تانک تی 72

در دهه 1960 ارتش های درگیر در مسابقه تسلیحاتی جنگ سرد برای جایگزین تانک های قدیمی خود دست به طراحی تانک های جدید زدند. انگلستان تانک چیفتن ،فرانسه تانک AMX-30 ،المان تانک لوئپارد1 و امریکا تانک M60پاتن را وارد ارتش های خود کردند.ولی در میان این تانک ها این نسل در شرق تانکی ساخته شد که می توان به جرات ان را برترین تانک در بین این نسل دانست.این تانک همان تانک تی 72 بود .در واقع T72 را باید اولین نسل از تانک های  روسی دانست که تنها به داشتن زره کلفت  و توپ کارامد بسنده نکرده بلکه به سیستمهای الکتریکی مانند سیستم کنترول اتش بالستیک و مسافت یاب لیزری نیز تجهیز شدند .این تانک نسبت به همتایان غربی همه دوره خود دارای تحرک بالاتر و قدرت اتش بیشتری بود.اگرچه شهرت این تانک را باید تا حدی به خاطر تولید وسیع و به  خدمت گرفته شدن به صورت فزاینده ای نسبت به همتایان غربیش نیز دانست. تاریخچه T72 به سالهای اواسط دهه 1960 بر می گرد زمانی که ارتش شوروی نیاز به تانک جدید  برای مقابله با مدل های پیشرفته تر تانک پاتن یعنی نسخه جدید M60A3 نیاز داشت  که از مدل M60A2 به صورت چشم گیر برتر بود.ولی دلیل اصلی نیاز به یک تانک جدید  جایگزینی تانک T55 در کشورهای پیمان ورشو(و البته خود ارتش سرخ) بود. از این رو کارخانه Uralvagonzavod دست به توسعه طرحی بر اساس موتور V-46 زد که در ان زمان نام این طرح ، پروژه 172 بود. سر مهندس این طرح اقایی Leonid Karchev  بود که قبل از این نیز در پروژه T64 در گیر بود.سر انجام مدل بهسازی شده 172 با نام 172M به مرحله ساخت ازمایشی رسید و بعد از تست های رزمی بین سال های 1971 تا 1973 این تانک در خط تولید جایگزین تانک های T55 شد .

تی 72  شباهت های بسیار از نظر فرم کلی بدنه با تانک های قبلی شوروی همچون تی 62 دارد…برجکی نیم کروی با شیب مناسب  است . تانک دارای  سه خدمه است . راننده در جلوی تانک قرار دارد و  از طریق یک دریچه در بالای سرش وارد تانک می شود . دارای سه پیسرکوپ برای دید رو به بیرون است که میتوان  پیسرکوپ جلوی را به چشمی دید شبانه نسل اول  تجهیز کرد.  در برجک فرمانده و توپچی قرار دارد. فرمانده سمت راست و توپ چی در سمت چپ. فرمانده دارای  یک دریچه در بالای سر خود است که بر روی دریچه یک نور افکن دید فروسرخ او یو -3 جی کی ام  برای دید شبانه  نصب است. دارای  پنچر های کوچک بر روی دریچه خود است که میتواند دید 360 درجه داشته باشد و همچنین  یک سایت برای دید رو به  جلو بر روی دریچه در اختیار دارد. توپچی در سمت  چپ قرار دارد و دو سایت  یکی از نوع تی بی دی –کا1  برای هدفگیری توپ 125 م م  است و یک سایت  دید حرارتی تی پی ان – 1-49-23  با توان درشت نمایی 5.5 ایکس در اختیار  دارداین سایت توان درگیری در شب تا برد 800 تا 1000 متری را به توپ چی فراهم میکند . هر دو بر روی برجک بالای سر توپ چی قرار دارند که البته سایت هدفکیری توپ 125 م م جلوتر است.سایت اتش اجازه درگیر در روز را در برد 4000 متر را میدهد اگرچه برد واقعی درگیر باتوپ  1300 تا 1500 متر است.

