عملیات لاینبکر(عملیاتی که طی دو ماه بیش از 3 سال اخر جنگ جهانی دوم روی سر ویتنام بمب ریخته شد)
عملیات لاینبکر(عملیاتی که طی دو ماه بیش از 3 سال اخر جنگ جهانی دوم روی سر ویتنام بمب ریخته شد)
عملیات لاینبکر(عملیاتی که طی دو ماه بیش از 3 سال اخر جنگ جهانی دوم روی سر ویتنام بمب ریخته شد)
عملیات خط مقدم به یکی از بزرگترین حملات هوایی تاریخ گفته می شد که طی یک دوره زمانی بین 9 می تا 23 اکتبر سال 1972 بر ضد ویتنام جنوبی انجام شد
داستان بر میگردد به اواخر جنگ ویتنام زمانی که در 30 مارس سال 1972 نیروی زمینی ویتنام جنوبی با سی هزار سرباز و پشتیبانی تانک و توپخانه حملات منسجمی را به طرف ویتنام جنوبی انجام داد. نیروی های ویتنام جنوبی به سرعت واکنش نشان دادند و نیروی های کمونیستی ویتنام شمالی را به عقب راندند . این نیرو به پشت دو پل مشهور یعنی پل های دونگ ها و کام لو برگشتند .پیروزی جنوبی ها موقتی بود زیرا ارتش ویتنام شمالی در 5 اوریل بیست هزار نیروی دیگر ویتنام شمالی کمونیست با ورود به کامبوج و دور زدن مرز به شهر بنان لونگ حمله کرده و انجا را به سرعت اشغال کردند و بعد در ادامه دو شهر دیگر را اشغال کردند و عملا تا میانه استان Kon Tum پیش رفته در مسیر پایتخت ویتنام جنوبی قرار گرفتند
واکنش امریکا به این حمله بی نظیر بود.اول اینکه امریکا اصلا هیچ اطلاعاتی از این حمله نداشتند و از این رو به ارتش ویتنام جنوبی خبر ندادند و انها بسیار غافلگیر شدند از این رو رئیس جمهور وقت امریکا ریچارد نیکسون یک حمله شدید هوایی را با کمک بمب افکن های ب52 ترتیب داد که پایتخت ویتنام شمالی یعنی هانوی و همچنین شهر بندری Haiphong را شامل میشد ولی هنری کیسنجر مشاور عالی و البته بی نظیر کاخ سفید (وی فرد بسیار مشهوری بین سیاستمداران تاریخ است) از رئیس جمهور خاست دست کم فعلا از بمب افکن های ب52 استفاده نکند زیرا تنها چند هفته از پیمان سالت1 با شوروی گذشته بود و استفاده از یک بمب افکن اتمی حتی در نقش غیر اتمی تا حدی تحریک پذیر بود
ژنرال ابرامز فرمانده نیروی امریکایی در ویتنام خواهان افزایش بمب باران هوایی برای فشار بر نیروی های ویتنام شمالی و از هم نپاشیدن ارتش ویتنام جنوبی بود و رئیس جمهور هم پذیرفت تا حملات هوایی بر ضد ویتنام شمالی انجام شود ولی مشکل این بود که ارتش امریکا در جنوب شرقی اسیا اب رفته بود. از سال 1970 امریکا طرح خروج تدریجی از ویتنام را اغاز کرده بود قرار بود ویتنام جنوبی خود در برابر ویتنام شمالی روی پای خود بیستد از این رو در ان زمان تنها 10000 نفر نیروی امریکا در ویتنام بود که با روز های اوج خود که نیم میلون نفر بودند بسیار فاصله داشت.از طرفی هواگرد های امریکا نیز عملا نصف ، نیروی بود که در سال 1968 انجا بود .وضعیت زمانی بدتر نشان میداد که ارتش امریکا که زمانی دست کم 3000هواپیما جنگی در منطقه داشت که نیم از انها در ویتنام جنوبی بودند همکنون تنها سه اسکادران اف4 فانتوم و یک اسکادران ای37 در مجموع با 76 جنگنده در ویتنام جنوبی داشت و دیگر هواپیماهای موجود در منطقه نیز چندان زیاد نبود برای نمونه 114 جنگنده در تایلند بود و 83 بمب افکن ب52 در گوام مستقر بود و نیروی دریایی نیز اگرچه چهار ناو هواپیما بر در منطقه داشت ولی تنها دو ناو اماده عملیات بودند که حدود 140 جنگنده داشتند
با وجود اینکه هوا مناسب نبودد ناو هواپیما بر کیتی هاوک و کونستاتین حملات خود را به ویتنام شمالی اغاز کردند اگرچه بدی اب و هوا به انها اجازه کامل عملیات را نمی داد و به دلیل گسترش حمله ویتنام شمالی که حتی ممکن بود باعث سقوط حکومت ویتنام جنوبی شود ، نیروی دریایی امریکا در 6 اوریل خواهان این شد که تمامی ناوهای هواپیما بر امریکا خود را به جنوب شرقی اسیا برسانند و از طرفی 176 فانتوم و 12 اف105 از کره جنوبی به طرف تایلند ارسال شدند و طی اقدامی دیگر 124 ب52 به جزایر گوام اعضام شدند تا 209 فروند ب52 در انجا گرد هم بیایند که بزرگترین دور همی بمب افکن های ب52 شکل بگیرد.تا 12 اوریل چهار ناو هواپیما بر دیگر نیز از راه رسیدند
