راکت های هواپرتاب ساخت شوروی و روسیه

راکت های هواپرتاب ساخت شوروی و روسیه

از سال های  میانی جنگ جهانی دوم تمامی ارتش های درگیر در جنگ از راکت های سوخت جامد غیر هدایت شونده روی هواپیما های  خود برای پرتاب راکت  ضد اهداف زمین استفاده میکردند. این راکت ها  معمولا در برد زیر 400 متر اتش  می شد و دقت چنداین نداشت ولی دقت  انها بیشتر از بمب ها سقوط ازاد بود اگرچه قدرت تخریب انها کمتر بود.

شوروی  نیز مانند دیگر کشورهای درگیر در جنگ از سال 1942 از چنین راکتهای بهره می برد. در جنگ دوم شوروی دارای راکت های 82 م م ار اس -82 بود. این راکتهای به  شکل مدادی  با چهار باله ثابت بزرگ در عقب  خود برای حفظ تعادل دارای یک موتور  سوخت جامد بودند. این راکتها دارای  بیشترین برد 6 کیلومتر بودند ولی عملا برد شلیک انها  به دلیل دقت کم زیر 300 متر بود از طرفی خلبان در برد 6 کیلومتری هم چیزی را با چشم نمی دید  که بخواهد شلیک کند. راکت  دارای  4.5 کیلوگرم مواد منفجره بود و به شکل معمول  ایلیوشین 2 انها را پرتاب میکرد که به شکل 24 تایی حمل می شود ولی فاقدی غلاف  بود و زیر بال کنار هم حمل می شدند

راکت اس -5

بعد از جنگ جهانی دوم در دهه 1950 شوروی نیاز به راکت جدید برای پشتیبانی هوایی نزدیک روی جت های خود چون میگ15 و 17 بود. از این رو در اوائل دهه 1950 دست به توسعه  راکت جدید با نام اس -5 زد. اس 5 یک راکت 57  م م و در نسخه های تولید اصلی 57 م م بود که دارای  بالچه  انتهای جمع شونده بود و درون غلاف جا می شود.  خود راکت اس 5 نامیده می شد  که دارای کالیبر 57 م م و طولش بسته به مدل فرق دارد ولی حدود 88 تا 95 سانتیمتر است .این راکت در انواع مختلفی با کلاهک های خرج گود  ضد زره و یا انفجاری شدید ترکش شونده  و حتی  دود زا ساخته شده است . نسخه  خرج گود ضد زره ان بین 1.1 تا 1.8 کیلوگرم مواد منفجره داشته  و بین 130 تا 150 م م  در زره نفوذ میکند ولی نسخه  انفجار قوی ترکش شونده ان  800 گرم مواد منفجره دارد. نسخه ترکش شونده دیگری نیز از این مهمات به شکل  زیاد تولید که حدود 220 قطعه  ترکش بزرگ بریده شده امده درون کلاهکش قرار داشت  که با افنجار حدود 1.3 کیلوگرم مواد منفجره به سرعت پراکنده می شود. برد این راکت بسته به نوع بین 3 تا 4 کیلومتر بود

این راکت دارای  لانچر های مختلفی است  . لانچر ORO-57K اولین لانچر تولیدی برای این سیستم دارای 8 لوله است که 1.4 متر طول و 220 م م قطر داشت  و در حالت کامل بارگیر شده 64 کیلوگرم وزن داشت. این راکت روی میگ15، میگ17 ، میگ 19  و سوخو7 نصب شد

لانچر UB-16-57UMP . این لانچر دارای 16 راکت بود . این غلاف  در حالت  کاملا بارگیری شده دارای 138 کیلوگرم  وزن بود و دارای  طول 1.8 متر و قطر 330 م م بود. این لانچر روی هواپیمای  چون میگ21 و 23 و سوخو7 و 17  و بالگرد میل 8 نصب شد

لانچر  UB-32: متداولترین  لانچر راکت اس 5 دارای  32 راکت با وزن کامل 264 کیلوگرم و قطر 481 م م. این لانچر روی میگ23 ، 27، سوخو17، 25 و 24 و بالگرد میل 8 و 24 نصب می  شود

راکت اس 8

راکت اس5 کلاهک کوچکی داشت از این رو روسها بر اساس تجارب نبرد در افغانستان که نشان داد  کلاهک بر ضد ساختمانها کارای کمی دارد ودر محیط های  باز هم انفجار  تاثیر زیادی ندارد دست  به توسعه راکت بزرگتر اس 8 با قطر 80 م م زد. این راکت نتنها قطر بیشتری داشت بلکه به طول 1.5 تا 1.7 متر کشیده تر نیز بود  و کلاهک بزرگتری را حمل میکرد. این راکت  دارای  انواع مختلف بود که شامل انواع انفجاری قو  ترکش  شونده  ، ضد زره خرج گود  و دودزا بود. نسخه مجهز به خرج گود ضد زره دارای  11.3 کیلوگرم وزن و کلاهک 3.6  تا 7.4 کیلوگرمی بود که 400 تا 800  م م در زره نفوذ کند و برد ان بین 2 تا 4کیلومتر است  و نسخه انفجار قوی ترش شونده دارای بین 3.8 تا 5.5 کیلوگرم مواد منفجره است   و حدود 13 کیلوگرم وزن کلی راکت و در بهترین حالت  5 کیلومتر برد دارد

