تانک هوابرد ابی خاکی 2S25 Sprut-SD
در پایان دهه 1960 ارتش شوروی از پی تی 76 به عنوان تانک ابی خاکی استفاده میکرد. پی تی 76 یک تانک ابی خاکی بود که نیروی زمین از ان برای واحدهای جلودار شناسایی استفاده میکرد ویا تفنگداران دریایی از ان بهره می بردند و حتی نیروی های هوابرد ان را از هواپیمای ترابری با چتر رها میکردند
در اواخر دهه 1960 با ورودی بی ام پی 1 به عنوان یک نفربر زرهی ابی خاکی با توپ 73 م م ، پی تی 76 از چشم افتاد زیرا بی ام پی 1 قدرات اتش مشابه داشت و از طرفی یک نفربر هم بود ولی تجربه نبرد اعراب اسرائیل سال 1973 نشان داد که تانک های سبک ابی خاکی همچنان کارایی بیشتری از یک نفربر مسلح دارند از طرفی با چشم انداز جایگزینی بی ام پی 1 و با بی ام پی 2 با سلاح سبکتر نیروی دریایی (تفنگداران دریایی) خواهان کار روی نسل اینده تانک های سبک ابی خاکی شد
در سال 1980 چند طرح ازمایشی پیشنهاد شد ولی در همان سال با ورود تانکهای جدید چون نسخه های اولیه چلنجر1 ، ابرامز و لئوپارد و حتی ام60 ای3 مشخص بود که حتی توپ راکتی بی ام پی 1 نیز کاری از پیش نمی برد از این رو نیروی زمینی خواهان افزایش قدرت اتش تانک جدید شد. افزایش قدرت اتش یعنی سلاح بزرگتر و از این رو تانک سنگینتر می شد ولی چون قرار بود این تانک در توسط نیروی هوابرد نیز استفاده شود دچار محدودیت می شد. با این همه با توان افزایش حمل بار ایلیوشین 76 این کار میسر شد
از این رو در سال 1982 کار روی یک توپ 125 م م جدید برای تانک جدید اغاز شد. در ان زمان تنهای شوروی همانند تی 64، 72 و 80 دارای توپ125 م م با گلوله گذاری خودکار بودند ولی مشکل این بود که سیستم بارگذاری خودکار برای این تانک زیادی سنگین بود از این رو یک توپ ضد زره جدید با بارگذاری خودکار و توان شلیک مهمات توپ های 125 م م تانک ای شوروی ساخته شد که وزن کمتر و اندازه کوچک تر داشته باشد
سرانجام تانک جدید در سال 1984 با نام 2S25 Sprut-SD وارد خط تولید شد
اسپورت یک تانک سبک ابی خاکی با توان انجام وظیفه یک زره کوب است
تانک دارای وزن کامل 20 تن و طول 7.08 متر و با طول لوله 9.7 متر است. این تانک دارای سه خدمه است. راننده در جلو خودرو قرار دارد و توسط یک دریچه در بالی سرش وارد خودرو می شود. جلوی دریچه سه پیرسکوپ برای دید رو به بیرون دارد که پیرسکوپ جلوی دید در شب دارد
فرمانده و توپچی هر دو درون برجک قرار میگرند .
