جنگنده هامقایسه

قیاس سوخو35 در مقابل رقیبان

قیاس سوخو35 در مقابل رقیبان

در این مقاله به قیاس سوخو35 در مقابل رقیبان خواهیم پرداخت. سوخو35  همکنون پیشرفته ترین جنگنده روسها است البته دست کم تا زمانی که سوخو 50 یا همان پاکفا عملیاتی شود….سوخو35 یک جنگنده نسل 4++ است  و به عنوان  یک جنگنده موقت برای پر کردن شکاف جنگنده های نسل چهارم  روسها با پاکفا امد و قرار نبود به تعداد زیادی به خدمت گرفته شود  ولی  با در نظر گرفتن سفارش جدید 50 فروند که بعد  از تحویل سری اول 48 فروند داده شده احتمال سالهای زیادی در خدمت باقی خواهد ماند(اگرچه زمانی قرار بود 150 فروند ان تولید شود  و دست کم جایگزین بخشی از ناوگان سوخو27 شود پس نمی توان گفت خیلی هم موقت بود).اگرچه سوخو35 در کنار سوخو30 باعث شد روسها دست کم در کنار اروپا و همه رده انها پیش بروند ولی به عنوان یک جنگنده نسل 4++ قابلیت های کامل یک نسل پنج را ندارد از این رو روسها از امریکا ها عقب هستند که چیز تازه ای نیست زیرا همیشه روسها و اروپایی ها  یک گام از امریکا عقب بودند. برای نمونه هنگامی که شوروی و اروپا در دهه 1970 نسل سوم های خود مانند میگ23 و میراژ اف1 را عملیاتی میکردند امریکا نسل چهارم های چون اف15 و اف14 تولید میکردند  و این داستان  قبل از ان و بعد از نیز وجود داشت(برای  اگاهی بیشتر در مورد سوخو35 اینجا را کلیک کنید)

اینکه در این مقاله قرار است سوخو35 با چه جنگنده های قیاس شود،  در این مقاله سوخو35 با دو محصول اروپایی یعنی رافال و تایفون و دو جنگنده امریکایی یعنی سوپر هورنت  و البته اف35 را اگرچه یک نسل پنجم است را نیز لحاظ میکنیم زیرا اف35 یک جنگنده چند منظوره  است و از نظر نقش و هم دوره به سوخو35 نزدیک است  ولی نمی توان  با اف22 قیاس  کرد زیرا اف22 یک نسل پنچ با یک نقش کاملا جدا است

su-35

سوخو35 ریشه  در اواخر دهه 1980 در زمان شوروی  دارد و برنامه که به نام سوخو27 ام . ولی در حوادث روزگار  و یک دهه رکود  شدید اقتصادی  روسها بعد از جنگ سرد در دهه 1990 این برنامه به جای نرسید تا در نهایت انتخاب شد تا یک خلاء دو نسل را پر کند  که همانا فاصله جنگندهای نسل چهارم با پنج روسها بود.سوخو35 میراث زیادی از سوخو27 برده است  در واقع نوه  ان است  و عیب ها  و حسن های ان را به خود گرفته است . سوخو27 یک جنگنده بزرگ با سوخت زیاد  و قابلیت  بالادر  ارتقاء بود وباید گفت در طول تاریخ نه در روسیه بلکه در سرار  جهان نیز کمتر خانواده ای  چون خانواده فلانگر اینقدر قابلیت تغییر داشتند اگرچه  در غرب نیز اف15 همین نقش را داشت

در کل یک چیز را در اول این مقاله بگویم…. از انجای   که 85% از سوخو30 با 35  مشابه است قیاس سوخو30 با جنگنده های غربی که قبلا در این سایت انجام شده بی شباهت به قیاس  سوخو35 با نمونه های غربی نیست و هر دو برتری و کاستی های  مشابه ای دارند

سوخو35 یک جنگنده دو موتوره با دو دستگاه موتور  توربوفن ساترون 117 اس است که AL-41F1S نیز خوانده می شود. این موتور از خانواده موتور مشهور ای ال31 است  که روی  سوخو27 و خانواده ان نصب شده است . موتور ای ال 31 پر قدرت ترین موتور توربوفن روسها در دهه 1980 و 1990 مشکل خود را داشت  برای  نمونه علیرقم  قدرت بالا عمر تعمیراتی ان دست کم در نسخه پر کاربرد که روی سوخو27 نصب شد  دارای  عمر تعمیراتی 1000 ساعت بود بعدها در نسخه های  نصب شده روی سوخو30 افزایش یافت  ولی در نسخه ساترون به 4000 ساعت رسید که رقم  بالای است ولی همچنان از  انواع  غربی کمتر است. برای نمونه موتور یوروجت جنگنده تایفون  6000 ساعت و رفال 6200  ساعت   و موتور اف414 سوپر هورنت  6500 ساعت است و عملا تمامی موتور های غربی  از این زمینه  بالاتر  از موتور سوخو35 هستند البته  این مشکل  همیشگی موتورهای روسی است

ولی از نظر قدرت فراهم شد داستان فرق دارد . موتور ساترون  دارای  قدرت 19400 پاوند با رانش  بدون پس سوز و 31900 پاوند با پس سوز است . عملا در جهان غرب تنها یک جنگنده موتورهای  قویتر از موتور سوخو 35 دارد  و ان اف35 است که بدون پس سوز موتور اف135 ان دارای رانش 31800 پاوند و با پس سوز دارای رانش 43000 پاوند است. البته مجموع رانش دو موتور سوخو35 برتر از رانش تولید شده توسط  یک  موتور اف35 است. در این زمینه   جنگنده های دو موتوره ای چون سوپر هورنت، رافال و تایفون  به ترتیب در حالت پس سوز 18000 پاوند،26000 هزار پوند و 22000 پوند در مجموع رانش دو موتور از رانش دو موتور سوخو35 قدرت کمتری ایجاد میکنند  از این  رو سوخو 35 از نظر میزان رانش موتور برتر از رقیبان خود است  اگرچه از نظر  عمر موتور و هزینه تعمیرات پاینتر است ولی خوب رانش که همه داستان نیست

در واقع اصل مسئله میزان رانش ایجاد شده توسط موتور به وزن است  یا همان رانش به وزن

