شناور تندرو بی سرنشین مسلح تی38ساخت امریکا برای استقرار درخلیج فارس
شناور تندرو بی سرنشین مسلح تی38ساخت امریکا برای استقرار درخلیج فارس
نیروی دریایی ایالات متحده از سالهای ۲۰۱۵ به بعد به دنبال استفاده از یک شناور تندروی مسلح بدون سرنشین در خاورمیانه از جمله در خلیج فارس بود. چندین دلیل پشت تصمیم برای به خدمت گرفتن چنین شناوری توسط نیروی دریای امریکا وجود دارد ، ولی دو دلیل آن از همه مهمتر است
یک اینکه که قایقهای تندرو ایران که اکثراً متعلق به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی میباشد خطر بسیار جدی برای نیروی دریایی امریکا دست کم در محدوده خلیج فارس هستند ، این قایقها برخی مسلح به سلاحهای چون مسلسل سنگین دوشکا و یا راکت انداز ۱۰۷ مینی کاتیوشا هستند و یا اینکه مجهز به موشکهای ضد کشتی هدایت شونده برد کوتاه مانند کوثر هستند.جدیدا یاران حتی قایق انتحاری نیز به نمای گذاشته است. این قایقها در مقابل شناور های بزرگ جنگی ایالات متحده در تعداد انبوه میتوانست بسیار موثر افتد و خطر جدی برای آمریکاییها باشند
مورد دوم اینکه ایالات متحده با افزایش خطر و قدرتگیری چین از سالهای ۲۰۱۰ به بعد تمرکز خود را به جنوب شرقی آسیا گذاشت .با کشف منابع جدید نفتی در ایالات متحده قیمت نفت به شدت کاهش یافته بود و وابستگی امریکا به نفت خاورمیانه کاهش شدیدی پیدا کرده است. ایالات متحده میخواست ناوگان دریایی خود را از خاورمیانه خارج کند و به جنوب شرقی آسیا ببرد جایی که خود را برای یک نبرد همه جانبه با چین آماده میکند .
در نبود شناورهای بزرگ نیاز به شناور کوچک بود .در مرحله اول ایالات متحده به دنبال ساخت ناوچههای سبک بود ولی بعد از مدتی این طرح لغو شد امریکا به دنبال شناوری سریع ارزان موثر و بدون سرنشین میگشت که تلفات انسانی در یک درگیری برای آنها نداشته باشد و برای اب های خلیج فارس نیز موثر باشند . اینگونه انها شناور های بزرگ خود مانند ناوشکن ها خود را در اقیانوس نگه خواهند داشت
در این میان شرکتی به نام مارتین تاکتیکال سیستم که خود دارای چندین زیر مجموعه بوده دست به طراحی یک قایق بدون سرنشین تندرو زد که با آن در یک رقابت در نیروی دریای آمریکا برای انتخاب این شناور تندرو مسلح شرکت کرد .شناوری که توسط این شرکت ساخته شده پیش از اینکه توسط نیروی دریایی آمریکا نیز انتخاب شود قابلیتهای زیادی از خود به نمایش گذاشت .برای نمونه از فلوریدا که مرکز شرکت سازنده و کارگاه آن است طی یک حرکت نمایشی با حداکثری سرعت ۱۳۲ کیلومتر در ساعت طی ۵۷ دقیقه خود را به باهاما رساند. البته در این میان ۴ دقیقه نیز به دلیل ترافیک کشتی ها باری در نزدیکی باهاما توقف داشت. البته در تمام طول مسیر این شناور با سرعت ۱۳۲ کیلومتر در ساعت حرکت نداشت ، زیرا بر اساس الزامات نیروی دریایی سرعت کروز این شناور باید ۶۱ کیلومتر بر ساعت بیشتر میبود و در این تمرین نیز این شناور اکثر اوقات با سرعت ۷۰ کیلومتر در ساعت حرکت میکرد تنها در مواقعی به سرعت بالای ۱۰۰ کیلومتر میرسید
این شناور بر اساس یک قایق تندرو مسابقهای ساخته شده و اولین بار در سال ۲۰۱۱ رونمایی شد نسخه اصلی سرنشیندار بود و زمانی که در سال ۲۰۱۵ نیروی دریایی آمریکا به دنبال شناور بدون سرنشین رفت شرکت سازنده نسخه بدون سرنشین آن را ارائه کرد
این قایق تی ۳۸ دویل ری نامیده شد.
بر اساس داده های موجود این قایق 11 متر طول و حدود دو تن وزن دارد و از دو موتور دیزل بهره میبرد. قایق دارای بدنه V شکل و فرم بدنه آن را کاتاماران مینامند که به این معنی است که مرکز قایق در زیر با سطح آب برخوردی ندارد و تنها دو سمت قایق است که بر روی سطح آب برخورد دارد .این گونه اصطکاک کمتری ایجاد شده و قایق به سرعت بالایی دست پیدا میکند ( طرحی مشابه طرح شناور شهید سلیمانی)
این شکل باعث میشود شناور حتی به شکل رکورد شکننده به سرعت ۱۴۰ کیلومتر در ساعت نیز برسد. البته این ارقام در زمانی است که این شناور خالی باشد و مسلح نباشد زیرا سلاح خود وزن اضافهای را به این شناور تحمیل میکند. ولی بدون سرنشین بودنش تاثیر بسیار زیادی در سرعت آن دارد نه تنها وزن خدمه حذف شده بلکه تجهیزات مربوط به خدمه نیز حذف شده است که باعث کاهش وزن می شود
قدرت موتور این قایق مشخص نشده تنها گفته شده که این شناور دارای دو موتور دیزل است .ولی همانطور که گفته شد اگرچه بیشترین سرعت آن حتی به ۱۴۰ کیلومتر در ساعت رسیده ولی در حالت مسلح سرعت آن بسته به نوع ماموریت از ۴۶ کیلومتر بر ساعت تا ۹۶ کیلومتر در ساعت خواهد بود .در حالت مسلح برد آن ۱۴۵۰ کیلومتر و در نقش شناسایی و نظارتی دارای برد بیش از ۲۲۰۰ کیلومتر است
قایق دارای تجهیزات هدایت ماهوارهایست از این رو میتوان آن را از هر نقطه از جهان هدایت کرد . کمک سامانه لینک ۱۶ میتوان آن را از هر شناور جنگی و یا بالگرد هدایت کرد دارای یک سایت اپتیکی با دید حرارتی و مسافت یاب لیزری با قابلیت پانروماتیک (چرخش ۳۶۰ درجه )برای رصد اطراف خود است و از یک رادار جستجوی سطحی در روی برجک خود با برد ۹۰ کیلومتر استفاده میکند ( البته این رقم بیشترین برد کشف است) البته تاکنون طی تستهای مختلف چندین نمونه برجک دیدهبانی برای نصب رادار و سامانه اپتیکی روی آن دیده شده و باید دید که این قایق که به زودی وارد خدمت میشود در نسخه تولیدی چه برجکی خواهد داشت ، ولی در تمام آنها رادار و اپتیک ثابت بودند که البته خوب از بدیهیات است
از دید تسلیحاتی تاکنون دو مجموعه پهپاد انتحاری و یک سیستم تسلیحاتی برای این قایق توسعه یافته است.
ولی پیش از اشاره به آنها باید این مسئله را بیان کرد که سیستم تسلیحاتی این قایق ماژولار بوده و میتوان بر روی آن هر نوع سلاحی که با آن قابل انطباق باشد را نصب کرد .یعنی میتوان لانچر یک پهپاد انتحاری را برداشت و جای آن یک سیستم تسلیحاتی ریموت کنترل گذاشت لانچرهای پهپادهای مختلف انتحاری ساخت شرکتهای مختلف را روی آن نصب کرد
اولین سیستم تسلیحاتی آن سیستم تسلیحاتی کانگسبرگ پروداکتور است ، که یک سیستم تسلیحاتی ریموت کنترل است که در نیروی زمینی آمریکا و تفنگداران دریایی بر روی برخی از خودروها و تانکها نصب شده برای نمونه تانک آبرامز و برخی از نفربرهای استراکر مجهز به این سیستم تسلیحاتی هستند. این سیستم تسلیحاتی شامل یک دوربین دید روزانه و دید حرارتی که بر روی پایه آن میتوان یک مسلسل سنگین 12.7 میلیمتری برونینگ و یا یک مسلسل ۷.۶۲ میلیمتری و یا نارنجک انداز خودکار ۴۰ میلیمتری نصب کرد .
دیگر سلاحی که بر روی این قایق تاکنون تست شده پهپاد انتحاری سوئیچ بلید ۳۰۰ است. این پهپاد انتحاری با کلاهکی به اندازه یک نارنجک انداز ۴۰ میلیمتری است عملاً از نظر قدرت انفجار تقریباً شبیه یک نارنجک دستی عمل میکند
این پهپاد دارای برد ۱۰ کیلومتر و زمان پرواز ۱۵ دقیقه است و دارای سیستم هدایت همزمان است یعنی کاربر بعد از شلیک آن با کمک تصاویر دوربین سر پهپاد آن را به سمت هدف هدایت میکند و توان درگیری با اهداف متحرک را دارد.لانچر که تاکنون بر روی این قایق تست شده لانچر 12 تایی بوده ولی میتوان تعداد بیشتری از این پهپاد کوچک را درون تی ۳۸ قرار داد. این پهپاد قدرت انفجار کمی دارد ولی هدف از نصب این پهپاد بر روی این قایق، درگیری با قایقهای انتحاری و قایقهای مسلح کوچک مانند قایقهای تندرو ایرانی است. بدون شک برخورد حتی یک کلاهک به اندازه یک نارنجک ۴۰ میلیمتری نیز میتواند چنین قایقی را متوقف و خدمه آن را بکشد و یا دست کم ان را از ماموریت باز دارد. تصاویر دوربین سر پهپاد برای واحد کنترل در درون قایق و از آنجا به وسیله خطی ارتباط ماهوارهای برای مرکز فرماندهی و هدایت ارسال میشود
نیروی دریایی امریکا اولین بار سوئیچ بلید ۳۰۰ را در خلیج فارس روی این شناور تست کرد. یکی از افسران درگیر در این پروژه اعلام کرد که هدف بعدی نصب سوئیچ بلید ۶۰۰ است. سوئیچ بلید ۶۰۰ دارای برد ۴۰ کیلومتر است تا ۶۰ دقیقه میتواند در آسمان برای کسب هدف دست به گشت زنی بزند. کلاهک آن هنوز اعلام نشده ولی بر اساس گفته برخی منابع بین ۳ تا ۵ کیلوگرم است که بسیار بزرگتر از کلاهک سوئیچ بلید ۳۰۰ است .البته قبل از اینکه سویپ بلید ۶۰۰ بر روی این شناور بدون سرنشین تست شود یک پهپاد تقریباً مشابه از نظر مقدورات البته ساخت اسرائیل بر روی تی ۳۸ تست شده است
دیگر پهپادی که تاکنون بر روی یکی از پیش نمونههای این قایق نصب شد شده است، پهپاد انتحاری هیرو ۱۲۰ ساخت اسرائیل است. یک لانچر ۸ تایی از این پهپاد اسرائیلی که آن نیز دارای سیستم هدایت همزمان بوده بر روی این قایق دیده شده.
هیرو ۱۲۰ به مراتب بزرگتر از سوئیچ بلید است برد آن به ۶۰ کیلومتر و مدت انتظار آن در آسمان ۶۰ دقیقه است و کلاهک آن جنگی آن به چهار و نیم کیلوگرم میرسد. میتوان با آن ضربات مهلکی را به شناورهای بزرگ زد .البته بدون شک با کلاهک چهار و نیم کیلوگرمی نمیتوان ناو جنگی را قطع کرد ولی میتوان با آن رادار، اپتیک و یا لانچرهای تسلیحاتی روی آن را زد. این پهپاد نیز بیشتر هدفش درگیری با اهداف تندروی دریایی و یا شناورهای تندروی موشک انداز دست کم تا تناژ ۲۰۰ تا ۲۵۰ کیلوگرم است. با در نظر گرفتن برد آن میتوان با آن به اهداف ساحلی نیز حمله کرد .مثلا به تاسیسات حیاتی در خط ساحل و یا نزدیکی ساحل از جمله اهداف نرم مانند سیستمهای ارتباطی راداری و موارد مشابه حمله کرد.
در ادامه احتمالاً تسلیحات دیگری نیز بر روی این قایق تست میشود از جمله گزینههایی که توسط برخی مطرح شده موشک ضد تانک جاولین موشک ضد تانک اسپایک نولس میباشد
نیروی دریایی آمریکا به دنبال عملیاتی کردن این قایق بدون سرنشین در سال ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۵ . مشخص نیست قرار است چه تعداد از این قایق وارد خدمت شود، ولی یکی از کارشناسان نظامی وابسته به پنتاگون طی مصاحبه با دیفنز نیوز اعلام کرد که دست کم آنها به دنبال استقرار ۴۰ فروند از این قایق در خلیج فارس در پایگاههایی در بحرین هستند .احتمالاً آنها به زودی سر کلهشان در جنوب شرق آسیا و در درگیری با چین نیز پیدا خواهد شد
تی ۳۸ باب جدیدی را در نبردهای دریایی باز میکند. هدف آن مقابله با شناورهای تندرو کوچک است شناورهایی که در منطقه خاورمیانه نه تنها توسط سپاه پاسداران استفاده میشود بلکه نسخههای سرنشیندار و یا حتی بدون سرنشین انتحاری آن توسط گروههای پروکسی جمهوری اسلامی در یمن سوریه مورد استفاده قرار میگیرد
****عضویت در کانال تلگرام سایت جنگاوران برای آگاهی از آخرین اخبار نظامی و آخرین مقالات درج شده در سایت****
عبدالحمید تارخ