موشک های کروز

موشک کروز اتمی مافوق صوت ASMP

موشک کروز اتمی مافوق صوت ASMP

در دهه ۱۹۷۰ میلادی فرانسه از جنگنده‌های خود بمب‌های اتمی چون ای ان22 و ای ان 52 را پرتاب می‌کرد  .این بمب‌های هوا پرتاب از جنگنده‌هایی چون جگوار یا بمب افکن‌های اتمی میراژ ۴ پرتاب می‌شد ، ولی پیشرفت پدافند هوایی در شوروی آن هم در دوران جنگ سرد باعث شده بود که نفوذ در آسمان این کشور مسئله ای خطرناک باشد. استراتژیک فرانسه این بود که در صورت رویارویی اتمی با شوروی ، شهری چون کیف که در آن زمان جز اوکراین شوروی بود را هدف قرار دهد .همچنین در صورت امن بودن آسمان بتواند خود را به مسکو برساند ولی پدافند هوایی مسکو و یا کیف بسیار مستحکم بود و عملاً رسیدن بر فراز آنها و پرتاب بمب اتمی ممکن نبود .اینگونه شد که نیروی هوایی فرانسه تصمیم گرفت تا کلاهک اتمی خود را بر روی موشک برد بلند نصب کند

البته فرانسه از همان دوران نیز دارای زیر دریایی اتمی با قابلیت حمل موشک‌های بالستیک اتمی بود که می‌توانستند از اقیانوس اطلس و یا مدیترانه شوروی را هدف قرار دهند و در واقع اصلی‌ترین سلاح تهاجمی فرانسه موشک‌های بالستیک زیردریایی پرتاب بود(همکنون فرانسه دارای چهار زیر دریایی اتمی کلاس تریومفانت هر یک با 16 سیلو پرتاب عمود برای موشک های بالستیک قاره پیمای ام 51 است). ولی در جایگاه دوم سلاح‌های هوا پرتاب قرار داشت  از جمله اینکه در آن زمان فرانسه سلاح‌های اتمی خود را بر روی جنگنده‌های خود از جمله جگوار در آلمان غربی نیز مستقر کرده بود.

کار بر روی موشک جدید در سال ۱۹۷۳ آغاز شد.ارتش فرانسه می‌خواست که موشک جدید یک موشک مافوق صوت باشد که شکار آن با موشک‌های پدافندی دشوار باشد و همچنین بتواند برای مخفی ماندن از دید رادار در ارتفاع پست پرواز کند . موشک از سال ۱۹۸۰ تست‌های خود را آغاز کرد و از سال ۱۹۸۳ وارد خدمت شد

موشک جدید که به نام ASMP شناخته می‌شد و یک موشک کروز هواپرتاب با پیشرانه رمجت بود

موشک asmp در حال پرتاب از بمب افکن میراژ4

  پیشرانه رمجت بهترین پیشرانه برای رسیدن به سرعت مورد نظر نیروی هوایی یعنی سرعت بیش از دو ماخ بود. در پیشرانه رمجت، هوا از ورودی هوا وارد شده از یک محفظه باریک رد شده در آنجا سوخت  با هوا ترکیب شده ،مشتعل شده و بعد با فشار از یک مجرای باریک از عقب موشک خارج می‌شود .موشک رمجت این امتیاز را دارد که در تمام طول مدت پرواز قدرت خود را حفظ کرده و سرعت و قابلیت‌هایش تغییر نمی‌کند. البته در موشک‌های رمجت برای اینکه موتور بتواند فعال شود باید به یک سرعت مشخص برسند .در نسخه های هوا پرتاب چون از جنگنده پرتاب می‌شوند مشکلی ندارند ولی نسخه‌های زمین پرتاب باید توسط یک بوستر راکتی اول شلیک شده تا به سرعت مورد نظر برسد

موشک ASMP در فاز ابتدایی بعد از پرتاب از جنگنده با سرعت ۵ متر بر ثانیه سقوط میکند تا به فاصله ایمن از جنگنده برسد ،بعد پیشرانه آن روشن می‌شود . 1.6ثانیه   بعد از پرتاب مکانیزم روشن شدن موتور فعال شده سوخت در جریان قرار می‌گیرد،  ۵.۹   ثانیه بعد از پرتاب ورودی‌های هوا باز شده هوا وارد مخزن ترکیب شده سوخت با آن تزریق می‌شود و احتراق آغاز می‌شود در ثانیه ششم کامپیوتر هدایت وارد عمل شده موشک را به ارتفاع پایین هدایت می‌کند