سوخو35 دارای  وزن خالی 18400 کیلوگرم و بیشترین وزن برخاستن  34500 کیلوگرم است .اگر  کمترین وزن معیار باشد سوخو35  ، بین 8 تا 4 تن از رافال، تایفون  و سوپر هورنت سنگینتر  است و در قیاس  با اف35 هم 4 تن سنگینتر است و در بیشترین وزن اختلاف بیشتر نیز می شود به صورتی که بین 11 تا 4 تن از تایفون ، رافال و سوپر هورنت سنگینتر است و 2.5 تن از اف35. پس سوخو35 جنگنده سنگینتری است این روی عدد رانش به وزن تاثیر منفی میگذارد  ولی این تاثیر منفی سوخو35 را تنها از تایفون انگلیسی  عقب  می اندازد که  با 50 درصد سوخت داخلی سوخو 35  دارای  عدد 1.13  در  رانش به وزن است این عدد برای تایفون  1.15  است که تایفون  را کمی برتر میکند ولی در مقام بعدی اف35 با 1.07، رافال  با همین میزان و سوپر هورنت زیر عدد 1 یا به عبارتی 0.93 است

در ساخت سوخو35 از مواد ترکیبی زیادی برای کاهش سطح مقطعی و کاهش وزن استفاده ولی همچنان وزن بالای دارد و در غرب تنها اف15 دارای وزن مشابه سوخو35 است
در ساخت سوخو35 از مواد ترکیبی زیادی برای کاهش سطح مقطعی و کاهش وزن استفاده شده ولی همچنان وزن بالای دارد و در غرب تنها اف15 دارای وزن مشابه سوخو35 است

سوخو35 در وزن سبک وقتی سوختش یک سوم باشد از همه این جنگنده سریعتر  است و البته از نظر چالاکی نیز اگر از تایفون  کمتر نباشد برابر است. سوخو35 جنگنده  بسیار چالاکی است و در همه نمایشهای هوایی تک ستاره نمایش های هوایی  است و حتی پاکفا را نیز تحت  تاثیر می گذارد . خروجی متغییر که این جنگنده به  ان مجهز است چالاکی بالای به ان داده است ولی به غیر از  اف35 هیچ کدام دیگر از رقیبان خروج متغییر  ندارند . سوخو35 با این خروج ها مانورهای را اجرا میکند که  رقیبان غربی انگشت به دهان می ماند  ولی این  چالاکی  اصلا معیار برتری نیست شاید 30 سال پیش بود  ولی این چالاکی  سوخو35 همکنون تنها در نمایش های هوایی  به کارش می اید چرا؟ به ان نیز می رسیم..

خوب تا اینجا سوخو35 از نظر  ویژگی پروازی چون سرعت و چالاکی برتر بود ولی الکترونیک چطور؟

سوخو35 از رادار ارایه فازی  غیر فعال اربیز استفاده می کند. این رادار نسخه تکمیل  یافته رادار باروس سوخو30 است. رادار  اربیز دارای بیشترین  برد کشف  ان بر ضد یک هدف به اندازه 3 متر مربع 400 کیلومتر و بردضد یک هدف به اندازه 0.01 متر مربع 90 کیلومتر است. این اعداد  واقعا خیره کننده هستند . این  به معنی این است  که سوخو35 یک اف16 را البته بدون جنگ الکترونیک  از بیش  از 300 کیلومتر و یک موشک  کروز در ابعاد تاماهاوک را در بیش از 70 کیلومتری کشف میکند. البته اعداد  به اعداد رادار باروس سوخو30 برابر هستند و البته  قابل تائید  ،   زیرا هندها  نیز چنین ارقامی البته کمی کمتر  را بیان کرده اند . رادار  اریه فازی غیر فعال است  و دیش ان بدوم حرکت  میکانیکی  60 درجه از دو طرف و با حرکت میکانیکی 120 درجه را در هر دو طرف پوشش میدهد. رادار توان درگیر همان با هشت هدف را دارد  و دست کم برای رزم هوایی بسیار موثر است

این رادار از رادار پالس داپلر و تایفون  و از نظر برد از رادار اریه فازی غیر  فعال ار بی ایی 2 رافال برتر است   . اگر چه رادار ارایه فازی غیر فعال رافال از نظر فناوری مشابه رادار سوخو35 است ولی رادار سوخو35  برد بیشتر و زاویه کاوش بیشتری دارد .البته  این جنگنده ها تا سال 2018 به رادار ارایه فازی فعال مجهز خواهند شد که یک نسل جلوتر  از رادار ارایه فازی غیر فعال سوخو35 است اگرچه همچنان از نظر عدد  برد کشف پاینتر خواهند ماند

ولی وقتی به سوپر هورنت و اف35 می رسیم  برتری کمر رنگ می شود. اول اینکه سوپر هورنت و اف35  دارای  رادار اریه فازی فعال هستند از این  رو قابل برنامه ریز بودن  و از نظر میزان خروجی رادار سوپر هورنت و اف35 برتر از سوخو35 هستند . از نظر برد کشف باز این دو نیز پاینتر  از سوخو35 هستند(البته بر اساس گفته برخی منابع احتمالا بیشترین برد کشف رادار اف35 با سوخو35 برابر است) ولی رادار این دو  توانایی های خود را دارند که سوخو35 از ان بی بهره است. اول  از ان  که سوپر هورنت و اف35 هر دو همان طور که گفته شد دارای رادار ارایه فازی فعال هستند که  یکی از  توانای های ان توان برنامه ریز خروجی های رادار است. در این رادارها میتواند هر چقدر از  عناصر روی صفحه رادار ارایه  فازی را به جستجوی اسمان و یا به جستجوی  زمین   برنامه ریزی کرد. مثلا میتوان تمام توان رادار را برای  رزم هوایی به  کار برد و یا بخش از ان را    ولی در رادار ارایه  فازی غیر فعال  قابل برنامه ریز نیست و همیشه  توان کاوش اسمان و زمین  از قبل برنامه ریز شده و بسته به شرایط جنگ قابل برنامه ریز نیست. این مسئله مهم است در زمان جنگ الکترونیک شدید  سوپر هورنت و یا اف35 با دو رادار  ای پی جی 79  و 80 تمام توان رادار را در برای درگیر هوایی می گذارند ولی سوخو35 تنها  ان مقداری را میتواند  به این کار  اختصاص دهد  که در کمپانی برای ان  برنامه ریز  شده که حدود 70%  توان اصلی است

دوم اینکه رادار هر دو توان نقشه برداری سه بعدی از سطح زمین  یا همانSAR را دارد که در نقش شناسایی  و تهاجمی  به کارشان می اید ولی برای سوخو35 خیر چنین توانی وجود ندارد(رادار سوخو35 توان نقشه برداری دو بعدی  SARرا دارد ولی دقت این نقشه برداری سه متر است ولی دقت  نقشه برداری در سوپر هورنت کمتر از نیم متر است)

در کل رادار سوخو35 در رزم هوایی کارایی مناسبی دارد  اگرچه قابلیت های رادار های ارایه فازی فعال را ندارد

رادار
رادار اربیز سوخو35 برد بلندی دارد و در نبرد هوایی برای سوخو35 بزرگترین امتیاز . این رادار تا 120 درجه را در دو طرف پوشش میدند و زاویه پوشش ان حتی از زاویه پوشش رادار اف35 نیز برتر است . این رادار کارایی خوبی دارد  و سوخو35 را تبدیل به یک مینی اواکس کرده است

یک مورد دیگر نیز است در برخی سایتها در مورد رادار باند ال در ریشه بال سوخو35 گفته شد … اول اینکه این مطلب توسط خود سوخو تائید نشده و و از قرار معلوم یک ابشن سفارشی باید باشد.. در نهایت این رادار در ریشه بال نسخه تولید برای روسها نصب نشده است ..(برای اشنایی با رادار باند ال در ریشه بال به مقاله پاکفا رجوع کنید)

خوب سوخو35 همان شکل  سوخو30 را دارد . همان طور که در قیاس سوخو30 گفتم ، سوخو30 نیز رادار دوربردی  دارد ولی به همان میزان که زودتر کشف میکند به همان میزان هم زودتر کشف می شود زیرا  پرنده بزرگی می باشد. سوخو30 دارای  سطح مقطعی 20  متر به قولی 5 متر مربع است  من خود 5 متر مربع را قبول دارم که روسها بیان کرده اند  ولی سوخو35 به گفته خود روسها 2 متر مربع است که نسبت به سوخو30 بسیار کوچکتر از دید رادار است ولی در قیاس  با همه رقیبانش  بسیار بزرگ  است

برای  نمونه سطح مقطعی  رافال عدد 1 ، سطح مقطعی تایفون 0.5 ، سوپر هورنت نیم تا یک نیم (گرالر نسخه جنگ الکترونیک سوپر هورنت سطح مقطعی کمتری است حدود نیم ولی سوپر هورنت بین یک تا یک و نیم بر اساس منابع مختلف) و اف35 که یک جنگنده  پنهانکار است دارای  سطح مقطعی 0.001 . البته در مورد اف35   اعداد بالاتر  و پاینتر نیز گفته شد واقعیت این است واقعا کسی در مورد  اف35 نمی تواند  عدد  دقیقی بدهد ولی مشخصا خیلی کمتر از جنگنده های  متعارف است . مسئله بعد این است  که در یک شرایط واقعی این جنگندها مجهز به غلاف جنگ الکترونیک نیز هستند   و احتمالا توسط هواپیما  های جنگ الکترونیک نیز همراهی می شوند  . از این رو برد واقعی کشف   برای سوخو35 بر ضد جنگنده های نسل چهار نیم که بر اساس اطلاعات داده شد حدود  200 تا 250  کیلومتر(با در نظر گرفتن اینکه یک هدف  با سه متر مربع را از برد 400 کیلومتری کشف  میکند و یک هدف با اندازه یک متر مربع را از 200 کیلومتری و رافال  و تایفون  و سپر هورنت کمتر از 1.5 هستند) و برای اف35 کمتر از 70 ویا 50 کیلومتر است . با در نظر  گرفت بیشترین برد کشف  رادار های جنگنده های  رافال و تایفون  و یا سوپر هورنت و حتی اف35  انها سوخو35 را باید  در برد بیش از 200 کیلومتر  برای دو جنگنده اروپایی و بیش از  200 و یا حتی 250  کیلومتر برای دو جنگنده امریکای  کشف کنند .

برای  نمونه گفته شده برد کشف رادار کاپرا  جنگنده تایفون بر ضد یک هدف با اندازه 1 متر برد 185 کیلومتر است و یا برد کشف رادار  ای پی جی 79 (سوپر هورنت) بر ضد یک هدف با اندازه یک متر مربع 130 کیلومتر و برد کشف رادار ای پی جی 81 ( اف35)بر ضد یک هدف یک متر مربعی 160  کیلومتر است . پس در نتیجه با در نظر رفتن سطح مقطی که خود روسها از سوخو35 گفته اند (2 متر مربع) این جنگنده از برد بیش از 200 کیلومتر توسط جنگنده های غربی کشف می شود از این رو برتری  رادارسوخو35 به نوعی قربانی  اندازه  بزرگش  می شود(این مشکل را  اف15 در غرب هم است)

پس اگرچه  سوخو35 از نظر برد رادار سرتر است ولی در زمان نبرد حتی اگر جنگ  الکترونیک که غرب از ان از روسها سر تر هستند را در نظر نگیریم  باز می بینید  برابر شدند از طرفی اگر روسها فکری به حال رادار ارایه  فازی غیر فعال سوخو35 نکند این برتری برد بعد از نصب رادار ارایه  فازی  فعال روی رافال و تایفون کمتر نیز خواهد شد البته بیشتر از نظر کارایی کلی رادار

کلا این مشکل  روسها است  برای نمونه سطح مقطعی پاکفا نیز بزرگ است و به گفته خود روسها  یک  بیستم  سوخو35 یعنی  0.1 متر مربع که فاصله فوق العاده ای با  اف35 و اف22 دارد البته  همان طور که در مقاله  پاکفا شاره  شد ، پاکفا به گفته خود روسها نیز نیم پنهانکار است و انها اولویت  دیگری را در برنامه داشتند(کلا روسها  همین شکلی  هستند یک جا برد رادار زیادی است  سطح مقعط کم است یک جا برعکسش  نمیدانم چرا همچیز در روسیه گرد هم نمی ایند)

در زمینه  های دیگر مانند اپتیک. سوخو35 دارای یک سامانه اپتیکی OLS-35 در دماغه است این سامانه از نوع  دارای  برد کشف یک هدف از پشت سر با پس سوز روشن در  90  کیلومتر و از روبرو  از 35 کیلومتری است. این سامانه برای درگیری با اهداف  هوایی و کشف  هدف  بدون  رادار کاربرد  دارد. این سامانه با رادار هماهنگ است هدفی که توسط رادار کشف می  شود توسط اپیتک حرارتی نیز رهگیری می شود و میتواند دست به تعقیب خودکار هدف بزند

رافال و تایفون نیز سامانه مشابه ای دارند ولی از قرار معلوم اگرچه از نظر برد برتر از نسخه روسی نیستند(برابر هستند) ولی کارایی بهتری دارند. در مرحله نسخه اشاره کنم  پردازنده و اپتیک  سامانه روی سوخو35 متعلق به تاس فرانسه است.. تایفون میتواند از سامانه روی دماغه حتی برای نشان گذار  لیزری اهداف زمینی  نیز استفاده کند اگر چه محدودیت دارد  ولی حتی توان کشف  اهداف زمینی  را نیز با ان دارد  . در کل کارایی کلی سامانه اپتیکی هر دو از سوخو35 به نظر بهتر میاید .  سوپر  هورنت سامانه ثابت ندارد ولی میتواند غلاف  ASQ-228 را حمل کند . این سامانه از همه سامانه های  ثابت سوخو35، رافال و تایفون  برتر است.  اگرچه بردش کمتر است ولی یک غلاف نشان گذار لیزری و ناوبری بر اسا  جی پی اس است و حتی میتواند مختصاد ماهواره ای هدفی را که با  این غلاف کشف می شود  در اختیار خلبان قرار دهد (البته رفال و تایفون  نیز غلاف خارجی  با این توانایی حمل میکنند ). همچنی میتواند  سامانه  AN/AAS-38 را نیز حمل کند که ان نیز توان مشابه ای دارد و در هوا و زمین هر هدفی  را کشف میکند ولی برتری در این بخش با اف35 است سامانه دید حرارتی  AAQ-40  است. این سامانه که زیر دماغه اف35 قرار دارد  توان کشف یک جنگنده در برد 130 تا 150 کیلومتری و یک موشک بالستیک  را از بیش از 1000 کیلومتری دارد(عجیب نیست موشک بالستیک  گرمای بسیاری  در بخش خروجی دارد می توان  به این ادرس  بروید و فیلم جالبی   را ببییند که مربوط به کشف موشک بالستیک با اپتیک حرارتی از 1300 کیلومتری توسط اف35 است https://www.youtube.com/watch?v=DN-A6PWRFno )

 این سامانه توان نشان گذاری لیزری سلاح لیزری را دارد و هر هدفی از یک کشتی  تا یک تانک و یا هواپیما و موشک را کشف میکند. علیرقم  اینکه برخی از منابع بر توان سامانه روسی OLS-35 برای کشف غیر فعال اف35 تاکید می کنند  وقتی خود روسها میگیوند  برد ان از روبرو بر ضد یک جنگنده  عدد 35 کیلومتر است حتی  اگر دمای موتور اف35  نیاز بالاتر  باشد  به گفته برخی منابع در حالت پس سوز (اگر در رزم هوایی فامد از پس سوز استفاده شود) این برد به 50 کیلومتر هم برسد که چندان زیاد نیست و کلا شانس کشف   اف35 توسط رادار سوخو35 بیشتر از اپتیک این جنگنده است . حال بماند که حتی کشف از فاصله 50 کیلومتری  که هیچ ما میگویم 70 کیلومتر نیز دردی از سوخو35 دوا نمی کند زیرا  سوخو35 زودتر توسط اف35 کشف می شود این مسئل بر اساس داده های راداری کاملا مشخص است (البته قیاس سوخو35 با اف35 کمی بی انصافی است زیرا هم نسل نیستند من هم اگر چنین قیاس کردم بر اساس درخواست برخی دوستان بود)

در کل  اگرچه اف35 همزمان با سوخو35 توسعه یافت ولی خوب یک نسل جلو تر است ولی سامانه  حرارتی دماغه  سوخو35 برتری خاصی  حتی نسبت به سامانه های هم نسل های خود چون تایفون  و رافال  ندارد در این زمینه اف35 برتر است

تمامی این جنگنده ها دارای سامانه هشدار دهنده فروسرخ برای هشدار در مورد نزدیک شدن موشک هستند

در کل در زمینه  اپتیک سوخو35 برتری نسبت به تایفون و رافال ندارد ولی در بین سامانه های مشابه روسی کارایی خوبی دارد

سامانه تصویر ساز حرارتی رو دماغه سوخو35
سامانه تصویر ساز حرارتی رو دماغه سوخو35
این تصویر نشان میدهد که رادار سوخو35، سوپر هورنت و اف35
این تصویر نشان میدهد که رادار سوخو35، سوپر هورنت و اف35 از چه فاصله ای چه هدفی با چه سطح مقطعی را کشف میکنند. البته عدد برد کشف بر اساس ناتو مایل است .. مشخصا برد کشف رادار دو جنگنده غربی از سوخو35 برتر است و با در نظر گرفتن سطح مقطعی رادار این سه جنگنده مشخصا اصلا برد بیشتر رادار سوخو35 خیلی هم در نبرد کارساز نیست

در زمینه  کابین سوخو35  کابین به دلنوازی  جنگندهای غربی ندارد ولی در کل کابین مناسبی دارد و دید به بیرون ان خوب است . جنگنده های روسی از نمایشگر های ساخت فرانسه منتاز شده در روسیه استفاده میکنند. مسئله  دیگر  سامانه های جنگ الکترونیک  و غلاف  خارجی است

کلا روسها در این زمینه همیشه ضعیف بودن فقط کافی  است به لیست بالا بلند  غلاف خارجی سوپر هورنت نگاه کنیم  و به لیست سوخو35

سوخوی35  می تواند  تا دو غلاف جنگ الکترونیک L265 Khibiny-M را بر نوک بال ها  سوخو35 حمل میکند . این غلاف  روی سوخو30 و 34 هم نصب می شود ولی فقط همین یک غلاف. البته سوخو35 باید بتواند طبیعتا غلاف SAP-14 را میان دو ورودی هوا حمل کند زیرا دست کم سوخو30 و 34 این کار را میکنند ولی واقعا هیچ اطلاعاتی در مورد این غلاف ها  وجود ندارد

ولی  سوپر  هورنت در این زمینه  از همه جلوتر است . این جنگنده چنیدن غلاف حمل میکند (شش غلاف که در نیروی دریایی وجود دارند)ولی بهترین ان AN/ALR-67(V)3 است که در تمرینات ناتو هم خوش درخشیده  رافال و تایفون نیز غلاف های جنگ الکترونیک حمل میکنند  وچیزی که مشخص است غلاف برای سوخو35 مهم تر است زیرا سطح مقطعی بزرگتری دارد و جنگ الکترونیک به ان  کمک زیادی میکند. در نهایت نمی توان گفت  کدام  یکی از این جنگنده ها از نظر جنگ الکترونیک برتر هستند زیرا  اطلاعات دقیقی  از غلاف های جنگ الکترونیک انها در دست نیست  ولی طبیعتا به دلیل سطح مقطعی کمتر اف35  حتی بدون غلاف جنگ الکترونیک نیز دست  برتر را در نبرد هوایی دارد زیرا بسیار دیر تر کشف  میشود  البته بماند که توان حمل غلاف را دارد ولی حمل غلاف  در خارج بدنه به پنهانکاری ان صدمه وارد میکند.  البته یکی از ویژگی های رادار اف35 توان جنگ الکترونیک است. در واقع این رادار با دریافت  امواج  رادار دشمن توسط هشدار دهنده رادار جنگنده و تجزیه و تحلیل انها  دست به ایجاد  امواج مزاحم توسط رادار بزند. این ویژگی را دست کم بنده در رادار دیگری ندیده ام .در کل  استراتژیک جنگنده های پنهانکار  تکیه بر پنهانکاری است تا جنگ الکترونیک

و اما سلاح

 نبرد هوا به هوا

در رزم هوایی نزدیک سوخو35 مسلح به موشک ار 73 است .ار 73 موشک انقلابی است این موشک در دهه 1980  زمانی که وارد میدان شد با زاویه جستجوی 40 درجه یک شاهکار بود و در نسخه های بعدی تا 60 درجه زاویه جستجو داشت  و تا میانه  دهه 1990 از تمامی موشک های فروسرخ  جهان برتر بود ولی به سرعت غرب با ورود موشک های جدید ار 73 را زیر پا گذاشت. موشک های جدید   چون IRIS-T و یا اسرام و سایدواندر نسخه ایکس  دارای کاونده تصویر ساز حرارتی بودند که می توانست  اهداف را با دوربین  حرارتی کشف  کنند. این مسئله باعث شد تا  این موشک ها  حتی از روبرو ضعیفترین گرما را  نیز کشف بکنند و روی گرمای  بدنه نیز بتوانند قفل کنند.

گفتم که چالاکی سوخو35 امتیاز بزرگی برای ان نیست ولی چرا؟ همکنون به این سئوال جواب میدم

در واقع نسل جدید موشک های تصویرساز حرارتی نتنها  قابلیت درگیری از  روبرو را دارند از این رو اصلا نیاز به یک داگ فایت نیست  بلکه  قابلیت درگیر همه سو دارند یعنی اینکه  خلبان تنها با نگاه کردن به هدف  کاونده موشک را به همان بخش متمایل کرده و کاونده هدف را به سرعت کسب میکند (این قابلیت را ار 73 هم دارد) ولی یک از قابلیت های موشک های جدید توان درگیر با هدفی در پشت  سر  و یا کنار جنگنده شلیک کننده است و در واقع با تنظیم موشک، موشک بعد از شلیک  180 درجه را چرخیده  و با اولین هدفی که میبیند یعنی  هدفی که پشت جنگنده شلیک کننده است درگیر می شود. با این موشکها میتوان به هدفی که  از کنار و برعکس شما رد میشد نیز شلیک کرد. در واقع این نسل  جدید نیاز به  چالاکی را از بین برد و در صورت وجود اموزش درست ممکن است یک جت اموزشی یک جنگنده چند  ده میلیون دلاری را نابود کند. جالب اینکه در حالی که چنین  نمونه موشک تصویر ساز حرارتی در غرب عملیاتی است روسها هنوز هیچ موشکی با چنین قابلیت را  ندارند اگرچه ار 73 همچنان  حریف خطر ناکی است ولی منظور  از این بحث این است که چالاکی خیره کننده سوخو35 نیز کاربرد  بالای ندارد.

از طرفی موشک های چون اسرام با برد 50 کیلومتر و یا IRIS-T با برد 35 کیلومتر به دلیل  قدرت بالای و برد کشف بالای دوربین دید حرارتی خود و همچنین توان شلیک بدوه قفل به طرف هدفی که از روبرو نزدیک می شود (بدون قفل شلیک شده وبا نزدیک شدن به هدف در برد حدود 20 کیلومتری خود با دوربین دید حرارتی هدف را کشف و با ان درگیر می شوند ) یک سلاح بسیار تاثیر گذار و مخرب هستند… این دو سلاح  از جنگ الکترونیک تاثیر پذیر نیستند و  چالاکی بسیار بالای دارند و جنگنده دارنده این دو موشک میتوانند بدون این که وارد یک نبرد هوایی نزدیک شوند   از روبرو بدون نیاز به قفل رادار (این موشک ها تصویر   ساز حرارتی هستند نیاز به قفل رادار ندارند) با سوخو35 درگیر شوند. نبودن چنین موشکی در ارتش روسیه و محصولات روسی ضعف واقعا بزرگی است … این دو موشک  دو تهدید واقعی هستند که به جنگنده حمل کننده ان برتری فوق العاده ای میدهد و چالکی سوخو را زیر سئوال می برند

سوخو35 از موشک ار 77 بهره می برد. این موشک  در نسخه موجود در خدمت 80 کیلومتر برد دارد . موشک ار 77 در دهه 1990 وارد خدمت شد ولی مشخص نیست  چرا خود روسها تنها 600 تیره از این موشک را در سال 2005 سفارش دادند و نه بیشتر.. در نهایت  ار77 اولین موشک  رادار فعال روسها با توان شلیک کن و فراموش کن است  در قیاس  با دیگر موشک های که جنگنده های غربی حمل میکنند برد مناسبی دارد   برای نمونه امرام  نسخه   بی و سی که نسخه فراگیر هستند   50 و 105 کیلومتر، میتئور 100 کیلومتر میگا 80 کیلومتر و بقی موشکها همین برد ویا کمتر را دارند.

موشک های رادار فعال را نمی توان  از برد بسیار زیاد شلیک  کرد. در واقع برد واقعی انها کمتر از 70 کیلومتراست ولی چرا؟ در موشک های رادار فعال بعد از کسب هدف توسط رادار جنگنده  کامپیوتر معادله حرکت جنگنده دشمن رو حساب می کرد و زمان و مکان تقریبی رسیدن موشک به هدف رو به موشک می دهد  و موشک رو شلیک می کند  و در نزدیکی هدف رادار سر موشک روشن میشد و روی هدف قفل میشد. از این رو  وقتی موشک  رادار فعال در حال پرواز  به طرف منطقه ای که بر اساس محاسبه   رایانه  اتش باید هدف در ان محدود باشد  اگر هدف در مسیر  و زاویه  حرکتی خود یک تغییر بزرگ بدهد  عملا از منطقه محاسبه شده برای موشک  خارج می شود  و به عبارتی اصلا در ان نقطه حاضر نمی شود  و موشک هر چه  با رادار خود ان منطقه را میگردد  هدف را کسب نمی کند. اگر این سئوال پیش می اید که خلبان از کجا متوجه می  شود که موشک در راه است… مشخص است با هشدار دهنده رادار که قفل رادار روی جنگنده را هشدار داده و در جنگنده های جدید هشدار دهنده فروسرخ  که نزدیک شدن  موشک را هشدار می دهد . یک موشک حدود دو دقیقه  در را  است تا به برد 70 کیلومتری برسد با در نظر گرفتن  پیشرفت  هشدار دهنده های راداری جنگنده دشمن  در صورت  هشدار   وقت لازم برای تغییر اساس  در ارتفاع ویا زاویه پروازی را دارد. برای همین عملا در تاریخ هوانبردی    کمتر از انگشتان  یک دست درگیر در برد بیش از 70 کیلومتر  با موشک های رادار فعال انجام شده که احتمالا ان هم بر میگردد به جنگ ایران و عراق  انهم بر ضد  یک جنگنده نسل دوم و سوم عراقی بودن هیچ هشدار  دهنده ای. ولی امروزه داستان فرق دارد . ارتش امریکا اعلام  کرد  شانس برخورد امرام در برد بیش از 50 کیلومتر حدود  47 تا 55 % است و عملا با وجود چند پیروزی  هوایی توسط ارتش امریکا  با امرام هیچ کدام در برد بیش از 40 کیلومتری  نبوده .

 از این برد بیشتر رادار سوخو35 اگرچه به ان توان کشف هدف را در برد بلند می دهد  ولی توان درگیر در برد بالا را نمی دهد زیرا اول اینکه سوخو35 خود در برابر رقیبانش  به سرعت کشف می شود دوم اینکه برد موشک ار 77 موجود در خدمت  با موشک های  غربی فرقی نمی کند و تازه  همین برد هم  برد کمینه به دلیلی که در بالا به ان پرداخته شد نیست. البته  این داستان دو طرفه است

از این رو سوخو35 در رزم  هوایی چه  نزدیک و چه دور هیچ برتری مشخصی در برابر رافال ، تایفون و سوپر هورنت ندارد  و چه بسا ورود سامانه های جنگ الکترونیک قدرتمند غربی کار را به ضرر  سوخو35 تمام کند ولی در نهایت سوخو35 در برابر رقیبانش  غربیش شانس برابر دارد که وجود اواکس و جنگ الکترونیک میتواند  باعث افزایش قدرت ان شود…

ولی در درگیر با اف35  کار متفاوت  است . در درگیری هوایی نزدیک اگر  قربان ویژگی ها موشک سایدواندر نسخه ایکس از روبرو نشود که احتمالش هم است، در رزم هوایی چالاکی بیشتری از اف35 دارد ولی در رزم هوایی دور برتری  با اف35 است زیرا اف35 خیل زودتر سوخو35 را  کشف میکند نه چون برد رادار زیاد است بلکه به دلیل اینکه دیرتر  کشف می شود و از این رو شانش شلیک از برد بالا را به طرف سوخو35 دارد .

اگرچه مشکلات موشک های رادار فعال در برد زیاد در نبرد های اینده برد درگیری را کم کرده که هر دو طرف را برابر میکند ولی یک مسئله میتواند اینجا پیش بیاید که سوخو35 باز در موقعیت ضعف قرار بگیرد

 اف35 مجهز به موشک امرام نسخه دی می شود که 180 کیلومتر برد دارد. این برد بر اساس مواردی که گفته شد در درگیر هوایی کارای  زیادی ندارد ولی امرام نسخه دی  فرق دارد زیرا دارای توان شبکه محور  است و میتواند  در صورت تغییر مسیر کلی جنگنده   با کمک یک لینک ارتباط  داده موقعیت جدید جنگنده دشمن را  از هر منبعی مانند یک اف35 دیگر و یا یک اواکس  به موشک   داده   از این رو تغییر در سرعت و زاویه  حرکت روی  امرام و البته میتئور  و میکا تاثیر ندارد  . به این روش جنگ ، جنگ شبکه محور میگویند که البته  نیاز به تجهیزات  دارد که از دست قدرت ها بر می اید ولی  همین توان را دست کم ار 77 ندارد. البته نسخه  دوربرد ان برای پاکفا  در دست توسعه است که با نام ار 77 ام شناخته می شود  و 180 کیلومتر  برد دارد ولی مشخص نیست این نسخه چنین   توانی دارد ویا نه و حالا بماند که خود روسها از   خطوط ارتباط  داده استانداردی  شبکه محور  زیادی همانند لینگ 11 و  16 در جهان غرب برخوردار نیستند

البته سوخو35 میتواند موشک های رادار فعال ار 27 را حمل کند که در  رزم هوایی برد بیشتر از اکثر موشک های رادار فعال غربی دارد ولی ار 27 یک موشک رادار نیم فعال است  و تاثیر پذیری زیادی از جنگ الکترونیک دارد و کلا کارایی مناسبی نیز ندارد و  برای نمونه طی درگیری هوایی بین اتیوپی و اریتره در دهه 1990 میگ29 ارتیره  سوخو27 اتیوپی  24 موشک ار 27  به طرف هم شلیک کردند که تنها یک پیروزی هوایی شامل شکار یک میگ29 اریتره ای توسط سوخو27 اتیوپی می باشد

سوخو35 با تکیه بر موشک ار77 همکنون شانس برابر در برابر حریفان غربی خود دارد(به غیر از اف35) ولی اگر روسها به سرعت فکمری برای نسل اینده موشک هی فروسرخ خود نکنند ممکن است سوخو35 دچار مشکل شود
سوخو35 با تکیه بر موشک ار77 همکنون شانس برابر در برابر حریفان غربی خود دارد(به غیر از اف35) ولی اگر روسها به سرعت فکری برای نسل اینده موشک های فروسرخ خود نکنند ممکن است سوخو35 دچار مشکل شود

اما در عملیات  تهاجمی زمینی … باید در این بخش سوخو35 جمع کند و برود.. کلا همیشه روسها در این بخش مشکل داشتند. روسها همواره در زمینه  موشک های هوا به هوا  حتی اگر از غرب عقب می افتادند   به سرعت این عقب افتادگی را جبران می کردند و احتمالا با ورود نسخه جدید ار 73 در دو سال  اینده با سامانه تصویر ساز حرارتی و نسخه جدید ار77  این عقب افتادگی در زمینه سامانه تصویر  ساز و خط ارتباط داده برطرف  می شود (البته شاید)ولی در زمینه تسلیحات هوا به زمین  به دلیل تاکید   روسها همواره بر حجم اتش تاکید داشتند، همواره عقب هستند

سوخو35 ،  12 جایگاه  جنگ افزاری دارد و میتواند تا 8 تن سلاح را حمل کند. این رقم بسیار قابل توجه است . سوخو35 از نظر میزان و حتی برد رزمی  از نمونه  های غربی چیز کم ندارد. در مقاله مربوط به سوخو35 در مورد ارایش تسلیحاتی ان کفته شده است  و نمی خواهم  دوبار ان را تکرار کنم

سوخو35 میتواند به میزان لازم موشک ضد رادار، ضد کشتی ، هوا به زمین  و بمب  در کنار سلاح هوا به هوا با خود حمل کند و با مخازن  سوخت خارجی که البته من هرگز تصویری  از انها ندیدم ولی کمپانی سوخو میگوید میتواند حمل کند برد لازم را دارد ولی پس عقب ماندگی در چیست؟؟؟ در فناوری سلاح است

 این بحث را در قیاس  میگ35 و سوخو30 هم نیز اورده ام  کمی تکراری است ولی باز می گیوم.. در ارتش های غربی شما سلاح های هدایت ماهوارهی و لیزری(هر دو هدایت  روی یک سلاح) را دارید که بر ضد اهداف  متحرک  و ثابت موثر هستند که هیچ برد انها  به 110 کیلومتر  هم می رسد  انهم بدون پیشرانه تنها با کمک  بالچه های جمع شوند و سوار شدن مانند کلایدر بر امواج هوا (منظور اس دی بی یا همان جی بی یو 39 است) و یا  سلاح های دوربرد کروز با برد 500 و یا 1000 کیلومتر با دقت چند متر  و کاملا خودکار  مانند تاروس، استروم شادو   ویا ای جی یام 158، ویا موشک های ضد زره پیشرفته چون بریمستون  …. این سلاح ها قدرت بالای به جنگنده های غربی میدهد و به انها اجازه میدهد تا بدون ورود به حریم هوایی دشمن ویا ورود به محدوده پدافندی دشمن هدف را نابود کنند . سلاح  مشابه ای در روسیه  وجود ندارد. واقعی این است   که اگرچه  سوخو35 چه 30 و 34 وابسته بمب های  هدایت لیزری و ماهوار ای  و یا موشک های اینچنین با برد زیر 15 کیلومتر هستند و تنها سلاح دوربرد فعلی عملیاتی   که البته به شکل گسترده در خدمت است خا 59 است که ان نیز یک سلاح خودکار نیست و نیاز  به هدایت در مرحله اخر  دارد و برابر جنگ الکترونیک صدمه پذیر  است زیرا یک خط ارتباط  داده بین موشک و جنگنده تا اخرین لحظه  وجود دارد و کسب و قفل روی هدف  بعد از 300 کیلومتر پرواز توسط  افسر اسلحه   انجام می شود  (برای اشنایی  با روش عملکرد خا 50 اینجا را کلیک کنید ).

حالا بماند که در همان برد کوتاه یک رافال می تواند  تا S 12 بمب هدایت لیزری ماهواره ای AASM را حمل کند که بسته به ارتفاع بالا 10 تا 55 کیلومتر برد دارد و دقت زیر ده متر دارد که اصلا  بمب های هدایت لیزری و یا ماهواره ای  روسی چنین بردی ندارد بلکه میزان سلاح و سوخت در عملیات هوا به زمین نیز در نمونه غربی بیشتر است  . برای نمونه رافال توان حمل شش بمب aasm با سه مخزن سوخت  وچهار تا شش موشک هوا به هوا را حمل کند  ویا سوپر هورنت میتواند تا 16 بمب جی بی یو 39 را حمل کند  در حالی که یک مخزن و چهار موشک  هوا به هوا حمل میکند  ویا هشت بمب با  سه مخزن و چهار موشک ویا اف35 هشت بمب با دو موشک ولی سوخو35 در مرحله نخست   چنین سلاحی با برد و دقت AASM ویا  جی بی یو 39 را   ندارد زیرا سری کاب روسی  زیر 20 کیلومتر برد دارند یا هدایت ماهواره ای هستند و  یا لیزری  ویا اپتیک و نه مانند نسخه  های غربی لیزری ماهواره ای  و در مرحله دوم این میزان سلاح را نمی توان با ترکیب با سوخت حمل کند. البته سوخو35 میتواند به اندازه کافی سلاح  هدایت شونده هوا به زمین  با سوخت و سلاح هوا به هوا حمل کند شاید نه به اندازه انواع غربی که چند خط بالاتر گفته شد  ولی واقعا در این زمینه کم کثری ندارد  و بیشتر مشکل فناوری سلاح های هوا به زمین و برد انها را دارد

در کل عدم وجود سلاح دوربرد دقیق  در  نیروی  هوایی  روسیه  بسیار مشهود است باید دید ایا  در اینده روسها کاری می کنند ویا نه

سوخو35 تنوع تسلیحاتی خوبی دارد ولی نه به خوبی انواع غربی که میتوانند از مهمات های دیگر کشورهای غربی استفاده کنند. همچنین انواع غربی مهمات های دوربردتر و دقیق تیر حمل میکنند که خطر یک تهاجم هوایی برای جنگنده را به عمق خاک دشمن به شدت کاهش میدهد

Rafale-Fighter-Aircraft-Indian-Air-Force-IAF-15

سوخوی35 مانند همه تسلیحات روسی است همیشه  یک جای کار می لنگد  نمیدانم چرا این جماعت هرگز همه چیز را  درست گرد هم نمی اورند.. یکجا جنگنده چالاک است رادار ضعیف است(میگ29)، یکجا  رادار قوی است چالاکی خوب است موشک رادار فعال نیست  برد رادار کم است(سوخو27 ) یک جا رادار خوب است موشک هوا به هوای رادار فعال هم است  سطح مقطعی  یبزرگ است (سوخو30  و 35) یک جا همه چیز است تولید نمی شوند

سوخو35 برای دفاع  هوایی جنگنده خوبی است . میتواند در رزم هوایی دست کم در برابر جنگنده های نسل 4 و 4+  غربی  در صورت وجود اموزش کافی و پشتیبانی  لازم به خوبی ظاهر شود ولی برای  مقابله با نسل پنجم هنوز دست کم روی کاغذ موارد زیادی لازم دارد اگرچه شاید با پشتیبانی اواکس  و یک نبرد شبکه محور در  دفاع از حریم هوایی حتی در برابر نسل پنجمی چون اف35 هم به خوبی ظاهر شود ولی این مسئله نیاز به سطح بالای  از تداروکات  دارد . در زمینه  تهاجمی و حملات به خاک دشمن  برای مقابله با دشمن  در سطح متوسط خوب است ولی برای عملیات بر ضد یک دشمن با سطح پدافند بالا  که از شکاری های پیشرفته بر فراز  خاک خود  بهره میبرد اصلا مناسب نیست زیرا  سامانه و سلاح های تهاجمی کافی را ندارد الا که در اینده  سلاح های موثری روی این جنگنده نصب شد . در کل همکنون در زمینه رزم هوایی سوخو35 کاستی های دارد ولی کاستی ها چندان بزرگ نیست الا که طی چند سال اینده روسها نتوانند در زمینه نبرد شبکه محور و موشک های تصویر بردار حرارتی  کاری بکنند که شکاف بین سوخو35 و 30 با جنگنده های غربی بیشتر شود  ولی در زمینه تهاجمی  بسیار پاینتر از جنگنده های غربی است الا که در اینده تسلیحات جدید رونمایی و البته عملیاتی شود

