هواپیما های اموزشی ساخت ژاپن

فوجی کی ام-2

در سال 1954 ژاپن  این اجازه را یافت که با پذیرش برخی محدودیت ها دست به تاسیس ارتش جدید خود بزند. امریکا بعد از درگیری در جنگ کره متوجه  شدن نداشتن ارتش توسط ژاپن به معنی محرومیت امریکا از یک متحد راهبردی بود

نیروی هوایی ژاپن از سال 1954 تاسیس شد و صدها هواپیمای امریکا را به سرعت تحویل گرفت. این نیرو نیاز به یک   هواپیمای اموزشی پیستونی داشت  و از این رو دست به تحویل تعداد تی 34 از امریکا زد ولی خواهان تولید یک نسخه بومی  در داخل برای براورد نیاز خود شد و از این رو شرکت فوجی که درژاپن   جایگزین شرکت Nakajima شده بود ، که در جنگ جهانی دوم برای ژاپن  هواپیمای جنگی بسیار ساخته بود ، دست به طراحی یک هواپیما اموزشی پیستونی زد. البته قبل از این ، شرکت  مذکور در سال 1954 هواپیمای ال ام.1 را توسعه داده بود که یک هواپیمای ارتباطی کوچک تک موتوره پیستونی در کلاس بنانزا با پنچ سرنشین بود که اولین تولید ژاپن در عرصه هوانوردی  بعد از جنگ دوم بود.

کی ام.2   در سال 1962 پرواز کرد و همان سال وارد خط تولید شد.  این هواپیما یک هواپیما تک موتورِ پیستونی تمام فلزی است که  دارای  ارابه‌های فرود جمع شونده بود  و  مربی و دانشجو در کنار هم قرار می‌گرفتند و می‌شد پشت سر انها  نیز دو صندلی دیگر  قرارداد. هواپیما از  یک موتور پیستونی توربو شارژ امریکایی لیکومینگ O-480 بهره می برد  که 340 اسب بخار قدرت می‌گرفت و از یک ملخ سه تیغه ثابت بهره می‌برد. هواپیما دارای نقش اموزشی بود و فاقد سلاح بود و می‌توانست به سرعت 364 کیلومتر بر ساعت دست پیدا کند و با محموله کامل 970 کیلومتر برد داشت.

درمجموع 62 فروند از این هواپیما در فوجی تولید شد که در نیروی هوایی و دریایی به خدمت گرفته شد و هواپیمای پاییِ اموزشی   هر دونیرو بود و تا سال 1998 در خدمت باقی ماند

فوجی تی 3

نیروی هوایی بعد از مدتی استفاده از کی ام-2  متوجه شد یکی از نیاز های  اموزشی هم  قرار داشتن مربی و دانشجو پشت سر هم  است قابلیتی که کی ان .2 نداشت از این رو فوجی به سرعت شروع به کار روی طرحی با دو خدمه در پشت سر هم کرد که نتیجه ان هواپیما پیستونی اموزشی تی 3 بود که در سال 1974 پرواز کرد و در سال 1978 وارد خدمت شد.

فوجی تی 3 همانند کی ام2 یک هواپیما موتور پیستونی تمام فلزی با چرخ های جمع شونده بود که البته هر دو خدمه پشت سر  هم قرار می‌گرفتند و  البته فاقد صندلی پرتاب شونده بودند. هواپیما دارای همان موتور لیکومینگ نصب شده روی کی ام -2 بود ولی  با کاهش پسا به دلیل شکل کابین  سرعت به 413 کیلومتر بر ساعت افزایش یافته بود که حدود 50 کیلومتر بر ساعت سریعتر بود. 50 فروند از این هواپیما تولید شد که در نیروی هوایی خدمت کرد  و با تی 7 در سال 2010 جایگزین شد

فوجی تی 5

زمانی که در دهه 1980 کی ام.2 پیر شده بود و نیاز به جایگزینی ، فوجی با شکل کلی کی ام.2 ولی با موتور توربوپراپ دست به توسعه طرحی جدید زد.هواپیما جدید در سال 1984 پرواز و در سال  1988 وارد خدمت شد . این  هواپیما همانند  کی ام.2 دارای دو خدمه در کنار هم بود و میشد در پشت سر انها نیز دو صندلی اضافه کرد