تانک در  برخی نسخه ها دارای  موتور دیزل  وی 45 با توان 780 اسب بخار بهره می برد ولی از نسخه بی به بعد دارای  موتور وی 84 با توان 840 اسب بخار بود. این موتور کارکرد خوبی و مصرف مناسبی دارد و با در نظر گرفتن وزن 45 تنی تی 72 در حالت سنگین دارای رانش به وزن 18.8 اسب بخار بر تن با موتور 780 اسب بخاری است که رقم بدی نیست

 توپ اصلی تانک یک توپ 125 م م بدون خان با گلوله گذاری  خودکار از نوع 2 ای 46 بود . سری اول  این توپ بر روی تانک تی 64 نصب شده بود . توپ دارای  توان شلیک انواع مهمات انفجار  شدید ضد زره   و  انرژی جنبشی  و موشک های ضد تانک لوله پرتاب را داشت. خشاب به صورت چرخفلکی  در زیر برجک قرار دارد.این توپ از تی 64 تا تی  90 روی تمامی تانک های روسی نصب شد و بزرگترین مشکل  تانک های روسی است.  به دلیل شکل قرارگیری مهمات درون خشاب چرخفلکی زیر برجک، نفوذ مهمات دشمن از هر سمت بدنه میتواند باعث اتش سوزی و انفجار شدیدی شود  که  حتی برخی موارد باعث کنده شدن برجک تانک میشود. این مسئله از جمله به دلیل داشتن زره کم در دو طرف بدنه بسیار مشکل ساز بوده و باعث بد نامی تی 72 است

توپ دارای خطای 1 متر در 1800 متر است و برد نهایی ان 9100 متر است اگرچه برد  اتش با موشک لوله پرتاب 4000 متر است.با وجود اینکه توپ 125 ، 2 ای 46 تی 72 مشابه نسخه تی 64 است ولی سامانه لودکننده گلوله در لوله   این دو با هم فرق دارد. در  خشاب 22 گلوله قرار دارد و 17 گلوله نیز در درون بدنه تانک ذخیره شده است.مهمات های مختلفی بر روی تی 72 نصب می شود  ولی بر روی نسخه های تولید مهمات انرژی جنبشی 3 بی ام 44 با توان نفوذ در 450 م زره صفر درجه و یا مهمات های حرج  گود با توان نفوذ در 700 تا 800 م م زره .. البته سه نمونه از توپ 2 ای 46 بر روی سری مختلف تی 72 نصب شد که به ان خواهیم پرداخت

همچنین یک مسلسل 12.7 م م سنگین روی برجک و یکی مسلسل 7.62 م م  هماهنگ با توپ اصلی وجود دارد

 تانک فاقد هر گونه سامانه دید حرارتی نسل دوم(سامانه جلونگر فروسرخ) است و تنها نسخه  های ارتقا یافته چنین سامانه ای را دارند. از  این رو تی72 متکی بر سامانه دید نسل اول است که بر اساس    نورافکن فروسرخ عمل میکند  تا با تقویت  دمای محیط  بتوان با دوربین دی  شبانه مسافت بیشتری را دید  . دو نور افکن فروسرخ  در تانک وجود دارد یکی بر روی دریچه فرمانده که قابل چرخش است  در راستای  جرخش دریچه فرمانده است و دیگری در جلوی تانک برای راننده  و توپچی . تانک در دو طرف برجک دارای   نارنجک  انداز دودزا بود و در نسخه های اولیه دارای مسافت یاب نوری و در نسخه های دهه 1980 از مسافت یاب لیزری  بهره می برد   و در نسخه بی و نسخه های برگرفته  شده از ان دارای   رایانه  اتش بالستیک  و رایانه   کنترل اتش  بود

