تاریخچه هواپیماهای جنگ الکترونیک (3)
تاریخچه هواپیماهای جنگ الکترونیک (3)
- هواپیمای EF-111A:
شاید بتوان ئی اف-111 را اولین جنگنده جنگ الکترونیک تاکتیکی آمریکایی دانست که با وجود مشکلات هواپیماهای دیگر در ایجاد اخلال بر روی موشک های زمین به هوا عملیاتی شد. در واقع با اینکه هواپیمایی نظیر E-6B هواپیمای خوبی در زمینه جنگ الکترونیک بود ولی یکی از مشکلات این هواپیما کمبود سرعت پروازی آن بود. به همین علت نیروی هوایی آمریکا به دنبال توسعه هواپیماهای سریعتر نظیر اف-111 و اف-4 شد. حمل پادهای اخلال الکترونیکی نظیر ALQ-99 نیاز به یک جنگنده مدرن با کاکپیتی دیجیتالی و دستگاه های مدرن داشت. بنابراین اولین بروزرسانی ها بر روی اف-111 ها جهت حمل این گونه پادها انجام شد و اولین نمونه های ئی اف-111 در اوایل سال 1977 میلادی به پرواز درآمدند و تا سال 1981 میلادی حدود 42 فروند از این هواپیماها به نیروی هوایی آمریکا تحویل داده شدند.
در واقع می توان گفت F-111 و EF-111 تفاوت چشمگیری با یک دیگر نداشته و بیشتر تفاوت آنها در سیستم های داخلی آنان خلاصه می شود. نسخه جنگ الکترونیک این هواپیما دارای بروزرسانی هایی در رادار و تجهیزات درون دماغه و همچنین سیستم سیم کشی داخلی شده است. در آخرین نسخه ها این جنگنده مجهز به رادار APQ-160 و همچنین جنراتورهای قوی تر جهت پاسخگویی به پادهای جنگ الکترونیک شد. طولی نکشید که نسخه های پاد الکترونیک قدیمی تر با نسخه های جدیدتر یعنی ALQ-99E تعویض شدند. این پادهای جدید در تشخیص و مقابله با تهدیدات سریع تر عمل کرده و همچنین می توانستند منطقه بسیار وسیع تری را نسبت به پادهای پیشین پوشش دهند.
پادهای جدیدتر از آنتن هایی با عملکرد چندگانه بهره می بردند و این جنگنده علاوه بر حمل این پادها از سیستم تشخیص تهدیدات ALR-62 بهره می برد. سیستمی که با تشخیص تهدیدات پیرامون جنگنده آنها را به پادهای اخلال الکترونیک نظیر ALQ-99,ALQ-137 معرفی می کند. به این صورت می توان اظهار داشت این سیستم عملکردی مشابه با سیستم ALR-42 در پراولر دارد. اف-111 نیز همانند ئی-6 توانایی ایجاد اخلال در هر 8 باند موجود (C تا J) را داشته و می تواند تا ده اخلالگر را با خود حمل کند که نهایتا اجازه ایجاد اخلال بر روی 6 باند به طور همزمان را به آن می دهد.
در نهایت می توان اظهار داشت با اینکه اف-111 مزایایی نسبت به ئی-6 داشت ولی به دلیل هزینه های بالایی که برای نیروی هوایی و همچنین نیروی دریایی ایالت متحده ایجاد می کرد ؛ کنار گذاشته شد. طرح هایی مد نظر بود تا با ارتقا این رادار این جنگنده و توسعه رادار آرایه فازی برای آن و همچنین پادهای ALQ-99 در سال 1988 میلادی, آنان همچنان عملیاتی باقی بمانند. اما به دلیل هزینه های بالای ارتقا و نگهداری این هواپیما, در نهایت ئی-6 حداقل در نیروی دریایی آمریکا جهت استقرار بر روی ناوهای هواپیمابر ترجیح داده شد. البته توسعه جنگنده هایی نظیر اف-18 نیز در این تصمیم گیری ها بی دخیل نبودند. همانطور که امروزه نسخه های جنگ الکترونیک این جنگنده را مشاهده می کنیم. پیش بینی می شود که قرن آینده در زمینه جنگ الکترونیک, متعلق به هواپیمای رادارگریزی نظیر A-12 باشد و تمام E-6B ها و EF-111 ها از رده خارج شوند.
—-
گردآوری و تالیف:مهدی زمانی
تاریخچه هواپیماهای جنگ الکترونیک (۱)
تاریخچه هواپیماهای جنگ الکترونیک (۲)