پدافند هوایی

موشک دفاع هوایی استینگر

کار بر روی موشک جدید شانه پرتاب برای جایگزینی  موشک  ردایی2 در سال 1967 توسط جنرال دینامیک اغاز شد. ارتش در سال 1971 طرح  جدید را پذیرفت  و به ان نام FIM-92   استینگر داد. موشک در سال 1975 وارد مرحله تست شد و در سال 1978 رسما وارد  خط تولید شد و  تا در سال 1979 وارد  خدمت شد.

موشک  FIM-92A استینگر یک موشک فروسرخ  شانه پرتاب قابل حمل توسط نفرات پیاده است. موشک دارای   یک کاونده فروسرخ  بر روی سر موشک است  و خود موشک  در یک لانچر لود می شود. از زمان کشف هدف تا قفل موشک بعد از چکاندان ماشه در مرحله  نخست  6 ثانیه  زمان لازم است . زمانی که  کاونده روی هدف قفل کرد یک صدای بوق به گوش می رسد   و برای  دومین بار کاربر برای  اتش موشک ، ماشه را می فشارد …..1.7 ثانیه  بعد موشک شلیک شده و در مرحله اول خرج سوخت جامد پرتاب موشک را از درون لوله به بیرون پرتاب کرده  و چهار بالچه تعادل در جلو  و چهار بالچه هدایت در انتهای موشک  باز شده.  بلافاصله بعد از شلیک موشک ،مرحله اول موشک  که سوختش در همان درون لانچر پرتاب تمام شده ، از موشک جدا شده  و موشک  در فاصلع 50 متری تیر انداز موتور اصلی پرواز را روشن کرده و به طرف هدف روانه می شود. موشک  توان رسیدن  به سرعت 2.2 ماخ و در شرایط مناسب حتی 2.6 ماخ را دارد  و درصورت برخورد نکردن به هدف در عرض 17 ثانیه  بعد از شلیک  موشک در اسمان منفجر میشود.

لانچر پرتاب دارای  سامانه شناسایی  دوست از دشمن “ای ان /  پی پی ایکس –1 ”  بود که انهدام  هواگرد های  خودی را طی جنگ به کمترین میزان  ممکن می رساند . موشک دارای  یک کلاهک  برخورد مستقیم 3 کیلوگرمی بود  و کمترین  برد درگیر ان 200 متر و بیشترین برد ان 4 کیلومتر  بود.

موشک1.52 متر طول  و خود موشک  10 کیلوگرم  وزن دارد و با وزن پرتابگر  به 15 کیلوگرم می رسد. لانچر چند بار مصرف است و دارای   یک یاطری برای تامین نیروی کاونده موشک در زیر لانچر است و همچنین  می توان یک دوربین را نیز روی لانچر نصب کرد

در سال 1977 جنرال دینامیک  در حالی که FIM-92A تازه وارد  خط تولید شده بود ، دست به ارتقائات  برای  ساخت نسخه بعدی استینگر زد.این نمونه دارای  یک کاونده دوبل با توان تشخیص دیف  رنگی  اجسام داغ برای کارایی   بهتر در برابر شراره های پرتابی از هواگرد ها  است . این نسخه با نام FIM-92B  در سال 1981 وارد خدمت شد . نسخه بعد در اواخر دهه 1980  وارد خدمت شد که  استینگر نسخه  سی بود . این نسخه دارای  پردازنده های دیجیتال  و نرم افزاری بهتر برای  افزایش سرعت  قفل بود. در میانه دهه 1990 نسخه سی با ارتقاء  برای مقابله   بهتر با شراره به نسخه دی ارتقای یافت  و در سال 2002 نیز با ارتقا دیگری به نسخه G ارتقا یافتند.  نسخه G و دی در واقع نسخه های به روز رسانی شده انواع ای / بی و سی بودند.

تصویر تاز شلیک موشک استینگر .. در تصویر مرحله اول موشک بعد از اتمام سوخت از موشک جدا شده
تصویر تاز شلیک موشک استینگر .. در تصویر مرحله اول موشک بعد از اتمام سوخت از موشک جدا شده

در سال 1992 نسخه جدید در خط تولید جایگزین  استینگر  نسخه سی شد. این نمونه FIM-92E بود. این نمونه شامل  نرم افزاری جدید بود که میتوانست  با پیش بین بهتر مسیر پیش روی هدف، خود را به ان نقطه رسانده و از این رو مدل پروازی بهتری نسبت به مدلهای قبلی داشت . هدف از ساخت این نمونه درگیری با هداف کوچک مانند هواپیما های بدون سرنشین بود.این نسخه در سال 1995 وارد خدمت شد و در دهه بعد با ارتقاء  نرم افزار  به نسخه اف ارتقا یافتند

در سال 1996  پیشرفته ترین نسخه استینگر  یعنی نسخه ار ام پی بلاک 2 توسعه یافت. این مدل به  جای کاونده  فروسرخ دارای یک کاونده تصویر ساز فروسرخ  بود که دقت بسیار بالا در مقابله با اهداف داشت  و برد ان دوبرابر بود و به 8000 متر می رسید  ولی این طرح در سال 2002 لغو شد.