زره اکثر T72 موجود بهسازی شده است و به یک نسل بعد از تانکی چونT64 تعلق دارد . برجک تانک از زرهای مرسوم فولادی ساخته شده و از مواد ترکیبی و یا کامپوزیتی در ان استفاده نشده و تنها در نسخه های اخر تولید زره ترکیبی داشت   . بیشترین میزان  زره این تانک 280میلیمتر و کمترین زره80 میلیمتری می باشد. زره به صورت شیب دار کار گذاشته شده تا قطر نفوذ مهمات  افزایش پیدا کند.از این رو قطر زره 280 میلیمتری این تانک حدود 560 میلیمتر است.انواع صادراتی T72A که با نام T72M شناخته می شوند از زره به مراتب کمتری نسبت به مدل در خدمت ارتش روسیه استفاده می کند ولی بعدها در مدل صادراتی T72M1 قطر زره را به میزان16 میلیمتری(به صورت شیب دار) در جلوی تانک افزایش داده شد تا تانک دارای 32 میلیمتر زره بیشتر در مقابل کلاهک های HEAT و انرژی جنبشی  باشد.با وجود این در دهه 1980 کاملا مشخص بود این زره  در مقابل نسل جدید موشک های ضد تانک در حال تولید مجهز به کلاهک های دو مرحله ای به تنهای کافی نیست از این رو به سرعت این تانک به زره واکنش دهنده مجهز شده.زره های واکنش دهنده T-72 مانند تمامی تانک های جدید روسی از نوع حاوی مواد منفجره هستند که  شامل زره کنتاکت 1 و در برخی مدلها کنتاکت 5 بودند. در نسل بعدی این تانک یعنیT72B برجک پیشانی تانک تا حدی کوچک تر و باريكتر ساخته شد تا شعاع دید  برای هدفگیر تانک کمتر شود. همچنین در این مدل 20میلیمتری زره شیب دار دیگر به جلوی تانک افزوده شد.  با وجود این ها مشکل بزرگ تی 72 مانند تی 64 و تی 80 داشتن سامانه  ذخیره سازی چرخفلکی گلوله است. از انجای که این سامانه به جلوی  تانک بسیار نزدیک است در صورت نفوذ مهمات به درون تانک و برخورد  به مهمات  باعث انفجار  شدید تانک میشود. از این رو با وجود داشتن  زره مناسب دست کم برای دهه 1970 و 1980 این مشکل باعث از دست رفتن تعداد زیادی تی 72 در جنگ های مختلف  شده است.اگرچه زره واکنش دهنده کنتاکت1 مقاومت بیشتری را در برابر خرج گود (موشک و راکت) ایجاد کرد ولی همچنان در برابر مهمات انرژی جنبیش مقاومت کمی داشت . تا زمانی که برخی نسخه های در اواخر دهه 1980 در شوروی مجهز به زره منتاکت 5 شد همچنان این مشکل ادامه داشت اگرچه با وجود افزایش مقاومت با زره کنتاکت 5 همچنان خطر نفوذ و برخورد مهمات دشمن به مهمات درون تانک به دلیل سامانه چرخفلکی وجود دارد .زره کنتاکت یک 100 م م مقاومت در برابر مهمات انرژی جنبشی و 200 تا 250 م م در برابر خرج گود ایجاد میکند و کنتاکت 5 ،  300 م م در برابر مهمات انرژی جنبشی و 600 تا 650 م م در برابر خرج گود.

جدول میزان مقاومت زره نسخه های مختلف تی 72

مدل	میزان مقاومت در برابر مهمات انرژی جنبشی از ناحیه برجک	میزان مقاومت در برابر مهمات خرج گود از ناحیه برجک	میزان مقاومت در برابر مهمات انرژی جنبشی از ناحیه جلوی بدنه	میزان مقاومت در برابر مهمات خرج گود از ناحیه جلوی بدنه
تی 72 اورال	380 م م	490 م م	335 م م	450 م م
تی 72 ای(نسخه در خدمت شوروی)	500 م م	560 م م	420 م م	490 م م
تی 72 ام(نسخه صادراتی مدل A)	380 م م	490 م م	400م م	490 م م
تی 72 ام 1(نسخه صادراتی برای اروپای شرقی)	420 م م	490 م م	400 م م	490 م م
تی 72 بی با کنتاکت 1	520 تا 540 م م	900 تا 950  م م	500 م م	900 م م
تی 72 و کنتاکت 5	800 م م	1180 م م	960 م م	940 م م