اس 8 دارای  لانچر 20 تایی است ولی دو نوع لانچر برای  ان ساخته شده  است. یکی نسخه برای  بالگردها به شکل یک استوانه  با 20 راکت  و دیگری  نسخه ای  مدادی شکل ان هم با 20 راکت برای پرتاب از جنگندها.این راکتهای از  تمامی  بالگردهای روسی، جنگنده های مانند میگ23 ،27،29 سوخو17،سوخو24،سوخو25،سوخو27 و خانواده ان قابل حمل است

اس-13

اس 13 یک راکت بزرگ 122م م است که در دهه 1970 توسعه یافت . در واقع این راکت برای قبله  با ضعف  در نشانگیری سامانه بمب های غیر هدایت شونده و یا  توان نفوذ بالاتر در باندهای فرود و پناهگاه ها  و سنگر ها تولید شد. اس 13 یک راکت 122  م م با وزن کامل 57 تا 75 کیلوگرم بسته به نوع است  که دارای  انواع  کلاهک انفجاری  و ضد زره است . وزن کلاهک بین21 تا33 کیلوگرم  است  ونسخه ضد زره ان در 1000 م م زره نفوذ کند . راکت دارای لانچر  5 تایی است و از نظر مشخصات کلاهک و وزن شبیه راکت توپخانه ای گراد است . این لانچر  دارای  طول 3.5 متر و قطر 410 م م است  وزن  کامل ان بین 140 تا 160 کیلوگرم است.دو نوع راکت اندازی یکی  برای بالگردها و دیگری  برای هواپیماها  طراحی شده است ولی هر دو پنچ لوله هستند  این راکت به شکل خاص از جنگنده ها شلیک می شود  اگرچه بالگردهای تهاجمی نیز ان را حمل میکند  ولی معمولا مشتری انها جنگنده های تهاجمی بوده است. تمامی جنگنده های روسی  بالگردهای تهاجمی ان را حمل میکنند

اس 24

ای 24 راکت قدیمی  است عملا طراحی ان به جنگ جهانی  دوم بر میگردد اگرچه از دهه 1950 فراگیر شد. این راکت  233 م م دارای وزن  235 کیلوگرم و کلاهک 123 کیلوگرمی  است که از این نظر قدرت انفجار  بیشتر از بمب مارک 82 و یا بمب فاب 100 روسها دارد. این راکت به شکل تکی لول می شود و اگرچه قدرت بالای  دارد ولی  برد ان 2 تا3 کیلومتر بوده و دقت ان پایین است  و از بالچه های ثابت در انتهای بدنه استفاده میکند . این راکت از دهه 1970 به بعد دیگر مورد استفاده به شکل قراگیر قرار نگرفت  و جای  خود را به اس 25 داد. هواپیمای ها چون سوخو7/17/24 و 25 و میگ23 و 27 این راکت  را حمل میکنند

اس 25

اس 25 بزرگترین راکت هواپرتاب جهان است .این راکت در دهه 1960 توسعه یافته و دارای  قطر 331 م م و وزن کامل 480 کیلوگرم است  .راکت در قسمت جلو دارای شکلی بطری شکل است و قسمت جلوتر بزرگتر از قسمت عقب است  که در واقع محل قرار گیری کلاهک است و روشی برای  افزایش  وزن کلاهک  بدون  افزایش طول راکت  است. در انتهای  بدنه دارای بالچه  جمع شونده است  و کل راکت در درون یک لانچر استوانی تکی قرار میگیرد. کلاهک شامل  تی ان تی است   و وزن ان 190 کیلوگرم است . قدرت انفجار  معادل بمب  450  کیلوگرمی دارد. با وجود این دقت ان کم است زیرا بزرگ است  شکل ایرودینامیکی  ندارد وبرد ان 3 کیلومتر است اگرچه برد واقعی شلیک زیر 1000 متر است.نسخه تریموباریک و نسخه انفجاری ان ساخته شد ولی فاقد  نسخه ضد زره است که البته  با در نظر گرفتن  وزن کلاهک هم لازم نیست. یک نسخه هدایت لیزری  از این راکت در دهه 1980  توسعه یافت ولی هرگز به شکل فراگیر استفاده نشد و احتمالا تولید نشد . این راکت از سوخو25،27،35 و 34 شلیک می شود

مقاله مشابه: راکت های هواپرتاب ساخت امریکا و اروپا 

مشخصات

ترجمه: عبدالحمید تارخ