اولین بار استینگر  در نسخه A در سال 1982 در فارکلند استفاده شد. این موشک توسط  نیروی ها انگلیسی  معمولا نیروی  های ویژه به کار رفت و دست کم دو فروند بالگرد پومای ارتش ارژانتین را به زیر کشید

در دهه 1980 از سال 1985 به بعد سیا سازمان امنیت  امریکا موشک  استینگر را برای مقابله مجاهدین با بالگرد های شوروی به مجاهدین  در افغانستان تحویل داد و از انجا استینگر  شهرت زیادی کسب کرد. در 25 سپتامبر سال 1986 استینگر  توانست  اولین بالگرد روسها را در نزدیکی جلال اباد به زیر کشید . در مجموع امریکا 500 تیره موشک  استینگر و به راویتی 1500 تا 2000 تیره را به مجاهدین تحویل داد.

این که استینگر چقدر پیروزی به دست  اورد دقیقا مشخص نیست ولی  در منابع مختلف بین 120 تا 269 هواگرد شوروی عمدتا بالگردها امده است . البته این موج تلفات تا میانه سال 1987 بود و بعد از ان با تجهیز بالگرد های  شوروی به جیمینگ   فروسرخ  و پرتاب کننده شراره  این تلفات به میزان چشمگیری   کاهش یافت

امریکا بعد از جنگ  در سال  1990 دست به جمع اوری دوباره استینگر ها زد ولی دست  کم 600 تیره از این موشک ها  هرگز پیدا نشد که تعداد  نیز از افغانستان خارج شده بودند.

همچنین در نبرد های دیگر در افریقا  و اسیا و حتی امریکا جنوبی بین 20 تا 40 بالگرد و هواپیما  دیگر قربانی موشک  استینگر شده است.

استینگر به صورت یک سلاح قابل حمل استفاده  میشد ولی به شکل های دیگر بر روی شاسی های مختلف نیز نصب شد . برخی از این سامانه ها تنها از استینگر بردند   که مشهور ترین انها سامانه امریکایی اونجر است که ترکیبی از هشت موشک  استینگر بر روی یک چیپ هاموی  است. ولی نسخه های دیگیر   نیز وجود دارد . مانند خودروی ام 6 لیباکر که یک نسخه از نفربر برادلی برای  دفاع هوایی متشکل از یک توپ25 م م و چهار پرتاب کننده موشک استینگر   بود. بسیاری  از سامانه های توپ های ضد هوایی   کششی نیز به موشک استینگر تجهیز شده تا در  کنار توپ از توان  این موشک  نیز بهره ببرند.

FIM-92

AIM-92

به نسخه  هوا به هوای FIM-92  ، AIM-92 می گوند. این نسخه در دهه 1980 برای پرتاب از بالگردها توسعه یافت ولی تا میانه دهه 1990   عملیاتی نشد.این نمونه  اولین تست  خود را در 19 نوامبر سال 1996 با شلیک از یک فروند او اچ 58 دی و سرنگونی یک فروند نسخه بدون  سرنشین بالگرد  یو اچ1 انجام داد.

تمامی نسخه های هوا به هوای استینگر بر اساس FIM-92C  بلاک 2 که البته کاونده ان ارتقا یافته بود  و دارای  باطری جدید تر با طول عمر بیشتری بود ساخته شده اند . همچنین  برد این نمونه به 8 کیلومتر  می رسد  که بیشتر از نسخه زمین پرتاب با برد 4.8 کیلومتر است . همچنین نسخه هوا پرتاب این قابلیت را دارد که  کاونده موشک را به طرف هدف قبل از شلیک متوجه کرد  و تا به سرعت بیشتری هدف را کسب کند. در این روش  به جای اینکه کاونده بخواهد تمامی   محیط  روبرو را دنبال هدف بگردد ، تنها با متوجه کردند کاونده  به  منطقه حضور هواگرد دشمن سرعت قفل را بیشتر می کنند

نسخه هوا به هوا بر روی  بالگرد های چون یو اچ 60 بلک هاوک، او اچ 58، ای اچ 64 اپاچی  و  بالگرد تایگر و ای 129 قابل نصب است . همچنین از چندین  هواگرد بدون سرنشین  از جمله ام کیو 1  قابل پرتاب است. در سال 2002  یک ام کیو 1 که در حال گشت زنی در اسمان عراق  بود با یک میگ25 ارتش عراق  روبرو می شد . ام کیو 1 اقدام به شلیک استینگر  کرد که البته به هدف برخورد نکرد  ولی میگ25  دست به اتش با موشک  ار 40 زد و ام کیو 1 را سرنگون کرد.

AIM-92
AIM-92
نام FIM-92C AIM-92A
طول: 1.52 متر 1.52 متر
قطر 70 م م 70 م م
وزن موشک 10.1 کیلوگرم 10.1 کیلوگرم
وزن با لانچر 14 کیلوگرم 16 کیلوگرم
وزن کلاهک 3 کیلوگرم 3 کیلوگرم
سرعت پرواز 750 متر بر ثانیه 750 متر بر ثانیه
برد 4500 متر 4500 متر تا 8000 متر بسته به سرعت و ارتفاع پرتاب
ارتفاع قابل دستراسی 3000 متر 3000 متر

نوشته های مشابه

دکمه بازگشت به بالا
بستن
بستن