محمد جواد عسگر پور
توپولف ۱۲۱ یک هواپیمای بدون سرنشین طراحی شده توسط شرکت توپولف در دوران جنگ سرد بود که قرار بود به عنوان یک موشک کروز استفاده شود
در سال ۱۹۵۷ شرکت توپولف وضعیت بسیار خوبی داشت در این دوران این شرکت هم هواپیما توپولف ۹۵ و هم توپولف ۱۶ را تولید می کرد ولی شرکت توپولف از موضع گیری های نیکیتا خروشچف رهبر شوروی احساس نگرانی میکرد در این دوران سیاست شوروی بیشتر متمایل به سمت موشک های بالستیک بود و شوروی بر روی راکت R7 کار میکرد که بنظر می رسید پدافند در مقابل آن بی تاثیر است در حالی که بمب افکن ها در مقابل پدافند آسیب پذیر بودند و در همین هنگام آمریکا مشغول کامل کردن سیستم NORAD بود که طی این پروژه قرار شد موشک های پدافندی BUMARC در کانادا و آمریکا مستقر شوند که این مسئله سبب شد تا بمب افکن ها آسیب پذیر تر شوند و تمایلات به اینکه بمب افکن توپولف ۹۵ مسلح به موشک شود بنظر بی فایده میرسید چون خود بمب افکن در مقابل پدافند آسیب پذیر بود
توپولف ۱۲۱ قرار بود هواپیمایی باشد که سرعتش به بیش از ۲۰۰۰ کیلومتر بر ساعت برسد و بتواند تا ارتفاع ۵۰ کیلومتری صعود کند که این مسئله سبب در امان ماندن توپولف ۱۲۱ میشد ولی در مراحل اولیه طراحی شرکت توپولف متوجه شد که در ساخت این پرنده مشکلات فراوانی دارد و نمی تواند این پرنده را بسازد یکی از مشکلات دما و حرارت بالای بدنه در سرعت های بالا بود که مواد مقاوم در مقابل این دما در دسترس نبود و این مواد در نهایت در دهه ۸۰ برای پروژه بوران استفاده شد
توپولف ۱۲۱ ساخته شد و چند تست هم انجام داد ولی از پیش نمونه بالا تر نرفت و در نهایت هم مشخص شد موشک بالستیک R12 کارایی بهتری دارد و باعث شد توپولف ۱۲۱ به طور کامل کنار گذاشته شود.
Tu 123 Yastreb
توپولف ۱۲۳ یکی از اولین پهپاد های شناسایی اتحاد شوروی در دوران جنگ سرد بود که در سال ۱۹۶۰ پروژه اش استارت خورد و از سال ۱۹۶۴ عملیاتی شد
توپولف ۱۲۳ یک هواپیمای بدون سرنشین سرعت و ارتفاع بالای شناسایی استرتژیک بود. توپولف ۱۲۳ همچون دارتی بزرگ بود و همچون پهپاد D21 ایالات متحده بود این پهباد هم میتوانست دوربین های عکسبرداری و هم میتوانست محموله برای جاسوسی الکترونیکی با خود حمل کند
توپولف ۱۲۳ از زمین با کمک راکت های کمکی جاتو شایک میشد و سپس از موتور توربوجت KR-15 بهره میبرد این موتور KR-15 در اصل همان موتور R15 است که بر روی میگ ۲۵ نصب شده است ولی نسخه ای بود با قیمت ارزان تر و عمر عملیاتی کمتر .
توپولف ۱۲۳ بر اساس توپولف ۱۲۱ که قرار بود یک موشک کروز اتمی باشد توسعه یافت که توپولف ۱۲۱ در نهایت به نفع موسک های بالستیک کنار رفت و قرار شد توپولف ۱۲۳ یک پلت فرم شنلسایی با توانایی سرعت و ارتفاع بالا باشد
پروژه تحت عنوان DBR-1 در اوت سال ۱۹۶۰ به طور رسمی استارت خورد تست های کمپانی در سال ۱۹۶۱ به اتمام رسید و در دسلمبر سال ۱۹۶۳ توپولف ۱۲۳ پرواز های آزمایشی خود را آغاز کرد و در سال ۱۹۶۴ وارد خدمت شد و خط تولید توپولف ۱۲۳ در ورنژ راه اندازی شد و در بین سالهای ۱۹۶۴ تا ۱۹۷۲ تعداد ۵۲ فروند ساخته شد .