فرمانده سمت راست برجک قرار دارد که بر روی برجک در سمت خودش دارای یک سایت 1K13-3S میباشد که توان اتش مستقیم را به فرمانده میدهد. این سایت توان هدایت موشک هدایت لیزری لوله پرتاب، دید حرارتی منفعل و مسافت یاب لیزری دارد و یک سایت اتش کامل است که توان درشت نمایی تا 5 ایکس دارد
توپچی در سمت چپ برجک قرار دارد که دارای یک سایت دید روزانه 1A40M-1 برای اتش است که شامل یک رایانه اتش بالستیک ، دید حرارتی، نشان گذار و مسافت یاب لیزری است. توپچی همچنین دارای سایت شبانه TPN 4P برای اتش در شب است که توان درگیری تا برد 1500 متری در شب را دارد و برد مثر اتش این تانک با حدود 2000 متر در روز است . همچنین تانک دارای یک سیستم رادیویی تا برد 20 کیلومتر است
تانک دارای شاسی نفربر هوابرد بی ام دی 3 است. در واقع خود بی ام دی 3 است فقط جای سربازان را برجک و مهمات ان گرفته است. خودروی داری هفت چرخ جاده ای است و میتواند با کمک فنرهای خود سطح تانک را بالا و پایین کند . کف خودرو میتواند بین 130 تا 530 م م از سطح زمین تنظیم شود اگرچه به شکل پیش فرض عدد 430 م م است. این کار برای حمل و نقل راحت ان با هواپیما انجام شده که در واقع از ویژگی های بی ام دی 3 است . خودرو دارای یک موتور دزیل 510 اسب بخاری از نوع 2V-06-2S است که میتواند 28 اسب بخار برتن رانش ایجاد کند که عدد قابل قبولی است. بیشترین سرعت این خودرو روی زمین 70 کیلومتر در جاده و 45 کیلومتر در خارج از جاده است.
2S25 یک تانک ابی خاکی است و دارای دو جت ابی در عقب خودرو برای حرکت در اب با سرعت 10 کیلومتر بر ساعت است. تانک ماننده همه خودروی های ابی خاکی در جلوی خود دارای یک سپر جمع شونده است که با بالا امدند و قرار گیری در جلو خودرو مانع بالا اب با روی جلوی خودرو در حال حرکت روی اب می باشد
خودروی دارای زره فولادی در ناحیه جلوی بدنه است که در برابر گلوله های مهمات 12.7 م م مسلسل سنگین چون برونینگ مقاومت کافی دارد ولی برجک دارای روکشی از مواد کامپوزیت است و میتواند تا گلولهای 14.5 م م نیز مقاومت کند. بدون شک به عنوان تانک سبک در برابر حملات اتش توپ های تانک های ویا سلاح های ضد تانک کارایی ندارد ولی میتوان دست کم با گذاشتن زره توری ان را در برابر حملات راکتی و موشکی محافظت کرد. همچنین دارای شش نارنجک انداز دود زا در پشت برجک متمایل به جلو است است
جنگ افزار اصلی این خودرو یک توپ 125 م م2A75 است. این توپ به نوعی بر گرفته شده از توپ کششی ضد زره 2A45 است که برای نیروی زمین طراحی شده بود و دارای 6.5 تن وزن بود. این توپ با تغییرات و قرار گرفتن فشار شکن لوله در میانه لوله و نصب سامانه گلوله گذاری خودکار به سبک دیگر تانک های شوروی با نام 2A75 شناخته شد. این توپ توان شلیک مهمات های توپ 125 م م دی 81 که روی تانک های شوروی از تی 64 تا تی 90 نصب است را دارد اگرچه شکل خشاب چرخفلکی مشابه تی 72 و تی 90 است. این توپ میتواند لوله خود را تا 17 درجه به طرف بالا و تا 3 درجه به طرف پایین است
این توپ میتواند انواع مهمات های ضد زره و ضد نفر را حمل کند. برخی مهمات های قابل شلیک این توپ عباراند از : مهمات انرژی جنبشی 3بی ام 42 با توان نفوذ در 400 تا 450 م م زره تخت و 230 م م زره 60 درجه، مهمات خرج گود ضد زره 3BK29M با توان نفوذ در 300 م م زره 60 درجه، و مهمات های انفجار ترکش شونده 3OF19 و یا 3OF29