.حملات در 5 اوریل اغاز شد ولی شروع جدی حملات به 10 اوریل بر میگردد زمانی که 12 ب52 و 53 جنگنده مراکز ذخیره سازی نفت در نزدیکی شهر وین در شرق ویتنام را هدف قرار دادند و به کلی نابود کردند .روز بعد 18 ب52 حملات شبانه ای را انجام دادند و سه روز بعد باز ب52 تاسیسات ذخیره سازی نفت در هایفونگ را هدف قرار دادند.در همان روز 100 جنگنده به شهرهای هانوی و هایفونگ حمله کردند و برخی زیر ساختهای از جمله چندین پست برق هدف قرار گفت هر دو شهر در خاموشی رفتند
بزرگترین پل های ویتنام شمالی با نام های Paul Doumer و Thanh Hóa توسط اف4 دی مجهز به بم لیزری هدف قرار گرفت که این نخستین استفاده از بمب لیزری بر ضد اهداف استراتژیک در یک جنگ بود .از ان روز برای یک ماه ب52 از چرخه عملیات به شکل موقت خارج شدند که دلیل ان نیز حساسیت شوروی بود. تا پایان اوریل در عرض یک ماه ویتنام شمالی به اندازه سه سال پیشش طی جنگ ویتنام بمب دریافت کرده بود از 1 تا 30 ژوئن 18000 پرواز جنگی بر ضد ویتنام شمالی انجام شد
امریکا شروع به رایزنی با شوروی برای تحت فشار قرار دادن ویتنام شمالی کرد تا انها را از حمله بیشتر در عمق ویتنام جنوبی بر حضر دارند و نیروی زمینی خود را عقب بکشند ولی در ویتنام شمالی کسی حاظر به عقب نشینی نبود انها حدود 50% ویتنام جنوبی را گرفته بودند و ارتش جنوبی ها از هم پاشیده بود از این رو انها تصمیم به کوتاه امدن نداشتند از این رو نکیسون متوجه شد باید حملات با شدت بیشتری انجام شد
در همان زمان با ورود نیروی های ویتنام شمالی به استان Quảng Trị ، ارتش ویتنام جنوبی در حال فروپاشی بود نیکسون دستور عملیات پوکت مانی را داد. این عملیات برای مین ریزی دریایی و متوقف کردن رفت امد به بنادر دریایی ویتنام شمالی بود و همچین شامل بمب باران تاسیسات بندر گاهی ویتنام شمالی نیز بود .این برنامه از سال 1965 یعنی هفت سال پیش برنامه ریزی شده بود و تنها در سال 1972 به روز رسانی شد .در هشت می نیروی دریایی وارد عمل شد و حمله با یورش شش فروند ای7 و 3 فروند ای6 اغاز شد 1800سورتی طی سه روز انجام شد و برای ایجاد محاصره دریای ویتنام برای نرسیدن کمک شوروی به این کشور 11000 مین در اطراف بندرگاه های ویتنام رها شد
عملیات لاینبکر چهار هدف داشت.جدا کردن ویتنام شمالی از منابع خارجی که از طریق بندر گاه وارد این کشور می شد،از بین بردن پلها، ذخایر سوخت و تاسیسات برقی،از بین بردن پلها و جادهای شمالی ویتنام که باعث می شد این کشور از شمال از چین کمک دریافت کند و در نهایت نابودی شبکه دفاع هوایی ویتنام
پنتاگون معتقد بود که 85% واردات ویتنام از طرق دریا کاملا متوقف شده زیرا بندرگاه ها مین گذاری شد و تاسیسات به شدت بمب باران شد ولی مشکل اساسی راه ارتباطی با چین بود که از طریق راه اهن جنوبی چین به راحتی به ویتنام کمک میرسید.از این رو در 10 می عملیات گسترده ای برای نابودی پلها و جادها در شمال ویتنام راه اندازی شد.به تنهای441 پرواز در روز اول انجام شد که 120 جنگنده نیروی هوایی و 294 جنگنده نیروی دریایی در ان حضور داشتند و نیروی هوایی ویتنام شمالی به سرعت به مقابله پرداخت در تمام طول جنگ ویتنام امریکا هرگز پایگاه های هوایی ویتنام را بمب باران نکرد زیرا انجا مستشاران از چین و شوروی بودند و ترس از کشته شدن انها و درگیر با شوروی باعث شد تا طی این جنگ پایگاه هوایی ویتنام جای امنی باشند!!!
