موشک ضد تانک آکرون(MMP)
محمدهادی مرادی
که با نام MMP شناخته میشود، یک سامانه موشکی هدایت شونده ضد تانک قابل حمل توسط نفر فرانسوی با داشتن قابلیت شلیک کن فراموش کن میباشد. همچنین هدایت در هر دو حالت ، قفل قبل از پرتاب (LOBL) برای اهداف قابل مشاده و قفل کردن پس از پرتاب (LOAL) برای اهداف خارج از دید تیم ضد زره قابل انجام است. حالت دوم توانایی هدفگیری مجدد را به کاربر میدهد ، یعنی توانایی هدایت مجدد موشک در پرواز به سمت هدف دیگری مانند تهدید غیرمنتظره یا شناسایی دارایی جدید و ارزشمندتر دشمن، و همچنین توانایی انتخاب نقطه اصابت و توقف ماموریت از تونایی های آن میباشد.
آکرون ام پی در سال 2018 وارد خدمت ارتش فرانسه شد . این موشک توسط MBDA فرانسه برای جایگزینی میلان فرانسوی-آلمانی و FGM-148 جاولین آمریکایی توسعه یافت. این سیستم قابلیت بکارگیری شبانه و روزانه را دارد. آکرون یک موشک چند منظوره با حالت های قابل انتخاب ضد تانک، ضد استحکامات و ضد نفر و دارای برد 5 کیلومتر میباشد. این موشک همچنین می تواند بر روی خودروهای زره ای یا شناورها سوار شود و به ویژه انتظار می رود خودروهای زرهی فرانسوی مانند جگوار، گریفون و سروال را مسلح کند.
یک نسخه دوربرد و هوا پرتاب از همین موشک با نام آکرون ال پی نیز در دست توسعه است و قرار است یوروکوپتر فرانسوی تایگر در آینده با آن مجهز شود.
برنامه MMP در سال 2009 آغاز شد تا جانشینی برای میلان چهل ساله باشد. این به ویژه در پاسخ به یک نیاز عملیاتی فوری فرانسه بود که همچنین منجر به خرید 260 موشک جاولین ساخت ایالات متحده در سال 2010 به جای موشک های میلان موجود در ارتش فرانسه شد چرا که میلان قابلیت های یک موشک شلیک کن فراموش کن را نداشت . پیشنهاد میلان ایی آر بهبود یافته شرکت MBDA رد شد زیرا پاسخگوی نیازهای جدید نبود. همچنین بریتانیا که قبلاً یکی از کاربران اصلی سیستم میلان بود نیز به کاربر جاولین تبدیل شده بود.
در سال 2011، الزامات تعیین شده توسط ارتش فرانسه ، قابلیت حمله دقیق و چند منظوره برای تجهیز واحدهای خط مقدم و همچنین نیروهای عملیات ویژه بود. موشکی که قرار بود برگزیده شود باید میتوانست اهداف زمینی ثابت یا متحرک، از خودروهای سبک گرفته تا آخرین نسل تانک اصلی میدان نبرد و همچنین نیروهای پیاده یا پناه گرفته در پشت استحکامات را نابود کند. تیم ضد زره باید در طول درگیری محافظت می شد، بنابراین نیاز به سهولت عملیات، آتش و هدایت خودکار و توانایی شلیک موشک از فضاهای محدود داشت.
پس از رقابت با جاولین لاکهید مارتین/ریتون واسپایک رافائل ، در دسامبر 2013 دستوری توسط آژانس تدارکات و فناوری نظامی فرانسه (DGA) برای شروع تجهیز ارتش فرانسه به MMP در سال 2017 صادر شد. آزمایشها در اوایل سال 2014 با آزمایشهای سرجنگی علیه زرههای تانک اصلی میدان نبرد آغاز شد و در آوریل با پرتاب در یک تونل آزمایشی برای تأیید ایمنی موشک برای خدمه عملیاتی دنبال شد.