این توپ در خشاب چرخفلکی خود 22 گلوله حمل میکند که معمولا 16 مهمات انفجار ترکش شونده و 6 مهمات ضد زره است . البته این تانک توان شلیک موشک های هدایت لیزری 125 م م چون ای تی 11 را نیز دارد. خود تانک 40 گلوله حمل میکند که البته 18 تایی ان ذخیره درون بدنه حمل می شود
خودرو دارای یک مسلسل 7.62 م م هماهنگ با توپ اصلی است که 2000 گلوله نیز برای ان حمل می شود
مدل 2S25M یا Sprut-SDM1
این مدل در سال2006 رو نمایی شد که یک نسخه بهبود یافته مجهز به سلاح و برجک متفاوت است . در مرحله اول برجک کمی تغییر شکل داد و در سمت سه نارنجک انداز دود زا نصب شده است.فرمانده مجهز به یک سایت پانورماتیک با دوربین دید تردمال و مسافت یاب لیزیر شده است که قابلیت دید 360 درجه را به فرمانده میدهد.سایت اتش نیز تعویض شده یک سایت مدرن با قابلیت شلیک در 2500 متری در روز با دوربین تردمال با قابلیت کشف هدف در 9000 متری و تشخیص ان در 6500 متری را دارد.رایانه اتش عوض شده و از یک مسلسل 7.62 م م ریموت کنترل روی برجک استفاده میکند که توسط فرمانده از درون برجک هدایت می شود توپ اصلی با توپ 125 م م 2A75M تعویض شده که نسخه بهبود یافته توپ قبلی است که اجازه شلیک مهمات های نصب شده روی تانک تی 90 را به این نسخه میدهد از جمله مهمات انرژی جنبشی با قدرت نفوذ در 600 م م زره .این نسخه دارای ظرفیت مهمات مشابه نسخه قبلی است .موتور با موتور 500 اسب بخاری UTD-29 جایگزین شده که البته ده اسب بخار از نسخه قبلی قدرت کمتری دارد ولی این نسخه به دلیل استفاده از مواد ترکیبی در زره دو تن نیز سبکتر از نسخه قبلی است .این نسخه از سال 2016 تحویل تفنگدارن دریایی روسیه شده است
این خودرو تنها توسط تفنگداران دریایی انهم به میزان 24 عراده به خدمت گرفته شده است . این خودرو توان زرهی کافی برای شکار تانک های سنگین را دارد ولی بدون شک ماموریت اصلی ان پشتیبانی نیز نیروی های زمینی و هوابرد ویا تفنگداران دریایی است و اگر لازم باشد دست به درگیری زرهی بزند. البته برخلاف دیگر تانک های سبک و زره کوب های غربی که چرخدار هستند داشتن شنی تحرک این نسخه را کاهش داد و البته زره ان نیز نسبت به برخی نمونه های غربی کمتر است اگرچه توپ قدرتمند تری دارد.
در کل برای اکثر کشورها در نقش ابی خاکی نفربری مانند بی ام پی 3 موثر تر است زیرا کمتر ارتشی نیاز به یک تانک هوابرد دارد. بی ام پی 3 اگرچه توپی به قدرت توپ125 م م ندارد ولی توان کافی در مقابله با بسیاری از تانک و پشتیبانی موثر تر از نیروی پیاده را نیز دارد
مشخصات
وزن:20 تن
طول:9.7 متر
ارتفاع:3.1 متر
موتور:یک موتور دیزل 510 اسب بخاری
سرعت خودرو:70 کیلومتر بر ساعت در جاده و 40 کیلومتر در خارج از جاده
برد:500 کیلومتر
سلاح: توپ 125 م م با گلوله گذاری خودکار با خشاب 22 گلوله ای و یک مسلسل 7.62 م م و یک مسلسل سنگین 12.7 م م روی تانک
منابع
http://www.military-today.com/tanks/sprut_sd.htm
http://www.armyrecognition.com/russia_russian_army_light_armoured_vehicle_uk/2s25_sprut-sd_self-propelled_anti-tank_gun_technical_data_sheet_specifications_description_uk.html