در روز اول طی درگیر های هوایی چهار میگ21 و هفت میگ17 سرنگون شد و البته دو فانتوم هم از دست رفت و البته صد موشک سام2 شلیک شد که با کمک جنگ الکترونیک کاری از پیش نبردند اگرچه دو ای7 نیروی دریایی سرنگون شد.تا پایان ماه می13 پل و 700 جاده بمب باران شد. تمامی پلهای بین چین و ویتنام زده شد و بعد از ان حملات به طرف مخازن سوخت ویتنام تغییر کرد. تا اواخر ما می تاثیر این بمب باران به خوبی در میدان جنگ دیده می شد. ارتش ویتنام شمالی متوقف شده بود زیرا بندر گاها نابود شده بودند و از شمال را به چین قطع شده بود از این رو سوختی وارد ویتنام نمیشد و انبارهای سوخت نیز از بین رفته بودند
این بمب باران ها بسیار موثر افتاد به شکلی خود ارتش ویتنام بعدها اعلام کرد تنها 10 درصد تجهیزات انها به خط مقدم رسید البته این حملات انقدر شدید بود که طی دو ماه نیم به انداز تمامی سالهای 1943 تا 1945 طی جنگ جهانی دوم روی ویتنام بمب ریخته شد. در مجموع طی عملیات لاینبکر 41650 پرواز انجام شد و 155.548 تن بمب رها شد
طی این عملیات دفاع هوایی ویتنام عملا بی فایده بود. بعد چند سال دیگری در ویتنام امریکا با وارد کردند سامانه های جنگ الکترونیک و هواپیماهای سرکوب پدافند توانایی نیروی هوایی ویتنام را به شدت کاهش دادند .ویتنام 700 موشک سام پدافندی از انواع سام2 و 3 شلیک کرد ولی تنها 17 جنگنده با موشک سام سرنگون شد و البته نیروی هوای ویتنام نیز تلاش در 200 مورد رهگیری کرد ولی 63 جنگنده شامل 40 میگ21، 10 میگ19 و13 میگ17 را از دست داد و امریکا نیز 24 هواپیما و بالگرد را از دست داد که شام 12 جنگنده می شد
104 جنگنده امریکای از دست رفت که نیروی هوایی51 فروند ، نیروی دریایی 43 فروند و تفنگداران دریایی10 فروند. از این تعداد 17 فروند را سام 27 فروند را میگ های ویتنامی و باقی کار توپ های ضد هوایی بودند .ارتش امریکا معادل سه سال جنگ جهانی دوم تنها طی دو ماه نیم بمب پرتاب کرد به شکلی که 60% زیر ساخت جاده ، 93% پلهای ویتنام شمالی،70 درصد ایستگاههای برق و 4500 کارخانه و 82% مخازن سوخت از بین رفت و عملا کمر ویتنام شمالی شکست.طی این عملیات ، عملیاتی به نام لاین بگر 2 تیز انجام شد که 751 بمب افکن ب52 دست کم800 پرواز انجام دادندو بیش از 29000 تن بمب روی سر ویتنام ریختند. این عملیات با سرنگونی 10 ب52 با موشک های سام2 همراه بود .طی 11 روز عملیات لاینبکر2 که همان طور که گفته شد به ب52 اختصاص داده شده بود ویتنام 266 موشک سام2 شلیک کرد
بمب باران خورد کننده عملیاتی لاینبکر جواب داد و ویتنام شمالی در ماه اوت پای میز مذاکره بازگشت و مجبور شدن تا سربازان خود را از ویتنام جنوبی در حالی خارج کند که بخش های عمده ویتنام جنوبی را اشغال کرده بود .در نهایت در اوائل سال 1973 امریکا کاملا از ویتنام جنوبی خارج شدند و قرار شد ویتنام جنوبی روی پای خود بیستد ولی دو سال بعد در اوریل سال 1975 ویتنام شمالی باز به ویتنام جنوبی حمله کرد ولی این بار دیگر امریکا که حدود یک دهه از این کشور دفاع کرده بودند وارد عمل نشد زیرا در امریکا همه از هرچیزی که اسم ویتنام رویش بود حالشان بهم میخورد از این رو ویتنام جنوبی به حال خود رها شد تا در نهایت سقوط کرد و به تاریخ پیوست
برای عضویت در اینستاگرام جنگاوران اینجا را کلیک کنید
عبدالحمید تارخ
مقاله ای در مورد جنگ ویتنام را اینجا بخوانید
مقاله ای در مورد تلفات هوایی در جنگ ویتنام را اینجا بخوانید
مقاله ای در مورد عملیات حمله هوایی به پل تان هوا در رودخانه هامرنگ طی جنگ ویتنام را اینجا بخوانید