توپولف ۱۲۳ به مرز های غربی اتحاد شوروی فرستاده شد و در نقش شناسایی تا سال ۱۹۷۹ در خدمت بود و بطور تئوری میتوانست کل اروپای غربی را پوشش دهد و این پرنده پرواز های آزمایشی خوبی هم انجام میداد ولی در نهایت به علت نداشتن صرفه اقتصادی در سال ۱۹۷۹ از خدمت خارج و Mig-25R جایگزین آن شد.
این پهباد دارای سرعت ۲۷۰۰ کیلومتر بر ساعت و برد ۳۲۰۰ کیلومتر بود .
توپولف ۱۴۱ یک پهپاد شناسایی ساخته شده توسط شوروی بود که در ارتش سرخ و پیمان ورشو و خاورمیانه به خدمت گرفته شد
توپولف ۱۴۱ یک پهپاد بلند برد که بر اساس توپولف ۱۲۳ ساخته شده بود این پهپاد برای این ساخته شده بود تا در مسافت زیادی دست به عملیات شناسایی بزند و این پهباد دارای دوربین های عکسبرداری و دوربین های حرارتی و رادار نقشه برداری بود
توپولف ۱۴۱ از لحاظ طراحی در عقب دارای بالهای دلتا و در جلو دارای کانارد بود و با یک موتور راکتی شلیک میشد و بعد از اوج گیری با یک موتور توربوجت KR-17 به پرواز در میامد
توپولف ۱۴۱ از سالهای ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ در مرز های غربی شوروی برای ارتش این کشور خدمت میکرد.
این پهپاد دارای سرعت ۱۱۰۰ کیلومتر بر ساعت و برد ۱۰۰۰ کیلومتر بود
توپولف ۱۴۳ یک پهپاد شناسایی ساخته اتحاد شوروی بود که در اواخر دهه ۷۰ و در دهه ۸۰ توسط شوروی و شماری از کشور های پیمان ورشو و متحدان در خاورمیانه به خدمت گرفته شد این پهپاد برای عملیات شناسایی مجهز به یک غلاف شناسایی بود
توپولف ۱۴۳ در سال ۱۹۷۶ رونمایی شد و همانند توپولف ۱۴۱ بود ولی کوچکتر این پهپاد کوتاه برد با برد ۶۰ تا ۷۰ کیلومتر بود و برای شناسایی در ارتفاع پایین ساخته شده بود
توپولف ۱۴۳ همانند دیگر پهپاد های این مقاله برای پرواز در مرحله اول از یک موتور راکتی سوخت جامد بهره میبرد و بعد از اوجگیری از یک موتور توربوجت TR3-117 که میتوانست تا ۲۶۷ پوند رانش فراهم کند برای پرواز استفاده میکرد
مدل های اولیه این پهپاد میتوانست دوربین های عکسبرداری حمل کند و مدل های جدید تر میتوانست دست به جاسوسی الکترونیکی ELINT بزند و میتوانست این اطلاعات را با یک دیتا لینک برای ایستگاه زمینی بفرستد
در دهه های ۷۰ و ۸۰ حدود ۹۵۰ فروند از این پهپاد ساخته شد و این پهپاد در جنگ سال ۱۹۸۲ توسط سوریه ضد اسراییل استفاده شد.
مدلها
M143
نسخه ای که در اواسط دهه ۸۰ ساخته شد و به عنوان هدف به کار میرفت
Tu243
نسخه ای دارای بدنه بزرگتر و قابلیت حمل سوخت بیشتر و دارای برد دو برابر و موتور قدرتمند تر
Tu300
نسخه ای جدید با سیستم های الکترونیکی جاسوسی جدید که در دهه ۹۰ برنامه اش کلید خورد و به علت مشکل اقتصادی لغو و دوباره از سال ۲۰۰۷ برنامه از سر گرفته شد.
این پهپاد توسط کره شمالی سوریه عراق روسیه اوکراین بلغارستان چک اسلاواکی رومانی و اسلواکی به خدمت گرفته شد.
این پهپاد دارای سرعت نهایی ۹۵۰ کیلومتر بر ساعت و برد ۲۰۰ کیلومتر است.