اولین آزمایش شلیک MMP توسط DGA در تأسیسات این آژانس در بورژ فرانسه در 3 فوریه 2015 انجام شد و موشک به یک هدف ثابت در برد بیش از 4000 متر اصابت کرد.
برنامه توسعه به صورت خصوصی توسط MBDA تامین مالی شده بود و قرار بود تا سال 2017 تکمیل شود. در 29 نوامبر 2017، DGA تحویل اولین دسته از 20 لاچر و 50 موشک MMP را پس از ارزیابی عملیاتی موفقیت آمیز که توسط ارتش فرانسه برگزار شد، اعلام کرد. برنامه ریزی اولیه ارتش فرانسه تا سال 2019 برای 400 لانچر شلیک و 1750 موشک برای واحدهای پیاده نظام و سواره نظام ارتش فرانسه و دیگر شاخه های نظامی تا سال 2025. در ادامه برای سالهای 2019-2025، هدف به 1950 موشک و در نهایت در برای سالهای 2024-2030 به حدود 3000 موشک افزایش یافت.
علاوه بر جایگزینی سیستمهای میلان و جاولین، آکرون ام پی همچنین جگوار را نیز تجهیز خواهد کرد که جانشین VAB Mephisto مجهز به موشک هات در خدمات فرانسوی خواهد شد.
MMP برای غلبه بر برخی از محدودیت های میلان در زمینه عملیات های ضد تروریست و محدود پس از سال 2000 طراحی شد. نیازهایی که میلان براورده نمیکرد چرا که وظیفه اصلی آن ازبین بردن تانک های جنگ سرد بود. در سناریوهایی مانند عراق و افغانستان، موشکهای قابل حمل توسط نفر اغلب علیه استحکامات و زره پوش های دستساز در مناطق پرجمعیت استفاده میشد. کاهش خسارات جانبی به غیرنظامیان مجاور به یک عامل سیاسی اصلی در چنین پیکارهایی تبدیل شد.
موشک و سیستم هدایت آن سه حالت شلیک مختلف را ارائه می دهد:
شلیک کن فراموش کن
قفل کردن قبل از پرتاب (LOBL)
قفل کردن پس از پرتاب (LOAL) با هدایت دستی برای دید غیر خطی (NLOS) و همچنین تعیین هدف توسط شخص ثالث(هر واحدی که توانایی نشانه گذاری داشته باشد از پهپاد و بالگرد و…)
علیرغم این ویژگیهای جدید، همچنان باید در برابراهداف زرهی مدرن من جمله نفربرهای زرهی و تانک های اصلی میدان نبرد موثر باقی بماند.موشک از یک کلاهک دو مرحله ای استفاده می شود که آن را در برابر زره های متعارف، ترکیبی و واکنشی موثر میباشد. پس از انفجار، کلاهک همچنین 1500 ترکش تنگستن را پخش میکند که در برابر نیروهای پیاده تا شعاع 15 متری موثر است.
در معرفی تجاری، MBDA MMP را به عنوان اولین موشک جنگی زمینی نسل پنجم به لطف ویژگی های کلیدی زیر معرفی کرد:
جستجوگر در دو کانال فرو سرخ و دید درشب ، که امکان درگیری اهداف سرد و گرم را در همه شرایط دید فراهم می کند. حسگر مادون قرمز خنک نمیشود، که میتواند عملکرد موشکهای ضدهوایی را محدود کند، اما یک سادهسازی بزرگ برای موشکهای پیاده نظام است. به ویژه از تکیه بر منبع گاز تحت فشار(برای خنک سازی) که باید در سطح انبار دوباره پر شود، اجتناب می کند. بر خلاف برخی از موشکها، مانند استینگر، با حسگرهای فرو سرخ خنکشونده با گاز یا باتریهای حرارتی یک شات، MMP میتواند به طور مکرر و بدون مصرف منابع روی اهداف احتمالی قفل شود. این دو حسگر بر روی یک محور برگشت پذیر در دماغه نصب شده اند و اپراتور انتخاب می کند که کدام حالت سنسور را قبل از پرتاب اجرا کند. در مقایسه با سنسورهای دوگانه کلاسیک کنار هم، این آرایش میدان دید بسیار گستردهتری را فراهم میکند که به جستجوگر اجازه میدهد تا اهداف، به ویژه آنهایی که سریع حرکت میکنند، در میدان دید موشک نگه دارد و در نتیجه پس از پرتاب قفل شده، تا حد زیادی کاهش یابد.
همچنین حالت دوگانه، لانچر شلیک در نسخه اولیه پیاده نظام دارای سنسور خنک کننده مادون قرمز با وضوح بالا و دوربین تلویزیونی در روز است. این سنسورها با کیفیت بالا در تمام شرایط آب و هوایی از شناسایی تهدید پشتیبانی می کنند. پیوند داده به وسیله فیبر نوری از موشک، تصاویر جستجوگر را به لانچر شلیک ارسال میکند که کنترل دستی را ممکن میکند. این پیوند همچنین اجازه می دهد در صورتی که یک غیرنظامی به طور ناگهانی در محدوده هدف قرار گیرد ، حمله متوقف شود(یا با از کار انداختن انفجار کلاهک و یا تغییر مسیر موشک). برای شلیک مستقیم، جستجوگر قبل از پرتاب به لطف همبستگی خودکار با تصاویر لانچر شلیک قفل می شود، که قفل جستجوگر را به ویژه در اهداف در حداکثر برد ایمن و ساده می کند. این پایه شلیک همچنین دارای یک گیرنده GPS، یک قطب نما و یک فاصله یاب لیزری است که به شبکه تبادل اطلاعات هدف از طریق پیوندهای داده تاکتیکی ، برای تعیین هدف توسط شخص ثالث اجازه است.
این موشک دارای یک واحد اندازه گیری اینرسی (IMU) است که در این کلاس از موشک های سبک جدیدی است که در فناوری MEMS (سیستم های میکرو الکترومکانیکی) توسعه یافته است. همراه با پیوند داده فیبر نوری، این IMU امکان کنترل پرواز و هدف گیری مجدد برای عملیات قفل پس از پرتاب (LOAL) را فراهم می کند و همچنین دو گزینه مسیر قابل انتخاب را ممکن می کند: ارتفاع پایین برای حمله مستقیم یا حمله از بالا برای هدف قرار دادن تانک های اصلی نبرد (تانک اصلی میدان نبرد از قسمت بالایی برجک که ضعیف ترین نقطه آنهاست آسیب پذیرترند).
با وزن کمی بیش از دو کیلوگرم ، سرجنگی چندمنظوره کالیبر 115 میلیمتری MMP دارای یک کلاهک پشت سر هم است کلاهک پیشرو در جلوی موتور موشک و کلاهک اصلی در پشت موتور قرار دارد با دو حالت قابل انتخاب، ضد زره و ضد استحکامات. در حالت ضد زره می تواند از 1000 میلی متر از زره همگن نورد شده و زره واکنشی انفجاری نفوذ کند. در حالت ضد استحکامات، می تواند بیش از دو متر بتن مسلح را بشکافد. هر دو حالت دارای قابلیت ضد نفر نیز هستند. این کلاهک توسط Saab Bofors Dynamics Switzerland طراحی شده است که هم اکنون آن را تولید می کند. ساب شرکتی است که سرجنگی برای NLAW را طراحی و تولید می کند.
موشک سبک وزن و به راحتی قابل حمل توسط انسان است. طول این موشک 1300 میلی متر و کالیبر 140 میلی متر است. وزن کامل 15 کیلوگرم با احتساب محفظه محافظ موشک میباشد. وزن لانچر شلیک 11 کیلوگرم ، شامل سه پایه و باتری آن است. اولین موشک های عرضه شده قابل حمل توسط انسان هستند، اما پایه های خودرو در حال توسعه هستند.
