بالگرد سوپر کبرا
مینا گلرو
هلیکوپتر تهاجمی سوپر کبرا AH-1W توسط کمپانی بل و به سفارش سپاه تفنگداران نیروی دریایی ایالات متحده دریایی (USMC) توسعه داده شد. این بالگرد نسخه ارتقا یافته و توسعه یافته از AH-1T است و به نوعی یک ارتقا بر روی AH-1 کبری می باشد.
در واقع نیروی دریایی امریکا در اواخر دهه 1960 با در نظر گرفتن تجربه خوب کبرا در ویتنام در خدمت نیروی زمینی امریکا دست به سفارش نسخه دریایی این بالگرد با نام سی کبرا زد(که در ایران نیز در زمان پهلوی دوم وارد ایران شد).در ادامه با ارتفا سی کبرا های سپاه تفنگدارن دریایی نسخه تی ساخته شد. نسخه تی دارای موشک تاو بود و از دو موتور استفاده میکرد. نسخه سی کبرا ارتش امریکا فاقد موشک تاو بود (برخی نسخه های تحویلی به ایران تاو داشتند).در میانه دهه1980 زمانی که نیروی زمینی امریکا اپاچی را به عنوان بالگرد تهاجمی خود جایگزین کبرا کرد مدتی تفنگدارن دریایی نیز به بررسی اپاچی پرداختند ولی بعد از مدتی تفنگدارن دریایی به سراغ طرح ارتقا AH-1T به نسخه جدید با نام AH-1W سوپر کبرا رفتند. این ارتقا شامل ارتقا تعدادی از کبرا های قدیمی به نسخه جدید یا سوپر کبرا و ساخت تعداد نو ساز بود
بالگرد Super Cobra توسط USMC در سال 1986 سفارش داده شد و هنوز هم در خدمت است.
نقش اصلی این هلی کوپتر تهاجمی این است که اتش پشتیبانی نزدیک برای نیروهای خودی در هنگام حمله های آبی خاکی و عملیات زمینی، فراهم نماید همچنین اسکورت دیگر بالگردها در هنگام حمل و نقل و جابجایی سربازان.
بالگرد Super Cobra دارای یک بدنه کشیده و قلمی با کابینی شبیه به هواپیمای جنگنده است.بالگرد دارای دو سرنشین که خلبان در بالا و قسمت عقب و افسر اسلحه در پایین و جلو قرار می گیرد.در بخش تسلیحاتی این بالگرد توان حمل طیف گسترده ای از سلاح های نصب شده بر روی بال های جانبی یا زیر دماغه قرار می گیرد.البته کابین جلو نیز یک مجموعه کامل از کنترل های پرواز را در اختیار دارد زیرا در واقع نقش اصلی کابین جلو هدایت توپ دماغه و شلیک و هدایت موشک های ضد زره است و شلیک راکت با خلبان است
بالگرد دارای بدنه ای از جنس المینیوم است اگرچه طی ارتقاء برخی از بخش های از جمله ملخ و دم از مواد کامپوزیت ساخته شد و همچنین با استفاده از کامپوزیت دو لایه بخشهای از کابین دو خلبن و زیر بالگرد را در برابر گلوله های کالیبر 20 م م مقاوم کردند و شیشه نیز میتواند گلوله های14.5 م م را دفع کند .ملخ اصلی دو تیغه نیز تا کالیبر 30 م م مقاومت دارد
بالگرد Super Cobra AH-1W می تواند در تمامی شرایط جوی پرواز کند و در هر محیطی بصورت روزانه و شبانه به پشتیبانی آتش و حملات ضد زره اقدام نماید
بالگرد دربخش آیوویونیک، موتور و سلاح در مقایسه با نسخه قبلی به طور قابل توجهی ارتقا یافته است. یک سیستم هدفگیری که در دماغه در کنار سایت اتش موشک تاو قرار گرفته شامل یک دوربین دید حرارتی با یک سیستم هدایت شبانه، که شامل دوربین تلویزیونی با نور کم،لنز و سیستم نشانگذار لیزری است، طراحی شده است.این سامانه شامل سایت اتش ام65 برای هدایت موشک تاو است ولی مجهز به یک نشانه گذار لیزری نیز است تا بتوان با ان موشک هدایت لیزری چون هلفایر را نیز شلیک کرد.
کابین با دوربین دید در شب هماهنگ است و هر دو خلبان دارای دوربین دید در شب است .بالگرد دارای هشدار دهنده راداری از نوع APR –
در بخش پیشرانه بالگرد Super Cobra بوسیله دو موتور توربوشفت General Electric T700-GE-401 نیرو میگیرد که هر کدام 725 اسب بخار تولید می کند. موتور طوری طراحی گردیده که بالگرد توانایی استفاده از یک بالگرد را نیز دارد، همانطور که در صورت خرابی یا خسارت، هلی کوپتر هنوز هم می تواند با یک موتور کار کند و خود را به پایگاه برساند.این موتور روی بالگردهای زیادی در ارتش امریکا همچون بلک هاوک و اپاچی نیز نصب است.برخی از سوپر کبرا ها طی چند سال گذشته طی ارتقا مجهز به خروجی موتور مشابه خروجی موتور بالگرد ویپر شده است که کشیده بوده و به طرفین بالگرد داده شده تا از احتمال قفل موشک های فروسرخ شانه پرتاب جلوگیری شود
در بخش فرود بالگرد فاقد ارابه فرود میباشد و بجای ان از اسکی بهره میبرد
تسلیحات قابل حمل
در بخش تسلیحاتی سلاح ثابت بالگرد یک قبضه توپ میباشد که بر روی یک برجک چرخان زیر دماغه بالگرد نصب میباشد
بالگرد با یک توپ 20 میلیمتری گاتلینگ سه لوله مسلح است و 750 گلوله در خزانه توپ مهمات حمل می کند.این همان توپی است که روی اکثر مدلهای کبرا نصب شده و میتواند انواع مهمات های انفجاری اتش زا و یا ضد زره با توان نفوذ در 20 م م زره را در 1000 متر دارد
نرخ آتش توپ به میزان 675 دور در دقیقه است. این برجک می تواند به هر دو طرف هلی کوپتر و همچنین به سمت بالا و پایین حرکت کند. این توپ توسط افسر اسلحه کنترل می شود که در جلو قرار دارد
بلگرد Super Cobra می تواند غلاف های اضافی و مسلسل miniguns در جایگاه های تسلیحاتی زیر بالچه های خودحمل نماید
در بخش تسلیحات قابل حمل بالگرد توانایی استفاده از طیف گسترده ای از مهمات هدایت شونده و غیر هدایت شونده را دارد
جهت عملیات ضد زره سوپر کبرا با موشک Hellfire یا TOW ضد تانک مسلح میشود و در واقع می تواند هر دو نوع موشک را در همان ماموریت حمل کند. تا پیش از سال 1992 سوپر کبرا تنها در نقش ضد زره توان حمل 8 موشک تاو را داشت ولی از ان سال به بعد توان حمل هشت موشک هلفایر را نیز یافت البته تنها هشت موشک ضد تانک قابل حمل است ولی میتواند این هشت موشک را به شکل چهار تاو و چهار هلفایر نیز حمل کند. تاو دارای برد 4000 متر هلفایر دارای برد 8000 متر است. سلاح های دیگر این هلی کوپتر انواع غلاف های راکت انداز با راکت های معمولی و هدایت لیزری مختلف است. در واقع یکی از سلاح های اصلی این بالگرد راکت 70 م م هایدرا است که دارای لانچر19 و یا 7 تایی است که دو عدد از این راکت اندازها بسته به نوع ماموریت حمل می شود.، مهمات خوشه ای، بمب های مختلف، موشک AIM-9 Sidewinder و AIM-92 استینگر هوا و هوا و موشک AGM-122 Sidearm است. این موشک همچنین دارای موشک های هوا به زمین AGM-65 Maverick است.
