موشک کروز اشتروم شادو
انگلستان پیش از این هیچ موشک هواپرتاب کروز متعارف برای پرتاب از هواپیما جنگی خود نداشت و برای حملات هوایی دقیق از بمب های موشک های کوتاه برد هواپرتاب استفاده میکرد.این موشک جدید در سال 2000 تست شد و در سال 2004 رسما عملیاتی شد. موشک جدید استروم شادو نام گرفت(Storm Shadow)
موشک دارای بدنه شبیه سیگار برگ است و از یک موتور توربوجت TRI 60-30 ساخت توربومکای فرانسه است و دارای رانش 1.214 پاوند رانش است . موشک دارای یک ورودی هوا در زیر بدنه موشک است و میتواند با سرعت 1000 کیلومتر بر ساعت پرواز کند. موشک دارای بیشترین برد 250 کیلومتر است ولی نیروی هوایی انگلستان در تست های پرتاب با سرعت بالا و ارتفاع مناسب به 500 کیلومتر نیز برد را رسانده است
موشک دارای دو بالچه جمع شونده در بالای سر موشک است که بعد از پرتاب باز شده و در انتهای موشک نیز هفت بخش متحرک برای هدایت موشک است
موشک دارای 1300 کیلوگرم وزن بود و از یک کلاهک انفجاری 450 کیلوگرمی بهره میبرد و دارای یک کلاهک سخت برای توان نفوذ بیشتر در سطح سخت است.
موشک دارای چند سامانه هدایت است که به صورت ترکیبی از ان ها بهره میبرد. اولین و اصلیترین سامانه هدایت ان سامانه هدایت اینرسی در کنار جی پی اس است ولی برای هدایت در میانه مسیر از سامانه تراکام بهره می برد. در انتهای مسیر پروازی برای تشخیص هدف از یک دوربین دید حرارتی استفاده میکند که در اخرین لحظه با تصویر برداری از منطقه هدف و مطابقت ان با تصویر در درون حافظه که از قبل توسط ماهواره تهیه شده مطابقت داده ، و هدف را تشخیص می دهد .
البته می شود موشک را تنها با کمک سامانه هدایت اینرسی و جی پی اس نیز به کار برد و با کمک یک رادار ارتفاع یاب موشک را در ارتفاع 30 متری سطح زمین به طرف هدف پیش برد ولی برای برنامه ریزی موشک برای حمله از جهت های مختلف استفاده از تراکام مهم است
موشک را می شود قبل از پرواز برنامه ریزی کرد ویا در اسمان از طریق امواج ماهواره مختصات جدید را به انها داد . موشک میتواند به دو روش به هدف یورش ببرد . در صورت برنامه ریزی میتواند در اخرین لحظه ارتفاعش بالا برد و بر روی سر هدف شیرجه رفته و از بالا به هدف برخورد کند و یا اینکه در همان ارتفاع پایین پرواز کره و از کنار به هدف برخورد کند.
استروم شادو به صورت عملیاتی روی تورنادو نصب شد ولی به سرعت از تایفون نیز پرتاب شد و در ادامه روی میراژ 2000 و رافال نیز هماهنگ شد(این موشک توسط ارتش فرانسه به خدمت گرفته شد .نسخه فرانسوی اسکالپ نام دارد)
نسخه دریا پرتاب این موشک نیز توسعه یافت است که MdCN نام دارد که در MBDA فرانسه توسعه یافت. این نسخه تفاوت چندانی با نسخه هواپرتاب از نظر کلی ندارد و برای پرتاب از شناور های رزمی و زیر دریایی توسعه یافته است . موشک در سال 2006 برای استفاده نیروی دریایی فرانسه توسعه یافت و از جمله الزامات طراحی توان پرتاب از لوله 533 م م اژدر افکن زیر دریایی ها بود.
موشک در سال 2010 از یک ناوچه شلیک شد و یک سال بعد از یک زیر دریایی با موفقیت تست شد . این نسخه دارای 1.3 متر از نسخه هواپرتاب بزرگتر است و برد ان به 1000 کیلومتر می رسد و دارای سامانه هدایت مشابه نسخه هواپرتاب است اگرچه دست کم 200 کیلومتر بر ساعت اهسته تر پرواز میکند.
مشتریان
فرانسه مشتری هر دو نسخه دریایی پرتاب و هواپرتاب است که 500 تیره نسخه هواپرتاب برای پرتاب از رافال و میراژ 2000 را تحویل گرفته و 150 نسخه دریا پرتاب را سفارش داده که از ناو و زیر دریای های این کشور قابل پرتاب می شود
انگلستان با سفارش 900 تیره استروم شادو بزرگارین مشتری این موشک است که ان را از تورنادو و تایفون های خود پرتاب میکند.
به غیر از این دو کشور یونان با 60 تیره برای پرتاب از میراژ 2000 و اف16 ، عربستان با 200 تیره برای پرتاب از ترونادو و تایفون ،امارات با 600 تیره برای پرتاب از میراژ 2000 و اف16،قطر 140 تیره برای پرتاب از میراژ 2000، ایتالیا 200 تیره برای پرتاب از تایفون از دیگر مشتریان این موشک هستند
این موشک در 14 اوریل سال 2018 بر ضد اهدافی در خاک سوریه شلیک شد.20 موشک از این نوع توسط فرانسه و انگلستان شلیک شد که دست کم یک فروند انها توسط پدافند سوریه سرنگون شد.