مدل های مختلف تی 72

تی 72 اورال(ابجکت 172 ام سال 1973):   اولین نمونه تولیدی مجهز به توپ 125 م م  2 ای 46   . این نمونه فاقد مسافت یاب لیزری  است و از یک مسافت یاب نوری تی پی دی -2-49 بهره  می برد

تی72 کا:نسخه فرمانده ای  ابجکت 172 ام که در کنار رادیویی  ار 13 دارای  یک رادیویی  اضافه ار 130 است. این نمونه دارای  یک دکل  انتن 10 متری بود.

تی 72(ابجک 172  ام ایی): نسخه صادراتی ابجکت 172 ام  مجهز به توپ 125 م م 2 ای 46 با 44 گلوله . این نسخه به عراق، سوریه و لهستان  صادر شد

تی72 ابجک 172-2ام بوفالو: یک بسته ارتقا تی 72 اورال در میانه دهه 1970 با زره  بیشتر در جلوی برجک به میزان 30 م م،افزوده شدن زره جانبی اضافه به دو طرف بدنه و همچنین  تعویض موتور 780 اسب بخایر با موتور 840 اسب بخاری ،میزانم مهمات در این مدل 45 گلوله افزایش یافت

تی 72 اورال -1 سال 1976: مجهز به توپ 2 ای 46 بهینه سازی شده

تی 72وی:  نسخه قبلی ولی مجهز به زره واکنش دهنده  کنتاکت 1 که میزان مقاومت را تا 250 م م در برابر خرج گود افزایش داده است

تی72 اورل: تعداد زیادی  از نسخه های قبلی در اوائل دهه 1980 به این نسخه ارقتاء یافتند. این ارتقا شامل  نصب نورافکن فروسرخ در  سمت راست برجک،مسافت یاب نوری بهینه سازی شده

تی72 A ابجکت 176 مدل سال 1979:نسخه  بر اساس  اورال ولی با زره بیشتر، نصب  سایت مسافت یاب لیزری تی پی دی –کا1  به جای مسافت یاب نوری تی پی دی-2-49  که دارای  برد 4000 متر ،  اضافه شدن زره به دو طرف تانک (کنار قسمت بالای  چرخ ها)برای حفاظت از سیستم تعلیق و همچنین افزایش زره در ناجیه روبروی برجک و بدنه  با کمک زره کامپوزیت ، افزایش  حفاظت بیشتر از مخزن سوخت و همچنین افزایش شدن رایانه  کنترل اتش برای محاسبه  بهتر زاویه لوله توپ. با افزایش زره این نمونه سنگین تر شده  . این نمونه از موتور 780 اسب بخاری مجهز است اگرچه برخی در دهه  1980 به موتور 840 اسب بخاری نیز مجهز شدند  . دو نسخه   دیگر از این مدل درسال 1979 و 1984 با زره بیشتر از ناحیه برجک تولید شد.

تی 72 ای کا: نسخه فرمانده ای

تی 72 ام: نسخه صادراتی  تی 72 ای با زره کمتر و سامانه اتش ضعیفتر. این نسخه در لهستان  و چک اسلاواکی تولید شد و ده ها  کشور نیز صادر شد

تی 72 ام کا:نسخه فرمانده ای صادراتی  بر اساس تی 72 ام  با رادیو  و سامانه ناوبری بیشتر

تی 72 ام1: نسخه صادراتی   با شباهت بیشتر از نظر زره و سامانه اتش  به تی 72 ای شوروی  مجهز به 12 نارنجک انداز دود زا. این مدل نیز در لهستان  و چک اسلاواکی  تولید شد. بر اساس این مدل دو نسخه تی 72 ام1 کا نسخه فرمانده  و  تی 72  ام1 وی نسخه مجهز به زره واکنش دهنده کنتاکت 1 و نسخه ام 1 ام نسخه ارتقاء  یافته تی 72 ام 1 به نسخه تی 72 بی که همگی صادراتی بودند نیز توسعه یافت.

تی 72 ای وی: نسخه مجهز شده به زره کنتاکت1 در دهه 1980

تی 72 بی:نسخه بهبود یافته برای ارتش شوروی  مجهز به سامانه اتش 1 ای 40-1  که اتش مستقیم دقیقتر  را ایجاد می کرد. این نمونه دارای  زره افزایش یافته  مجهز به زره کامپوزیت در ناحیه  برج و جلوی بدنه  شامل  20 م م زره بیشتر تکه دوزی شده به قسمت جلوی تانک بود .تی 72 بی مجهز به توپ ارتقاء یافته 2 ای 46 ام اس با  توان شلیک موشک  هدایت لیزری لوله پرتاب  ای تی 11 با برد 4000 کیلومتر و توان نفوذ در 700 م م زره است . این موشک دارای  سامانه هدایت  نیم خودکار است  و تنها کاربر باید لیزر را روی هدف نگه  دارد. سایت هدفگیری ارتقا یافته برای  توپ چی  از نوع 1 کا 13 -49  و موتور قویتر  840 اسب بخاری   از دیگر ویژگی های  این مدل است.تی72 بی  در دهه 1980 برای نصب  زره واکنش دهنده  ارتقا یافت.

تی 72 بی ای: به تی 72 بی مجهز  227 قطعه  زره واکنش دهنده کنتاکت 1 برای  مقابله با خرج گود  که در جدول بالا به ان اشاره  شده است . این نمونه  دارای  زره واکنش دهنده در دو طرف بدنه و برجک ، جلو بدنه و برجک و بر روی سر برجک است.  تی 72 بی مجهز به زره واکنش  دهنده را تی 72 بی وی نیز می خوانند . همچنین سایت هدفگیری  نیز  به نسخه 1 ای 40 -1 ام و بعدها ام2 ارتقا یافت

تی72 بی کا: نسخه فرمانده ای

تی 72 اس شیلدین ابجکت ام1ام1: نسخه صادراتی تی 72 بی مجهز به 155 بسته زره کنتاکت 1 دارای  سامانه حفاظتی  ضد حملات  شیمیایی ساده تر. این نسخه همان مدلیاست که در ایران تحت امتیاز روسها تولید شد

تی 72 بی1 ابجکت 184 -1: نسخه ای بدون توان شلیک موشک ضد تانک هدایت  لیزری و سایت هدفگیری تی 72 ای

تی 72 بی سال 1989: مجهز به زره واکنش دهنده کنتاکت  5 و زره کامپوزیت  بیشتر در برجک. میزان مقاومت این نمونه در جدول بالا  امده است . این مدل را تی72 بی ام نیز میخوانند  که درست نیست. چندین مدل  دیگر از تی 72 ابجکت 1990  نیز ساخته شد که دارای  ارتقاعات در موتور و سایت هدفگیری بودند

تی 72 بی  ام: نسخه از تی 72 بی مجهز به زره واکنش دهنده کنتاکت 5 در دو  دور برجک  دو طرف بدنه و قسمت جلو و کنتاکت 1 در بالا سر برجک  . چند صد عراده از  تی 72 بی به این مدل ارتقا یافتند

تی 72 بی2 روگاتکا:یک بسته ارتقا برای تی 72 بی در سال 2006 میلادی به نمایش گذاشته شد  شامل  سایت هدف گیری حرارتی نسل دوم بدون نیاز به نور افکن  فروسرخ با توان درگیر در 2500 تا 3000 متر در شب ، هشدار دهنده لیزری  ، توپ 2 ای 46 ام5 نصب شده بر روی تانک تی 90  با توان پرتاب  مهمات های  پر توان تر انرژی  جنبشی با توان نفوذ در 650 م م زره ، این مدل همچنین دارای  نسل سوم  زره  واکنش دهنده ریلکت با توان بیشتر از زره کنتاکت 5 است. گفته شده میزان مقاومت این زره دو برابر کنتاکت  5 است که بدین سان باید میزان مقاومت ان در برابر خرج گود به 1300 م م رسیده باشد. این نمونه دارای موتور 1000 اسب بخاری است. تعداد انگشت شماری در روسیه به این مدل ارتقا یافتند