در کل سوخو30 و 35 سلاح های دفاعی خوبی هستند حالا سوخو35 به دلیل سطح مقطعی کوچکترش بهتر ولی در عملیات  تهاجمی  نیاز به ارتقا تسلیحاتی و جنگ الکترونیک قوی دارند از جمله سوخو30

البته مورد دیگری نیز در این میان است و ان نیز قیمت است . سوخو35 حدود 60 میلیون دلار قیمت دارد که تقریبا نصب اف35 و کمتر از جنگندهای غربی  است و تنها گرپین در غرب  قیمت مشابه سوخو35 دارد. قیمت کمتر تولید و اختلاف ارز باعث ارزان شدن تسلیحات روسی و چینی شده است  و در واقع بزرگترین برگ برنده روسها در بازار جهانی همین مسئله است .. البته این یک قیاس فنی بود و نه  قیمتی اگرچه یک مشتری دست دلواز میتواند تعداد بیشتری سوخو35 نسبت به رقیبان غربی بخرد …البته تا زمان نگارش این مقاله تنها چین و اندونزی مشتری خارجی این جنگنده بوده و از قرار معلوم سوخو30 مشتری پسند تر است شاید دلیلش دو کابینه بودن ان است که در ماموریتهای تهاجمی و حتی دفاع هوایی بهتر است همچنین  تولید تعداد بیشتری از ان نیز خود یکی از دلایل فراگیر بودن ان است

در نهایت ..چیزی که بسیاری از دوستان به ان توجه نمی کنند  این است که استفاده از یک جنگنده تابع شرایط مختلف است.. اینکه کار دفاعی است ویا تهاجمی اینکه  چه کشوری با چه پشتیبانی استفاده می کند .. ممکن است خود روسها و یا چینیها با در نظر گرفتن مقدوراتشان با سوخو35 جنگنده نسل پنچ را نیز شکار کنند ولی یک کشور با اف35 هم قربانی اف16 شود.. پشتیبانی رادار، جنگ الکترونیک، سلاح، اواکس همه تاثیر دارند…همچنین این مسئله را نباید فراموش کرد که استفاده از سوخو30 و 35 در یک برنامه دفاعی در حالی که توسط سامانه های سام پشتیبانی می شوند میتواند برتری بسیاری بر همه رقیبان ایجاد کند و کار را به نفع مدافع تمام کند.

مقاله قیاس سوخو30 با رقیبان

مقاله قیاس میگ35 با رقیبان 

مقاله قیاس جی 10 با رقیبان 

نام سوخو35 تایفون رافال سوپر هورنت اف35
طول 21.9 متر 15.96 متر 15.27 متر 18.31 متر 15.67 متر
بلندی 5.9 متر 5.28 متر 5.34 متر 4.88 متر 4.33 متر
وزن خالی 18400 کیلوگرم 11000 کیلوگرم 10300 کیلوگرم 14552 کیلوگرم 13199 کیلوگرم
بیشترین وزن 34500 کیلوگرم 23500 کیلوگرم 24500 کیلوگرم 29937 کیلوگرم 31800 کیلوگرم
موتور دو دستگاه موتور ساترون 117 دو دستگاه موتور یوروجت دو دستگاه موتور ام88 دو دستگاه موتور اف414 یک دستگاه موتور  اف135
قدرت هر موتور با پس سوز 31900 پاوند 20230 پاوند 17000 پاوند 22000 پاوند 43000 پاوند
بیشترین سرعت 2.2 ماخ 2 ماخ 1.8 ماه 1.8 ماخ 1.6 ماخ
برد انتقالی 3600 کیلومتر با سوخت داخلی و 4500 کیلومتر با دو مخزن سوخت خارجی با سه مخزن خارجی 3700 کیلومتر با پنچ مخزن بیش از 4400 کیلومتر با سه مخزن خارجی 3700 کیلومتر با پنچ مخزن بیش از 4400 کیلومتر به سه مخزن سوخت خارجی حدود 3900 کیلومتر با سوخت داخلی 2200 کیلومتر با مخزن سوخت خارجی  نا مشخص ولی برخی منابع 3700 کیلومتر
رادار  اربیز کاپتور ار بی ایی-2 APG-79 APG-81
بیشترین برد کشف 400 کیلومتر بیش از 300 کیلومتر بیش از 250 کیلومتر بیش از 300 کیلومتر بیش از 350 کیلومتر
توان درگیری همزمان 8 هدف 6 هدف شش تا هشت هدف هشت هدف هشت هدف
ارایه فازی فازی غیر فعال فازی فعال در اینده در حال تجهیز شدن فازی فعال فازی فعال
توان نقشه برداری دارد دارد دارد دارد دارد
تسلیحات 12 جایگاه و هشت تن سلاح 13 جایگاه و 7.5 تن مهمات 14 جایگاه و 9.5 تن 11 جایگاه و8 تن شش  جایگاه خارجی و چهار جایگاه داخلی با مجموع 8 تن

گرداوری: عبدالحمید تارخ

برای عضویت در اینستاگرام جنگاوران اینجا را کلیک کنید

 منبع اصلی برای دریافت بیشتر اطلاعات  مقاله :http://www.ausairpower.net

نوشته های مشابه

‫8 نظرها

  1. ببخشید میشه یک جدول سالانه درباره قیمت جنگنده ها با سلاح و قطعات و بدون انها تدارک ببینید

  2. باسلام تشکر بابت مطلب بسیار کامل و مفیدی در مورد جنگنده su35
    جنگنده su 35 همانطور که به سال ساختش معلوم ی روزی بود در برگ دورانی داشت ( در عملیاتی در هیچ جا شرکت نداشت)
    و الان دیگر نمیتواند رغابت کند مگر روسیه هزینه خوبی صرف بروزرسانیش کند

    اما ی جمله حاصل اطلاعاتم در مورد روسیه است خصوصا هوافضا
    اینها بر روی علم غارت کرده از آلمان نازی نشسته اند . و هرچه دارند مدیون دانشمندان آلمانیست

    1. اینکه روسیه بخشی از دانش هوا وفضاش رو از آلمان گرفت درسته(آمریکا و انگلستان و فرانسه و خیلیای دیگه هم اینکارو کردن،اصلا شاکله تفکر پنهانکاری آمریکا توسط نازی ها مطرح شده بود محض اطلاع) و در مورد کارایی سوخو باید بگم که داره حتی بدون ارتقا سنگین به فرموده شما،یکمی منصفانه نگاه کنیم

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن