالگرد جدید SA-330 پوما نامیده شد
پوما که بعدها توسط شرکت فرانسوی Aérospatiale. و بعدها در یورکاپتر (بخش بالگرد سازی ایرباس) تولید شد، بالگردی است با طول 18 متر و وزن کامل 7 تن در بیشتر حالت است. این بالگرد برای عملیاتی ترابری و حمل بار در نظر رفته شد اگرچه بعدها در نقش های دیگر نیز به کار رفت . بالگرد دارای بدنه مستطیلی شکل با دمی در بالا بدنه است که از سه چرخ جمع شونده استفاده میکند. چرخهای همگی دو قلو هستند و دو چرخ در عقب و یک چرخ در جلو دارد. چرخ عقبی در زیر غلافی در دو طرف بدنه جمع می شوند
بالگرد دارای و درب تاوش بزرگی در دو طرف بدنه است ولی با وجود داشتن دمی در بالای بدنه فاقد درب عقب برای سوار کردن خودروهای کوچک است . بالگرد میتواند در سه ردیف صندلی تا 16 سرباز مسلح را حمل کند اگرچه با چیدمان متفاوت تا 20 نفر هم قابلا حمل است
بالگرد دارای دو موتور فرانسوی توربوشفت Turbomeca Turmo IVC با توان هر یکی 1575 اسب بخار رانش است که کنار هم قرار گرفته و دارای و ورودی هوا در جلو بالگرد با روپوش مخصوص است و خروجی هر موتور در یکی از سمتها قرار دارد. تمامی نشانگرهای درون کابین انالوگ بوده و هر دو خلبان توان هدایت کامل بالگرد را دارند. بالگرد میتواند به شکل اویخته تا 2 تن بار و در داخل تا 1.5 تن بار را حمل کند که نسبت به اندازه ان چندان زیادی نیست
بالگرد دارای یک تیغه ملخ چهار تیغه اصلی و پنچ تیغه دم است و از سامانه ناوبری اینرسی بهره میبرد ولی بعدها با ورود جی پی اس بسیار از انها به جی پی اس مجهز شدند
مدلهای مختلف
SA-330A: پنچ پیش نمونه تولید نخست که با نام الوئت4 شناخته شد
SA-330B:اولین سری تولید که در سال 1968 وارد خدمت ارتش فرانسه شد و 88 فروند ان تولید شد
SA 330 Orchidée: یک نسخه نظارتی میدان جنگ مجهز به یک رادار در زیر بدنه و میتوانست تحرک میدان نبرد را رصد کند. این سنخه در سال 1990 تست شد و قرار بود در سال 1993 وارد خدمت شود ولی در نهایت برنامه لغو شد
SA-330C: نسخه نظامی صادراتی بهبود یافته که در سال 1968 توسعه یافت و دارای موتور بهبود یافته بود
SA-330E: نسخه طراحی شده برای نیروی هوایی سلطنتی انگلستان که بسیار به نسخه C شبیه بود. این نسخه در سال 1970 تحویل شد
SA-330F:نسخه غیر نظامی با ظرفیت 17 مسافر برای شرکت های حمل و نقل . نسخه ال و جی نیز نسخه غیر نظامی بودند
پوما به سرعت تبدیل به یک محصول پر فروش در بازار جهانی شد و در چندین جنگ مورد استفاده قرار گرفت.این بالگرد در نبرد فارکلند جنگ اول و دوم خلیج فارس، چند نبرد بین پاکستان و هند و چند نبرد در افریقا حضور داشت. تا سال 1987 در مجموع 697 فروند ان ساخته شد که بیش از 25 ارتش جهان صادر شد و همچنان نیمی از انها در خدمت است
پوما بالگرد قابلی بود ولی همه ظرفیت خود را رو نکرده بود از این رو شرکت Aérospatiale در دهه 1970 نسخه پیشرفته تر این بالگرد را که قدرت بیشتر داشت با نام سوپر پوما توسعه داد
این نسخه که با نام SA-332 سوپر پوما توسعه یافت در سال 1975 به نمایش گذاشته شد و در سال 1987 وارد خدمت شد . سوپر پوما دارای دو دستگاه موتور پر توانتر Turbomeca Makila 1A1 با 1845 اسب بخار قدرت بود و بخشهای زیادی از بدنه ان از مواد ترکیبی ساخته شده بود و مقاومت بیشتری در برابر سقوط داشت. بدنه کشیده تر شده بود و ظرفیت حمل تا 24 نفر و برای بار به تا 4 تن در خارج بدنه افزایش یافت. موتور جدید مصرف کمتری داشت و این نسخه تا 17 % برد بیشتری داشت . سوخت در شش مخزن سوخت داخلی ضخیمتر شده بود که از نوعی لاستیک ضد گلوله ساخته شده بود و زره بیشتری بخش های سوخت را پوشانده بود