شلیک ایمن از فضاهای محدود، با کاهش موج حاصل از احتراق خرج در پشت و جلو پرتابگر پرتاب این موشک توسط پیاده نظام در چنین فضایی ممکن میسازد.
برد این موشک بر اساس نیاز فرانسه 4000 متر است، اما در می 2018 دو شلیک آزمایشی توانست به اهدافی در 5000 متری برخورد کند.
در نمایشگاه Eurosatory 2016، شرکت MBDA همچنین از برجک جدید IMPACT خود رونمایی کرد. این برجک کنترل از راه دور 250 کیلوگرمی بر روی خودرو تاکتیکی Dagger، یک خودروی زرهی کوچک تولید شده توسط بخش دفاعی شرکت رنو (Renault Trucks Defense) ارائه شد. حسگرهای روز/شب کنترل آتش MMP و همچنین دو موشک آماده شلیک و یک مسلسل 7.62 میلی متری و مهمات آن برای دفاع را حمل می کند.
در سال 2017، MBDA MMP خود را به عنوان یک سلاح ضد تانک هدایت شونده یکپارچه در هر دو وسیله نقلیه باکسر (در برجک 30 میلی متری) و خودرو BAE Systems AMV35 (در برجک 35 میلی متری BAE Hägglunds) تحت برنامه LAND 40 ارتش استرالیا به نیروی دفاعی استرالیا ارائه کرد. . این موشک همچنین با پست شلیک پیاده نظام برای برنامه LAND 4108 ارتش استرالیا ارائه می شود که به دنبال جایگزینی برای جاولین در حال خدمت است.
در نمایشگاه Eurosatory 2018، خودروی شناسایی جدید ارتش فرانسه با یک غلاف از دو MMP که در کنار برجک یکپارچه شده بود، رونمایی شد. در طول این نمایشگاه، MBDA و Milrem Robotics نیز از آغاز مطالعات امکان سنجی “خودروی زمینی بدون سرنشین ضد تانک” خبر دادند. این پروژه مشترک، خودروی بدون سرنشین Milrem Robotics THEMIS را با سیستم MBDA IMPACT مجهز به دو MMP ادغام می کند.
در آگوست و سپتامبر 2018، ارتش فرانسه یک سری آزمایشات در جیبوتی به منظور آزمایش توانایی موشک برای عملیات در یک محیط بیابانی انجام داد. به گفته دولت فرانسه، 9 MMP با موفقیت شلیک شدند. دو نفر از آنها توسط کماندوها از یک قایق بادی شلیک شدند. این موشک ها در یک برجک تثبیت شده و قابلیت هدایت از راه دور ادغام شدند و بدین ترتیب راه را برای نسخه دریایی MMP باز کرد.
در ماه دسامبر، گروه نبرد پیکاردی عملیاتی را در منطقه سه مرزی در جنوب شرقی مالی انجام داد که طی آن MMP برای اولین بار در یک سناریو رزمی مستقر شد و مورد استفاده قرار گرفت.
در اوایل سال 2019،شرکت MBDA،آژانس تحقیقات دفاعی فرانسه (DGA ) یک سری شلیک آزمایشی دیگر را ترتیب دادند تا عملکرد MMP را در شرایط سرد آزمایش کنند. آنها سه شلیک موفقیت آمیز در سوئد با دمای -30 درجه سانتیگراد انجام دادند.
همکاری فرانسه و سوئد
در سال2021 فرانسه و سوئد یک قرار داد برای خرید ، توسعه و مظالعه بر روی آکرون امضا کردند . آکرون ام پی به عنوان “RBS 58” در ارتش سوئدی انتخاب شود و جایگزین RBS 56 BILL میشود. به موجب این قرارداد یک نقشه راه مشترک به منظور توسعه عملکردهای جدید مرتبط با شلیک فراتر از خط دید، و همچنین آماده سازی موشک برای مقابله با نسل آینده اهدافی که به میدان نبرد می رسند، اجرا میشود.
منبع:
https://en.wikipedia.org/wiki/Akeron_MP