سوخت بالگرد در داخل دو مخزن سوختی بدنه قرار داردو بالگرد میتواند تا 4 مخزن سوخت خارجی برای استفاده در مسافت های طولانی در زیر بالچه های خود حمل کند
این بالگرد در جنگ خلیج فارس مورد استفاده قرار گرفت. در مجموع 48 هلیکوپتر AH-1W در این جنگ مورد استفاده قرار گرفتند که موفق به انهدام 97 تانک، 104 خودرو زره پوش، 16 پناهگاه و 2 ایستگاه راداری شدند.سپس در جریان اشغال عراق در سال 2003 و افغانستان در سال 2001 جنگید. این بالگرد نشان داد به دلیل چالاکی بسیار و البته تاکتیکهای متاسب در تفنگداران دریایی گهگاه حتی از اپاچی و یا لانگ بو اپاچی نیز موثر تر است.البته سوپر کبرا تنها در تفنگدارن دریایی خدمت نمیکند. ترکیه نیز از این بالگرد علیه کردها در شمال عراق و سوریه استفاده کرده اگرچه دست کن دو سوپر کبرا را نیز در این نبردها از دست داده است
تایوان تنها دارنده دیگر این بالگرد است. تفنگدارن دریایی در مجموع 270 سوپر کبرا تحویل گرفتند که در اکتبر سال 2020 میلادی همگی را از خدمت خارج کرد و انها را با بالگرد ویپر جایگزین کرد .ترکیه همکنون 9 فروند و تایوان 61 فروند سوپر کبرا در خدمت دارد که هردو به شکل دست دوم به این بالگرد رسیده اند
نسخه هاب دیگر
نسخه AH-1Z Viper به تازگی از این بالگرد توسعه یافته است. این بالگرداولین پرواز خود را در سال 2000 انجام داد و توسط سپاه دریایی ایالات متحده در سال 2010 سفارش داده شد و تولید انبوه ان در سال 2012 آغاز شد. در حال حاضر یکی از قوی ترین و قدرتمندترین و پیشرفته ترین هلیکوپتر های تهاجمی در جهان است. این نسخه دارای یک روتور چهار پره است که باعث کاهش سرعت ارتعاشات تا 70 درصد و بهبود ویژگی های پروازی شده و پرواز نرمی را بهمراه می آورد همچنین در بسیاری بخشها دچار ارتقا و تغییرات اساسی گردیده است.
البته وایپرها بخشی بصورت نوساز و درواقع تولید جدید هستند و بخشی نیز از ارتقای تعدادی از AH-1W Super Cobras به استاندارد AH-1Z تولید شده اند
برنامه ریزی شده است که کلیه بالگردهای سوپر کبرای سپاه تفنگداران دریایی با نسخه AH-1Z جایگزین شوند
برای اشنایی با AH-1Z ویپر اینجا را کلیک کنید
برای اشنایی با دیگر مدل های کبرا اینجا را کلیک کنید
بالگرد تهاجمی سوپر کبرا دریک نگاه
کشور سازنده : ایالات متحده
سال ورود بخدمت : 1986
تعداد خدمه : 2 نفر
ابعاد
طول بالگرد : 13/87 متر
قطر ملخ اصلی : 14/63 متر
ارتفاع بالگرد : 4/32 متر
وزن (خالی) : 4/6 تن
حداکثر وزن هنگام برخواست : 6/69 تن
نوع موتورها و عملکردموتورها : 2 سیلندر توربوشفت T700-GE-401
General Electricقدرت موتور2 x 1 725 shp
حداکثر سرعت : 282 کیلومتر / درساعت
سرعت کروز : 250 کیلومتر در ساعت
سقف پرواز : 3/72 کیلومتر
حداکقر برد : 587 – 635 کیلومتر
سلاح ثابت : توپ گتلیتگ 20 میلی متری (750 دور)
تسلیحات قابل حمل : موشک های 8X TOW یا Hellfire ضد تانک، موشک AIM-9 Sidewinder یا AIM-92 Stinger،موشک های هوا به زمین AGM-65 Maverickدیگرغلاف های مختلف راکت انداز، مهمات خوشه ای، بمب های ناپالم