بسته به مدل برخی از انها دست کم انها که طی دو دهه گذشته ساخته شده اند دارای کابینی شیشه ای با نمایشگرهای رنگی هستند و تمامی مدلها دارای یک سیستم اتش خاموش کن فعال هستند
مدلهاتی مختلف
AS 332A: نسخه غیر نظامی عمومی با توان حمل 24 مسافر که اولین نسخه تولید سوپر پوما است. این نسخه دارای یک رادار اب و هوا در دماغه بود
AS 322B: نسخه غیر نظامی بر مبنای مدل قبلی
AS-322B1: اولین نسخه نظامی بر اساس مدل بی دارای هشدار هنده رادار و زره بیشتر در بخش سوخت
AS322C1: نسخه جستجو و نجات برای عملیات در خشکی و زمین. این نسخه دارای یک رادار جستجو زیر بدنه است و دارای یک بالابر در سمت راست خود و میتواند با ان افراد را از روی زمین بالا بکشد و دارای شش برانکارد درون خود است. این نسخه دارای کابینی هماهنگ با دوربین دید شبانه است و میتواند در شب نیز پرواز کند
AS-332F AND F1: نسخه دریایی که دارای نقش ضد کشتی و ضد زیر دریایی است. این نسخه دارای یک رادار جستجو زیر بدنه برای کشف اهداف دریایی است و برخی مدلها نیز دارای یک دوربین اپتیکی در زیر دماغه هستند. برخی نسخه های تولید توان حمل دو موشک ضد کشتی اگزوسه را برای عملیات ضد کشتی دارند
کوگارد
بالگرد AS 532 که با کد کوگار شناخته می شود نسخه توسعه یافته بالگرد سوپر پوما است .این نسخه یک متر کوتاه تر است و در الی که سوپر پوما تا 24 سرباز نیز حمل میکند کوگار میتواند تا 20 سرباز حمل کند و اگرچه کوچکتر است و دارای همان موتور سوپر پوما ولی دارای اونیک پیشرفته و کابین با پنچ تا شش نمایشگر رنگی است ودارای هشدار دهنده راداری و سامانه اختلالگر فروسرخ است .این جایگزین سوپر پوما شد و همچنان در خط تولید است. دو نمونه از ان همکنون در دسترس است. یکی نسه UL که نسخه ترابری عمومی با توان حمل 20 سرباز و 4.5 تن بار است و دارای یک نسخه ترابری رزمی AL با دو بالچه کنار خود برای حمل غلاف توپ20 م م و راکت68 م م ودیگری SC که نسخه دریایی مجهز به رادار و اپتیک برای کشت دریایی با توان حمل موشک ضد کشتی اگزوسه است اگرچه برخی از انها را به سونار و اژدر برای نبرد ضد زیر دریایی تجهیز کرده اند.یک نسخه با نام AS-532UL Horizonنیز بر اساس این نمونه ساخته شده که دارای یک رادار پشت بدنه برای بازی نقش یک اواکس کوچک است و دارای راداری است که در ارتفاع 4000 متری میتواند تا برد 200 کیلومتری را کشف کند .تعدادی برای دریایی فرانسه خریداری شد
پوما،سوپر پوما و کوگارد در 40 ارتش جهان خدمت میکند و فراگیر ترین و پرکاربردترین بالگرد ساخت اروپا تا کنون است که در کنار بالگرد های چون یو اچ1، یو اچ60 و یا میل 8 و 17 بالگرد از جمله بالگردهای پرفروش جهان است . شاید از جمله امتیازات این بالگرد که رقیبانی چون میل8 روسی که هم کلاس این بالگرد است ندارند،داشتن مدلهای متنوع برای انجام نقشهای بسیار است که هر طیف ماموریتی را پوشش میدهند. تا کنون بیش از 2000 فروند از این بالگرد ساخته شده و همچنان سوپر پوما و کوگار در حال تولید هستند.
مشخصات
نام | پوما | سوپر پوما | کوگار |
طول | 18.15 متر | 16.17 متر | 15.6 متر |
بلندی | 5.1 متر | 4.97 متر | 4.9 متر |
وزن خالی | 3.5 تن | 4.6 تن | 4.3 تن |
بیشترین وزن برخاستن | 7 تن | 9.1تن | 9تن |
موتور | دو دستگاه موتور توربوشفت Turbomeca Turmo IVC | دو دستگاه موتور توربوشفت Turbomeca Makila 1A2 | |
توان هر یک از موتورها | 1575 اسب بخار | 1845 اسب بخار | |
بیشترین سرعت | 275 کیلومتر بر ساعت | 327 کیلومتر بر ساعت | 275 کیلومتر بر ساعت |
برد انتقالی | 580 کیلومتر | 851 کیلومتر | |
ظرفیت | 16 سرباز و یا 2.5 تن بار | 24 سرباز و یا 5 تن بار |