استفاده توسط اوکراین
در 11 مه 2023، بریتانیا اعلام کرد که در طول تهاجم روسیه به اوکراین،این موشک را برای ارتش اوکراین تامین میکند. این تصمیم به دنبال تعهد بریتانیا در فوریه 2023 مبنی بر ارسال موشک های دوربرد به اوکراین در پاسخ به حملات روسیه علیه زیرساخت های اوکراینی بود است . اوکراین تاکید کرده است که از چنین سلاح هایی در خاک روسیه استفاده نخواهد کرد زیرا انگلستان تنها اجازه استفاده از این سلاح بر ضد اهدافی در بخش های اشغال شده اوکراین توسط روسیه را دارد. بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا، بر این تحویل به‌عنوان «واکنشی مدرج و متناسب به تشدید تنش‌های روسیه» تأکید کرد و به استفاده روسیه از مهمات دوربردتر از جمله موشک هایپر سنیک Kh-47M2، موشک کروز 3M-54 کالیبر و پهپاد انتحاری شاهد-136 اشاره کرد
اعطای موشک های استرام شادو قابلیت های قابل توجهی برای ارتش اوکراین به همراه دشات ، زیرا این موشک ها می توانند اهدافی را در بردهای بسیار طولانی تر از آنچه که قبلاً ممکن بود، از جمله بخش های فرماندهی و کنترل و نقاط لجستیکی در کریمه اشغالی را مورد اصابت قرار دهند تا توانایی روسیه را مختل کند. مدت کوتاهی پس از آن، فرانسه اعلام کرد که SCALP EG، نسخه فرانسوی این موشک را نیز به اوکراین تحویل خواهد داد. فرانسه گفت که سلاح هایی را که قادر به ضربه زدن به خاک روسیه باشد تحویل نمی دهد. بریتانیا در 18 می تأیید کرد که اوکراین قبلاً با موفقیت از استرام شادو استفاده کرده است.
روسیه مدعی شد که اوکراین از موشک های استرام شادو برای حمله به سایت های صنعتی در لوهانسک در 13 مه 2023، تنها دو روز پس از اعلام تحویل آنها استفاده کرده است. بر اساس گزارش خبرگزاری روسی ایزوستیا، موشک‌های کروز از هواپیماهای ضربتی Su-24 اصلاح شده پرتاب می‌شوند و زیر پوشش جنگنده‌های MiG-29 و Su-27 مجهز به موشک ضد رادار AGM-88 HARM پرواز می‌کنند. فرماندهی اوکراین همچنین از پهپادها و فریب های ADM-160 MALD برای منحرف کردن دفاع هوایی روسیه و محافظت از هواپیما و مهمات در برابر رهگیری استفاده می کند.الکسی رزنیکوف، وزیر دفاع اوکراین، Su-24 را به عنوان سکوی پرتاب این موشک در نیروی هوایی اوکراین تایید کرد و عکسی از Su-24MR با موشک روی هر یک از دکل های زیر بال داخلی آن را در توییتر منتشر کرد.
رزنیکوف در پایان ماه مه گفت که موشک‌ها 100 درصد اهداف خود را اصابت کرده است،
در 12 ژوئن 2013 ، حمله ای که توسط این موشک انجام شد، سرلشکر روسی سرگئی گوریاچف را در استان زاپوریژژیا کشت. در آن زمان او رئیس ستاد لشکر 35 بود. در 22 ژوئن، پل جاده چونهار که کریمه را به استان خرسون متصل میکند، مورد اصابت یک موشک شادو قرار گرفت تا تدارکات روسیه را قطع کند. یک Storm Shadow تقریباً دست نخورده در اوایل جولای در Zaporizhzhia سقوط کرد. TASS ادعا کرد که نیروهای روسی آن را سرنگون کرده و لاشه آن را برای مطالعه به مسکو فرستادند
در 29 ژوئیه 2023، یک موشک استروم شادو یا اسکالپ به پل راه‌آهن تنگه چونگر که کریمه اشغالی را به استان خرسون متصل میکند، اصابت کرد و بین دو مسیر در نزدیکی پل فرود آمد.
در 22 سپتامبر 2023، حداقل سه موشک Storm Shadow و/یا SCALP به مقر ناوگان دریای سیاه در سواستوپل اصابت کرد. به گفته ارتش اوکراین، این حمله موشکی جلسه رهبری نیروی دریایی روسیه را هدف قرار داده است. آنها گفتند: پس از حمله به مقر ناوگان دریای سیاه روسیه، 34 افسر از جمله فرمانده ناوگان دریای سیاه روسیه کشته شدند. در حالی که هیچ تاییدی در مورد مرگ ادعایی سوکولوف مشخص نیست، هیچ منبع موثقی نیز او را زنده و سالم از زمان وقوع حمله نشان نداده است. آنها همچنین ادعا کردند که این حمله حداقل 100 نفر دیگر از پرسنل خدمات روسیه را زخمی کرده است.
در 26 دسامبر 2023 اعتقاد بر این است که دو موشک Storm Shadow و/یا SCALP علیه بندر اشغالی روسیه در Feodosia با کشتی فرود روسی Novocherkassk مورد اصابت قرار گرفته و به یک غرق در حال سوختن تبدیل شده است.
در یک کنفرانس خبری در 28 مه 2024، ماکرون، رئیس جمهور فرانسه گفت که به اوکراین اجازه داده است از موشک های SCALP برای حمله به اهدافی در داخل روسیه استفاده کند، که یک انحراف عمده از دستورالعمل های قبلی است که استفاده از تسلیحات خارجی را فقط به سرزمین های اشغالی محدود می کرد.
در ژوئیه 2024، نخست وزیر بریتانیا، کیر استارمر، اعلام کرد که دولت بریتانیا اجازه استفاده دفاعی از موشک های استرام شادو بر ضد اهداف داخل روسیه را می دهد.