  موشک با کمک یک رادار ارتفاع سنج در دماغه در ارتفاع پست تا نزدیکی هدف پرواز می‌کند .موشک دارای سیستم هدایت اینرسی در نسخه‌های اولیه بود و بعد از اینکه نزدیک هدف می‌شد ارتفاع خود را بالا برده و روی هدف شیرجه می‌رفت. موشک در ارتفاع پایین حدود یک و نیم ماخ سرعت داشت  ولی در فاز نهایی به سه ماخ نیز می‌رسید

این موشک در سه مدل تولید شد

‏نسخه ASMP: نسخه اولیه این موشک که در دهه ۱۹۸۰ به تولید رسید و دارای برد ۳۰۰ کیلومتر بود. این نسخه دارای یک کلاهک اتمی تی ان 81 بود که بین ۱۰۰ تا ۳۰۰ کیلوتن تی ان تی قدرت انفجار داشت  .این نسخه در دهه ۱۹۸۰ اول بر روی بمب افکن میراژ ۴ نصب شد  ولی بعدها بر روی میراژ2000 ان نسخه بمب افکن میراژ ۲۰۰۰  و همچنین روی جنگنده ناونشین سوپر اتاندارد در خدمت نیروی دریایی فرانسه نیز نصب شد. دست کم ۹۰ موشک از این نسخه تولید شد که گفته شد در سال ۲۰۰۱ حدود ۶۰ موشک هنوز عملیاتی بودند. این موشک با سیستم هدایت اینرسی دارای دقت خطوط ۱۰۰ تا ۱۲۰ متر نسبت به هدف بود که برای کلاهک اتمی کافی است.موشک دارای طول 5.3 متر و وزن 860 کیلوگرم است.

 

نسخه ASMP-A این نسخه در دهه ۲۰۰۰ توسعه پیدا کرد و دارای برد ۵۰۰ کیلومتر بود کلاهک موشک ارتقا یافته بود و دارای قدرت انفجار ۳۰۰ کیلو تن تی ان تی بود .این نسخه همچنین با کمک سیستم هدایت ماهواره‌ای به دقت حدود 30 متر رسیده بود و دارای سیستم میانه مسیر پیشرفته بود که به آن اجازه می‌داد در ارتفاع ۱۵ متری سطح زمین پرواز کند. این نسخه در سال ۲۰۰۹ وارد خدمت شد و بر روی میراژ ۲۰۰۰ ان نصب شد ولی بعدها این موشک با جنگنده رافال نیز هماهنگ شد.54 دستگاه از این نسخه ساخته شد

نسخه ASMPA زیر بدنه جنگنده رافال
نسخه ASMPA زیر بدنه میراژ 2000 ان

نسخه ای ASMPA-R این نسخه برای جایگزینی نسخه اولیه ساخته شد و در سال ۲۰۲۲ تست شد و در سال ۲۰۲۴ رسماً عملیاتی شد. این نسخه دارای بار ۵۰۰ کیلومتر است از یک کلاهک جدید با قابلیت نفوذ و انفجار استفاده می‌کند  .هدف از توسعه کلاهک جدید استفاده از این موشک در نقش موشک ضد استحکامات است تا از آن به عنوان یک سلاح اتمی تاکتیکی برای زدن اهداف مستحکم زیرزمینی مانند سیلوهای موشک‌های بالستیک یا موارد مشابه استفاده کرد  .این موشک برای خدمت تا سال ۲۰۳۵ در نظر گرفته شده است

تنها تصویر از نسخه ASMPA-R که انهم توسط ارتش فرانسه مات شده است

  برنامه آینده فرانسه ساخت نسخه از همین موشک با نام ASN4G است که دارای برد ۱۰۰۰ کیلومتر است .این موشک هنوز تست نشده ولی قرار از در سال ۲۰۳۵ جایگزین نسخه‌های فعلی شود و احتمالاً از جنگنده نسل ششم مشترک با آلمان که هم اکنون در دست توسعه است نیز پرتاب می‌شود

  هم اکنون موشک‌های کروز اتمی سری ASMP تنها در دو مدل ASMPA و ASMPA-R در خدمت است که از جنگنده‌های رافال نیروی هوایی و دریایی پرتاب می‌شود . جنگنده‌های رافال به شکل معمولی یک تیر از این موشک را در زیر بدنه حمل می‌کنند. در حال حاضر این جنگنده تنها حامل این موشک است زیرا جنگنده میراژ ۴ که در سال ۱۹۹۶ از خدمت خارج شد  و جنگنده میراژ ۲۰۰۰ ان نیز در سال ۲۰۲۲ از خدمت خارج شد

شایان به ذکر است که فرانسه در دهه ۱۹۸۰ و ۹۰ توسعه نسخه ضد کشتی این موشک و یا حتی نسخه تهاجم زمینی متعارف آن را نیز در دستور کار داشت که بعدها رها شد

عبدالحمید تارخ

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن