پهپاد ابابیل ۲ اولین پهپاد انتحاری و یا مهمات سرگردان ساخت ایران است که تاریخچه آن به دهه ۱۹۹۰ برمی‌گردد. ابابیل ۲ در واقع برگرفته شده از پرنده‌ای به نام ابابیل یک است که هیچ عکس رسمی از آن وجود ندارد و تنها گفته می‌شود یک طرح ابتدایی در دوران جنگ ایران و عراق بود که هرگز وارد خدمت نشد و البته برخی منابع معتقدند ابابیل یک در واقع پیش نمونه ابابیل ۲ بوده است
ابابیل2 در میانه دهه ۱۹۹۰ وارد خدمت شد و از دو دهه بعد تبدیل به پهپاد انتحاری نیروی های نیابتی ایران در سوریه عراق و یمن شد که بارها بر ضد نیروهای آمریکایی و اسرائیلی به کار اگرچه در مورد موفقیت آنها بحث‌های زیادی وجود دارد
بر اساس گزارشاتی پهپاد ابابیل ۲ در سال ۱۹۹۷ اولین پرواز خود را انجام داده برخی از گزارشات می‌گویند که اصلاً این پهپاد در سال ۱۹۹۲ وارد خط تولید شده ولی مشخصا تا اوایل دهه ۸۰ شمسی این پهپاد چندان فراگیر نبوده است
پهپاد ابابیل ۲ دارای بدنه استوانه‌ای شکل و ترکیبی از دو بال بزرگ در انتهای بدنه و دو کانال در جلو که باعث پایداری بیشتر این پهپاد و چالاکی بیشتر آن می‌شود .بدن از کامپوزیت ساخته شده اگرچه برخی از نسخه‌های به دست آمده از گروه‌های مقاومت با بدن با ورق‌های فلزی سبک آلومینیومی ساخته شده است.
پهپاد دارای یک موتور پیستونی در انتهای بدنه با یک ملخ دو تیغه است. این موتور پیستونی دو سیلندر از نوع دبلیو ای ایی 342 ریشه خارج از ایران دارد ولی بعدها در ایران تولید شد که یک موتور سبک ۲۵ اسب بخار است .ابابیل با این موتور پهپاد می‌تواند به بیشترین سرعت ۳۷۰ کیلومتر در ساعت برسد اگرچه سرعت پرواز کروز آن حدود ۳۲۰ کیلومتر در ساعت است. پهپاد دارای 2.8 متر طول است و وزن کامل آن ۸۳ کیلوگرم عنوان شده که از این میان کلاهک جنگی آن حدود ۳۰ کیلوگرم است که شامل یک کلاهک انفجار قوی ترک شونده است .البته این پهباد در انواع مختلف شامل هدف پرنده برای آزمایش پدافند هوایی ،نسخه شناسایی و انتحاری ساخته شده و تمامی نسخه ها از قرار توان حمل ۳۰ کیلوگرم محموله را دارد که ممکن است شامل یک کلاهک جنگی یا تجهیزات شناسایی باشد.
پهپاد از یک خودروی بنز ۹۱۱ روی ریل پرتاب می‌شود اگرچه حامل‌های مختلفی از آن وجود دارد برای نمونه نسخه‌های در ایران به نمایش درآمده که از روی یک خودرو تاکتیکی تویوتا و یا کامیون‌های مختلف پرتاب شده .پهپاد برای پرتاب از یک بوستر کمکی راکتی استفاده می‌کند تا به پرواز درآمده و با موتور پیستونی خود به حرکت ادامه دهد.ابایل قابل بازیابی بوده و می‌تواند با سرعت ۴ متر بر ثانیه نیز از چتر نجات خود برای بازیابی در آسمان استفاده کند که در میانه بدنه قرار دارد.
ابابیل ۲ در مرحله اول به عنوان یک هدف پرنده برای تست پدافند و تمرین پدافند ساخته شد بعدها نسخه‌های شناسایی و انتحاری آن وارد خدمت شد.
هدف پرنده آن برای اولین بار در سال ۲۰۰۱ به نمایش درآمد مدتی بعد نسخه به نام ابابیل اس نیز وارد خدمت شد که نسخه شناسایی بوده که در زیر دماغه خود دارای یک دوربین اپتیکی با قابلیت چرخش دارد.این نسخه احتمالاً دارای دوربین با توان دید حرارتی است و همانطور که گفته شد قابل بازیابی بوده و با چتر می‌توان آن را بازیابی کرد .ظرفیت سوخت داخلی آن ۱۶ لیتر عنوان شده دارای دو ساعت مداومت پرواز است و برد آن به ۱۲۰ کیلومتر نیز می‌رسد و در واقع می‌تواند تصاویر را احتمالاً در این برد به مرکز هدایت ارسال.
دو نمونه نسخه انتحاری ابابیل تاکنون دیده شده یک نسخه که در خدمت نیروهای مسلح ایران است ولی تعداد آن کمتر از نسخه‌هایی مثل شاهد 136 و یا آرش است که برمی‌گردد به برد محدودتران .نسخه موجود در ایران هیچ فرقی از نظر ظاهری با دو نسخه قبلی ندارد تنها دارای یک دوربین اپتیکی حرارتی در جلوی دماغ است که نشان دهنده هدایت همزمان بودن این پهباد است. ولی یک نسخه دیگر از این پهپاد است که بیشتر در اختیار نیروهای نیابتی ایران است که به ابابیل تی مشهور است .این نسخه متشکل از دو سکان عمودی شامل یک سکان بر روی هر بال است و دارای سکان عمودی مرکزی بدنه نیست.
این نسخه داره سیستم هدایت درونی است و با ماهواره هدایت می‌شود از این رو برای درگیری با اهداف ثابت میدان جنگ کاربرد دارد و حدود ۱۲۰ کیلومتر برد دارد و در حزب الله به نام مرصاد ۱ و در نیروهای حوثی یمن به نام قاصف یک خدمت می‌کند
لبنان
حزب الله در سال 2002 ابایبل2 تی را به دست آورد، و آنها را تحت عنوان میرصاد-1 به کار گرفت. بر اساس گذارش اسرائیل ، حزب الله حداقل 12 ابابیل قبل از جنگ لبنان در سال 2006 دریافت کرده است. سه فروند ابابیل در جریان درگیری به کار گرفته شدند
اولین ابابیل در 7 اوت 2006 توسط یک اف-16 اسرائیلی در سواحل شمال اسرائیل سرنگون شد. دومین ابابیل در 13 اوت در داخل لبنان سقوط کرد. سومین ابابیل که توسط حزب الله پرتاب شد ، ساعاتی بعد توسط یک اف-16 دیگر درست در داخل مرز شمالی اسرائیل سرنگون شد.
یمن
حوثی یمن از مهمات پرسه زن ابابیل تی با نام “قاصف-1” برای هدف قرار دادن سامانه های رادار عربستان و امارات استفاده کردند. به گفته حوثی‌ها، نوع جدیدی از این پهپاد به نام «قاصف-2 کی» برای منفجر شدن از ارتفاع 20 متری در هوا و نابودی هدف با موج ترکش های ایجادی به سمت هدف طراحی شده است
پس از حمله حوثی ها به زیرساخت های نفتی عربستان در 14 سپتامبر 2019، عربستان سعودی جت های جنگنده F-15 مجهز به موشک را موظف کرد تا پهپادهای کم پرواز را رهگیری کنند که رهگیری انها با سامانه های موشکی در ارتفاع بالا زمینی مانند پاتریوت دشوار است. از آن زمان تاکنون چندین پهپاد سرنگون شده است. در 7 مارس 2021، در جریان حمله حوثی‌ها به چندین تاسیسات نفتی عربستان، هواپیماهای اف-15 سعودی چندین پهپاد مهاجم را که با استفاده از موشک‌های سایدواندر سرنگون کردند که با شواهد ویدیویی حداقل دو پهپاد صمد-3 و یک پهپاد قاصف-2K را سرنگون کردند. در 30 مارس 2021، ویدئویی که توسط مرزبانان سعودی تهیه شده بود، نشان داد که یک فروند F-15 سعودی یک پهپاد قاصد 2 حوثی ها را با شلیک موشک هوا به هوای رادار فعال امرام با قیمت نزدیک یک میلیون دلار از برد کوتاه ساقط شد
****عضویت در کانال تلگرام سایت جنگاوران برای آگاهی از آخرین اخبار نظامی و آخرین مقالات درج شده در سایت****
عبدالحمید تارخ
مطالب مرتبط