تی 72 بی3:نسخه ارتقاء  یافته تی 72 بی  شامل  سامانه اتش جدید برای توپیچی از نوع Sosna-U  با توان درگیر در روز و شب با سامانه حرارتی نسل دوم  و  رایانه کنترل اتش  جدید دیجیتال ، سنسور  باد برای محاسبه دقیق و اتش توسط رایانه کنترل اتش ، تعویض سایت دید  فرمانده و تجهیز ان به یک نسخه  جدید  ، نصب توپ 125 م م 2 ای 46 ام5   مشابه توپ 125 م م تانک تی 90  با توان پرتاب  مهمات انرژی جنبشی  با توان نفوذ در 650 م م زره  و نصب  زره کنتاکت 5 . زره کنتاک5 در این تانک حفاظتی برابر با تی 90 به این تانک داده است . تاکنون 550عراده از این نمونه تحویل شده است. در سال 2014 نسخه ای با موتور 1130 اسب بخاره نیز  دیده شد. برد درگیری در این نسخه به 2200متر در روز و 1500 متر در شب افزایش یافته است(برد درگیر موثر ولی برد درگیری اسمی 5000 متر است).

 

برای اشنایی بیشتر با تانک تی72 بی3 اینجا را کلیک کنید

تی72 بی3 ام: نسخه بهبود یافته تی72 بی3 که دارای پوشش زرهی کاملتری است که تا حدی شبیه تی 90 ام اس است که شامل زره واکنشی جانبی بیشتر در دو طرف بدنه که تا میانه چرخ های کشیده شده،زره در کنار برجک، و زره قفسه ای در عقب بدنه و برجک .

تی72 تانک پر مشتری  بود و با تیراژ بیش از 25000 عراده که در بیش از 30 ارتش جهان خدمت میکند. در این میان برخی از ارتش ها  تعداد بیشتری از این تانک را به خدمت گرفتند که از جمله میتوان به هند با میزان 1900 تانک نسخه ام و ام1 که بعدها انها را ارتقا داد ، عراق 1000 تانک از نسخه های ام  و ام1،  لهستان  1500 تانک از انواع ام و ام1، سوریه 1600 تانک  از انواع ام، ام1 و اس ،چک اسلاواکی بیش از 1700 عرادده . همچنن برخی  از کشورهای جداشده از شوروی تعداد زیادی  تی 72 را در خدمت دارند مانند بلاروس 1500 تی 72 ای و بی ، قزاقستان  1000 تی 72 بی. خود روسها  همچنان از تی 72 به عنوان پر تعداد ترین تانک  خود بهره می برند  که شامل  1000 عراده تی 72 بی ای مجهز به کنتاکت 5، 3000 عراده تی 72 بی با کنتاکت 1،  300 عراده تی 72 بی ام  و گفته  شده قرار است 1000 عراده تی 72 را به تی 72 بی ام ارتقا دهند و همچنین 270 تی 72 بی 3

تی 72 تانک پر حاشیه ای بود. در دهه 1970 و میانه دهه 1980 یکی از پیشرفته ترین تانک های جهان بود و در جنگ ایران و عراق در برابر هم نسل های خود به خوبی ظاهر شد ولی در برابر تانک های نسل سوم غربی هیچ حرفی برای گفتن نداشت . طی جنگ خلیج فارس تی 72 بهترین تانک عراقی ها بود(عراق یک نسخه ارتقا یافته  با نام شیر بابل هم داشت که قرار بود در داخل تولید کند و بر اساس تی 72 ساخت شد) ولی 400 تا 500 عراده ان طی سه روز درگیر  قربانی تانکی چون ابرامز شده در حالی که حتی 8 ابرامز نیز از دست نرفت.مهمات های اورانیومی شلیک از ابرامز حتی در 2500 متری تی 72 را شکار کرد و تی 72 نشان داد نتنها به دلیل سیستم بارگذاری خودکار تانک خظر ناکی است بلکه زره و سامانه اتش ضعیفی دارد. زمانی که ابرامز با سامانه دید نسل دوم خود از 2000 متری تی 72 را در شب شکار میکرد برد درگیری برای تی 72  کمتر از 800 متر بود