هواپیما  تمام فلزی و چرخ های جمع شونده است و دارای  یک موتور توربوپراپ الیوسن 250  است که در اصل  یک موتور  توربوشفت  برای بالگرد است و بر روی بالگرد های چون  بل 206و بل 407 و چند بالگرد ساخت یورکاپتر نصب شده است. این موتور دارای توان 350 اسب بخار و تیغ های  متغیر است و هواپیما را به سرعت 410 کیلومتر  بر ساعت می رساند . 54 فروند از این هواپیما ساخته شده که همکنون در خدمت است

فوجی تی 7

 این نسخه  در سال 2000 برای جایگزینی فوجی تی 3 طراحی شد . در مرحله نسخت قرار  بود  هواپیما  اموزشی توربوپراپ پلاتوس پی سی -7 مارک2 را  در داخل فوجی تولید شود ولی برنامه لغو شد و فوجی بر اسا  پلتفرم  تی 3 دست به توسعه یک هواپیما اموزشی جدید با موتور توربوپراپ زد. این هواپیما در سال 2002 پرواز کرد و از سال 2005 وارد خدمت شد(برای اشنایی با پی سی7 اینجا را کلیک کنید)

هواپیما دارای دو خدمه در پشت سر هم و چرخ های جمع شونده بود و دارای همان  موتور توربوپراپ الیسون است که بر روی تی 5 نصب شده است.  تا کنون 49 فروند از این هواپیما تولید شد که در خدمت جایگزین  تی 5 شده است

 فوجی تی 1

در سال 1954 با تاسیس نیروی هوایی ژاپن این کشور نتنها تعداد  زیادی  جت شکاری اف86 را از امریکا دریافت کرد بلکه بیش از 300 فروند ان را در صنایع میتسوبیشی   تولید کرد و  تا در دهه 1960 اصلترین جت جنگی این کشور بود . در همان زمان بحث بر سر به خدمت گیری  یک جت اموزشی برای اموزش خلبانان جت بسیار داغ بود که منجر به خرید و تولید تحت امتیاز 210 فروند تی33 لاکهید مارتین  شد که نخستین  جت اموزشی جهان بود

ولی اصرار برای تولید یک نسخه بومی برای افزایش توان فنی داخلی برای تولید یک جت باعث شکل گیری برنامه ای با نام فوجی تی 1 شد . فوجی مسئول ساخت این پرنده شد و با میتسوبیشی که سر گرم  تولید اف86 اف بود همکاری کرد. فوجی طرح اف86 را مورد پسند قرار داد و تصمیم به الگو  برداری از اف86 در برنامه خود گرفت. ولی طراحی این نخستین جت ژاپنی کار اسانی نبود. عملا بعد از جنگ بسیاری از موسسات تحقیقاتی  از بین رفته بود و ژاپن  حتی یک تونل  باد نیز در اختیار نداشت و از طرفی بسیاری از مهندسین خبره  که زمانی در شرکت مشهور ناکاچیما در زمان جنگ دوم جهانی کار میکردند همکنون مشغول کار دیگری بودند. در مرحله اول فوجی بسیاری از این مهندسین  را گرد هم اورد و در مرحله بعد دست به همکار با برخی موسسات امریکایی زد.

همچنین به دلیل نبود زیر ساخت لارم برای تولید موتور، ژاپن به سرعت 5 شرکت را برای تحقیق روی  موتور جت تاسیس کرد و موتور جدید به نام ایکس جی 3 که توربوجت بود در دستور کار قرار گرفت ولی به دلیل سرعت پیشرفت کم قرار شد در نسخه تولیدی اولیه از موتور انگلیسی استفاده شود

اولین پیش نمونه در 16 ژنویه سال 1958 پرواز کرد. طرح جدید یا همان تی 1 بسیار شبیه اف86 بود  و دارای  سکان عمودی، بال و ورودی هوای مشابه بود و دارای  دو کابین بود. هواپیما از یک دستگاه موتور توروجت بریستون سیدلی ارپیوس با توان 4000 پاوند رانش  استفاده می کرد که فاقد پس  سوز بود و می توانست  هواپیما را به سرعت 925 کیلومتر بر ساعت برساند. هواپیما دارای یک مسلسل 12.7 م م برونینگ در دماغه بود و زیر هر بال  یک مقر حمل سلاح بود که میتوانست در مجموع   دو بمب 340 کیلوگرمی ویا دو  موشک سایدواندر و یا  دو  مخزن سوخت خارجی   455 لیتری را حمل کند.

هواپیما دارای  بالی با پس گرایی 26% بود که از اف86 پس گرایی کمتری داشت  که خود باعث  کاهش سرعت شده بود و همچنین سکان عمودی نیز تفاوتهای داشت. خلبانان روی صندلی پرتاب شونده ساخت ژاپن قرار داشتند و الکترونیک پرواز ساده ای مشابه تی33 داشت.در مجموع 49 فروند تی 1 ای که تی 1 اف1 نیز خوانده می شد با موتور انگلیسی ساخته شد

 زمانی که موتور ایشیکاواچیما – هاریما جی 3(نسخه IHI-3) به خط تولید رسید با نصب این موتور روی جی1  نسخه جدید تی 1 بی یا تی 1 اف2 ساخته شده . جی 1 دارای یک موتور با رانش 2645 پاوند بود که به صورت اشکار  از موتور انگلیسی  قدرت کمتری داشت اگرچه مصرفش بهینه بود. نیازی به نسخه جدید احساس  نمی شد  ولی برای اینکه این موتور ژاپنی وارد خط تولید شود 20 فروند جی1 بی نیز سفارش داده شد. بعدها ژاپنیها  تعداد موتور  J3-IHI-7 را روی برخی از  تی1 ها نصب کردند که با نام تی1 سی شناخته میشد. در کل 66 فروند تی1 تولید شد و تا سال 2006 در خدمت بود. این برنامه برای ژاپنی ها  هزینه زیادی داشت به صورتی که هر تی1 سه برابر یک تی 33 قیمت داشت و در مجموع تنها یک ،  شش تی 33 تولید در ژاپن ، تی1 تولید شد

جت اموزشی میتسوبیشی  تی 2

برای اشنایی با  جت اموزشی  میتسوبیشی  تی 2 اینجا را کلیک کنید

تی4: در اوائل  دهه 1980 نیروی هوایی ژاپن  حدود 30 سال بود از تی 1 استفاده می کرد و نیاز به یک جت اموزشی  جدید داست . کار به شرکت  کاوازاکی  سپرده شد در حالی  که میتسوبیشی هم با ان در برنامه جدید همکاری  می کرد.کار به سرعت پیش رفت و اولین پیش نمونه جت اموزشی جدید در 29 جولای سال 1985 پرواز کرد  و در سال 1988 وارد خدمت شد

تی4  به عنوان یک جت اموزشی  کم هزینه و اقتصادی ساخته شد. شکل کلی ان بسیار  شبیه الفاجت  فرانسوی  المانی است . دارای  بالی در بالای بدنه و دو موتور در کنار بدنه است که ورودی هوا در زیر  بال قرار دارد و دارای  ترکیب دو خدمه در پشت سر هم است. بیشتر بدنه از مواد کامپوزیت  ساخته شده تا سبک باشد  و از دو سرعت گیر در پشت بدنه بهره می برد  و دارای دو دستگاه موتور توربوفن ژاپنی ایشیکاواچیما – هاریما  اف3 بود  که بر اساس موتور  توربوفن  فرانسوی لارزاک ساخته  شده که بر روی الفاجت  نصب است(برای اشنایی با الفاجت اینجا را کلیک کنید)

موتور 3520 پاوند  قدرت فراهم میکند که   هواپیما را به سرعت 1038 کیلومتر بر ساعت  می رساند. هواپیما دارای ترکیب دو کابین در پشت سر هم است که کابین جلو دارای اچ یو دی ساخت ژاپن است ولی  هیچ نمایشگری درون کابین وجود ندارد  . هر دو خدمه روی صندلی پرتاب شونده ژاپنی قرار دارند و جنگنده میتواند زیر هر بال یک جایگاه خارجی برای حمل مخازن سوخت و یا یا  یک تن بمب  و راکت و غلاف سلاح را حمل کنند. همچنین در زیر بدنه نیز یک جایگاه خارجی دارد که میتواند  برای حمل مخزن سوخت ، غلاف شناسایی  و یا غلاف توپ و مسلسل استفاده شود.

208 فروند از این جت اموزشی ساخته  شده که همکنون اصلیترین جت اموزشی ژاپنیها است و ارتش ژاپن برای هماهنگی با جنگنده های نوین خود قرار است تی4 را از جمله در ناحیه کابین با تجهیز ان به نمایشگر های چند کاره رنگی ارتقا دهد

جتهای اموزش

گرداوری:عبدالحمید تارخ

منبع:https://en.wikipedia.org/wiki/Main_Page