بعد از ان تی 72 در چند نبرد دیگر شرکت کرد ولی با اغاز جنگ داخلی در سوریه در برابر راکت ای چون ار پی جی 29 و موشک ضد تانک کونکورس و تاو کارنامه بدی از خود به نمایش گذاشت و هر برخوردی با یک موشک ان را به نابودی می کشاند . تنها در یتویپ میتوان ده ها ویا شاید صدها فیلم از انهدام تی 72 در سوریه دید که گهگاه با کنده شدن برجک همراه بود. در نهایت تی 72  زمانی برای غرب کابوس بود ولی همکنون مانند شوخی در برابر تانک ها و موشک های نوین  است . تی72 حتی در دهه 1980 نیز از زره کم در کنار بدنه، برد کم سامانه اتش که تنها به 1300 متر در روز  برد موثر واقعی برای انهدام هدف با یک اتش را داشت و  در همان زمان ام60 ای 3 تا 2000 متر و ابرامز تا 2500 متر و همچنین عدم داشتن مهمات مناسب رنج می برد

تی72 بی3 نسخه ارتقا یافته تانک تی72  نیز در جنگ سال 20222 اوکراین کارایی بدی داشت. تعداد زیادی از این تانک با وجود زره بهتر قربانی موشک های ضد تانکی چون nlaw و جولین شدند  و نشان دادند مشکل اساسی این تانک یعنی سیستم بارگذاری خودکار با زره بیشتر نیز چندان برطرف نشده است

تی 72 در ایران

 ایران اولین بار تعدادی تی 72 را از عراق از نسخه  تی 72 ام غنیمت گرفت . این تانک بهترین تانک جنگ ایران و عراق بود و ایرانها به ان علاقمند شدند و  بعد از جنگ طی قرار دادی  خواهان تولید 1000 عراده تی 72 اس نسخه ای از تی 72 بی شد ولی تنها 422  عراده  تحویل ایران شد و تحت فشار امریکا به روسیه این قرار داد نیم کاره ماند. ایران در ادامه  در سال های 1994 تا  1995 دست به دریافت 104  عراده تی 72 ام1 دست دوم از لهستان زد و امروزه تی 72 پرتعدادترین تانک موجود در ایران است انهم با همه مشکلاتش.البته ایران دست به ارتقاء این تانک طی برنامه کرار زده است که شال همان موتور و توپ و شاسی ولی با برجک جدید، زره واکنشی جدید و سامانه اتش مدرن است(برای اشنایی با کرار اینجا را کلیک کنید)

مقالات مشابه

تانک تی72 بی3

تانک تی72 یو ام جی 

تانک تی 72ارتقا یافته در ایران

شیر بابل

تانک تی72 ام4

 

مشخصات فنی تی 72 بی

وزن:46 تن

طول:9.53 متر

ارتفاع:3.59 متر

خدمه:سه نفر

سلاح اصلی:توپ 125م م 2 ای 46 ام با 44 گلوله  که22 گلوله اماده شلیک است

مسلسل: یک مسلسل 12.7 م م بر روی برجک   با 300 گلوله و یک ملسل 7.62 م م با 2000 گلوله هماهنگ با توپ اصلی

موتور: یک موتور دیزل 12 سیلندر 840 اسب بخاری

سرعت جاده:60 کیلومتر بر ساعت

سرعت بیرون  جاده: 36 کیلومتر بر ساعت

ظرفیت سوخت:1000 لیتر

برد:550 کیلومتر

ترجمه:عبدالحمید تارخ