جنگنده نسل پنجم اف35 لاینتینگ2

اخرین بروزرسانی این مقاله: سپتامبر 14, 2025

جنگنده نسل پنجم اف35 لاینتینگ2

در دهه ۱۹۸۰ میلادی تهدیداتی چون سوخو-27 و میگ-۲۹ و سامانه‌های پیشرفته پدافند هوایی نیاز به جنگنده‌ای بسیار پیشرفته‌تر را برای نیروی هوایی ایالات متحده ایجاد کرد. برای این منظور در سال ۱۹۸۱ این نیرو درخواست مطالعه برای یک جنگنده برتری هوایی آینده را صادر کرد که سرآغاز برنامه Advanced Tactical Fighter (ATF) بود. هدف از ATF توسعه یک جنگنده برتری هوایی با فناوری پنهانکاری منحصربه‌فرد بود. این برنامه در نهایت در سال ۱۹۹۱ به نمونه YF-22 لاکهید مارتین منتهی شد که بعداً به F-22 Raptor تبدیل گردید و نقطه عطفی برای نسل پنجم جت‌های جنگی در آمریکا شد. سپس در سال ۱۹۹۶ برنامه Joint Strike Fighter (JSF) راه‌اندازی شد. برنامه JSF برای جایگزینی چند نوع جنگنده موجود مانند F-16، AV-8B و مدل‌های F/A-18 طراحی شد و هدف آن کاهش هزینه‌ها و ایجاد حداکثر اشتراک قطعات و پشتیبانی بین نسخه‌ها بود. این برنامه با امضای قرارداد توسعه در ۱۶ نوامبر ۱۹۹۶ آغاز شد و پس از آن نمونه نمایشی Lockheed X-35 به عنوان برنده انتخاب شد که در نهایت به F-35 Lightning II تبدیل گردید. این جنگنده با قابلیت‌های پنهانکاری، فیوژن حسگرها و عملیات شبکه‌محور آغازگر نسل جدید جنگنده‌های چندمنظوره شد.

برنامه Joint Strike Fighter (JSF) اوایل دهه ۱۹۹۰ از ادغام طرح‌های Common Affordable Lightweight Fighter و Joint Advanced Strike Technology شکل گرفت تا یک جنگنده چندمنظوره پیشرفته برای نیروی هوایی، دریایی و تفنگداران دریایی ایالات متحده و متحدانش ایجاد شود. در سال ۱۹۹۶ پنتاگون دو شرکت لاکهید مارتین و بوئینگ را برای فاز نمایش مفهومی انتخاب کرد و به هر یک بودجه‌ای برای ساخت دو نمونه آزمایشی در نسخه‌های نشست و برخاست عادی و کوتاه یا عمودی اختصاص داد. در این رقابت لاکهید مارتین با X-35 و بوئینگ با X-32 شرکت کردند.

نیازمندی‌های اعلام‌شده از سوی پنتاگون شامل پنهانکاری، توانایی عملیات چندمنظوره، کاهش هزینه چرخه عمر، حداکثر اشتراک قطعات بین گونه‌ها و قابلیت انجام نشست و برخاست کوتاه و عمودی و همچنین عملیات از عرشه ناو بود.

بوئینگ X-32A نخستین پرواز خود را در 18 سپتامبر 2000 از پایگاه هوایی ادواردز انجام داد و پروازهای آزمایشی این نمونه از سپتامبر تا نوامبر 2000 حدود دو و نیم ماه ادامه یافت بوئینگ X-32B نسخه STOVL در مارس 2001 پرواز کرد و پروازهای آزمایشی آن تا تابستان همان سال طول کشید لاکهید مارتین X-35A نخستین پرواز خود را در 24 اکتبر 2000 از پایگاه ادواردز انجام داد و آزمایش‌های پروازی اولیه آن از اکتبر تا دسامبر 2000 حدود دو ماه ادامه یافت مدل‌های X-35B و X-35C نیز در سال 2001 پرواز کردند

سرانجام در سال ۲۰۰۱ نمونه X-35 لاکهید مارتین برنده انتخاب شد و وارد مرحله توسعه کامل و تولید نمونه‌های اولیه شد که به F-35 Lightning II انجامید.

برتری‌های ایکس-۳۵ نسبت به رقیبش ایکس-۳۲ در چند حوزه کلیدی باعث شد پنتاگون آن را به عنوان برنده انتخاب کند. ایکس-۳۵ در آزمایش‌های نشست و برخاست کوتاه و عمودی عملکرد بهتری نشان داد؛ سیستم پیشران جداگانه فن بالابر با موتور اصلی آن در نسخه STOVL امکان نشست و برخاست کوتاه بدون افت توان پروازی در سرعت بالا را می‌داد، در حالی که ایکس-۳۲ با یک موتور ساده‌تر باید همه حالت‌ها را با همان خروجی کنترل می‌کرد و در تست‌ها محدودیت داشت. طراحی آیرودینامیکی و فرم بدنه ایکس-۳۵ شبیه‌تر به یک جنگنده نسل پنجم واقعی بود و هم پنهانکاری بهتری داشت و هم نسبت برآ به پسای بهتری در سرعت مافوق صوت ایجاد می‌کرد. لاکهید همچنین در طراحی سه گونه مختلف (نشست عادی، نشست کوتاه/عمودی و نشست ناونشین) سطح اشتراک قطعات بیشتری پیش‌بینی کرد و نشان داد می‌تواند الزامات چندگانه پنتاگون را با هزینه و ریسک کمتر برآورده کند. علاوه بر این، ارزیابی‌های تعمیر و نگهداری، به‌روزرسانی و توسعه آینده در ایکس-۳۵ مطلوب‌تر ارزیابی شد. این ترکیب از عملکرد پروازی، پنهانکاری، انعطاف‌پذیری عملیاتی و چشم‌انداز هزینه باعث شد وزارت دفاع آمریکا در ۲۰۰۱ ایکس-۳۵ را به عنوان پایه F-35 انتخاب کند.

ولی اف35 چگونه جنگنده ای است

بدنه F-35 به‌عنوان یک جنگنده نسل پنجم بر پایه طراحی پنهانکارانه با خطوط صاف، لبه‌های زاویه‌دار و تلفیق بال و بدنه شکل گرفته است؛ ورودی‌های هوای بدون جداکننده، دم عمودی دوقلو با زاویه بیرونی، بال‌های نسبتاً کوچک با لبه فرار عقب‌کشیده و دماغه‌ای کشیده با کابین تک‌نفره همه در خدمت کاهش بازتاب راداری و بهبود آیرودینامیک هستند .در این طراحی تلاش شده تمامی برجستگی‌ها و اتصال‌ها هموار باشد و تا جای ممکن تسلیحات در محفظه داخلی حمل شود تا سطح مقطع راداری پایین بماند.

در زمینه مواد سازه‌ای F-35 حدود ۳۵ درصد تیتانیوم، ۳۵ درصد آلومینیوم و ۲۰ درصد مواد مرکب کربنی و الیاف اپوکسی به‌کار رفته است؛ تیتانیوم در بخش‌های داغ و نقاط اتصال باربر مثل اطراف موتور و ارابه فرود استفاده می‌شود، آلومینیوم در بخش‌های سبک‌تر بال و فریم بدنه به‌کار رفته و مواد مرکب در پانل‌های خارجی، سطوح کنترلی و برخی تیرک‌ها برای کاهش وزن، افزایش مقاومت به خوردگی و ایجاد سطح صاف جهت پنهانکاری استفاده شده‌اند .روکش‌های جاذب رادار (RAM coatings) روی این پانل‌ها اعمال می‌شود تا بازتاب راداری را بیشتر کاهش دهد همچنین طراحی یکپارچه سازه و استفاده گسترده از مواد مرکب باعث کاهش تعداد قطعات، افزایش دوام و ساده‌تر شدن نگهداری در طول عمر عملیاتی هواپیما شده است

پیشرانه اصلی اف-۳۵ موتور Pratt & Whitney F135 است که در واقع تکامل‌یافتهٔ موتور مشهور F119 نصب‌شده بر اف-۲۲ رپتور محسوب می‌شود و به‌طور اختصاصی برای برنامه JSF توسعه پیدا کرده است .این موتور یک توربوفن با بای‌پس کم و مجهز به پس‌سوز است و در گونهٔ استانداردش حدود ۲۸۰۰۰ پوند تراست بدون پس‌سوز و تا ۴۳۰۰۰ پوند تراست با پس‌سوز تولید می‌کند که آن را به قوی‌ترین موتور تک‌موتورهٔ عملیاتی جهان تبدیل کرده است .پیشینهٔ شرکت Pratt & Whitney در طراحی موتورهای جنگنده‌های آمریکایی مانند موتور اف100 برای جنگنده های اف-۱۵ و اف-۱۶ و موتور اف119 برای جنگنده اف-۲۲ باعث شد در F135 فناوری‌های پیشرفتهٔ مدیریت حرارت، مواد مقاوم به دماهای بالا و کنترل دیجیتال تمام‌عیار (FADEC) به‌کار رود .این موتور در گونهٔ F135-PW-100 برای F-35A و C نصب می‌شود و در گونهٔ F135-PW-600 برای F-35B با یک فن بالابر جداگانه (ساخت رولز-رویس) ترکیب می‌شود تا توان نشست و برخاست کوتاه/عمودی را بدهد از نظر عملکرد پروازی، این پیشرانه به اف-۳۵ امکان سرعت بیشینهٔ حدود ۱٫۶ ماخ، نرخ اوج‌گیری بالا و توان حمل بار داخلی زیاد در کنار شعاع رزمی قابل‌توجه (در حدود ۱۰۰۰ کیلومتر در مأموریت‌های تهاجمی) را می‌دهد همچنین نسبت رانش به وزن بالا و سامانه کنترل دیجیتال دقیق باعث پایداری پروازی، شتاب‌گیری سریع، قدرت مانور در ارتفاع کم و امکان پرواز پایدار در حالت‌های بحرانی را فراهم می‌کند در نسخهٔ STOVL نیز ترکیب موتور اصلی و فن بالابر امکان برخاست کوتاه و فرود عمودی را بدون از دست دادن کارایی در پرواز سریع ایجاد کرده که یک مزیت بزرگ نسبت به طرح‌های قبلی مانند هریر محسوب می‌شود

کابین اف-۳۵ به‌گونه‌ای طراحی شده که حداکثر آگاهی موقعیتی، راحتی و کنترل دیجیتال را برای خلبان فراهم کند. این کابین تک‌نفره است و تمام ابزار سنتی از جمله صفحه نمایش‌ها و نشانگرهای فیزیکی به یک نمایشگر لمسی چندمنظوره بزرگ (Large Area Display) جایگزین شده‌اند که تقریباً تمام جلو خلبان را پوشش می‌دهد. این نمایشگر اطلاعات پروازی، داده‌های تسلیحات، تهدیدات راداری، اطلاعات هواشناسی و داده‌های شبکه‌ای را به صورت یکپارچه ارائه می‌دهد و قابلیت شخصی‌سازی نمایش برای مأموریت‌های مختلف وجود دارد.

کلاه خلبان Helmet Mounted Display System (HMDS) یا سامانه نمایش روی کلاه، یکی از نوآوری‌های کلیدی F-35 است. این کلاه به خلبان امکان می‌دهد تمام اطلاعات حیاتی، از جمله داده‌های هدف‌گیری و مسیر پرواز را مستقیماً روی شیشه کلاه یا حتی جلوی چشم او ببیند، بدون اینکه نیاز به نگاه کردن به صفحه‌های داخل کابین باشد. همچنین سیستم HMDS با حسگرهای دید حرارتی و دید شب یکپارچه شده است تا خلبان بتواند محیط اطراف را حتی در شرایط دید کم، از جمله از پشت هواپیما، مشاهده کند.

همچنین کابین دارای صندلی پرتاب شونده صفر صفر (Ejection Seat) ساخت ماریت بیکر است که برای خلبانان با وزن و ارتفاع مختلف مناسب بوده و در کنار سیستم‌های کنترل پرواز دیجیتال، امکان مانور راحت و ایمن را حتی در شرایط بحرانی فراهم می‌کند. طراحی ارگونومیک کابین و کلاه، خستگی خلبان را کاهش می‌دهد و با سیستم‌های فیوژن حسگرها و هشدارهای تهدید، سطح آگاهی موقعیتی و توان تصمیم‌گیری خلبان را به شکل قابل توجهی افزایش می‌دهد.

رادار اف-۳۵ سیستم AN/APG-81 است که توسط شرکت نروث روپ گرومن توسعه یافته و نسخهٔ تکامل‌یافتهٔ رادار AN/APG-77 جنگنده اف-۲۲ محسوب می‌شود. این رادار از نوع آرایه فازی فعال (Active Electronically Scanned Array – AESA) است که امکان رهگیری و رصد همزمان چند هدف هوایی و زمینی را فراهم می‌کند.

ویژگی‌های کلیدی AN/APG-81 شامل قابلیت ردیابی هدف در شرایط پر اختلال الکترونیکی (Electronic Countermeasures – ECM)، عملکرد در حالت جستجوی محیطی و نقشه‌برداری زمین با رزولوشن بالا (Synthetic Aperture Radar – SAR)، هدف‌گیری دقیق تسلیحات هدایت‌شونده لیزری و موشکی و ارتباط با دیگر حسگرها برای فیوژن داده‌ها است. این رادار توانایی رصد بیش از ده‌ها هدف هوایی همزمان و شناسایی تهدیدات زمینی و دریایی را دارد و با قابلیت جستجوی حالت Passive، می‌تواند بدون انتشار امواج راداری موقعیت دشمن را شناسایی کند.

برد مؤثر AN/APG-81 برای کشف جنگنده‌های نسل چهارم در حدود ۱۵۰–۲۰۰ کیلومتر برآورد شده و برای موشک‌های کروز و اهداف زمینی بسته به اندازه و ارتفاع بین ۴۰ تا ۱۰۰ کیلومتر است.بر اساس داده های منابع رسمی برد کشف این رادار بر ضد یک هدف در ابعاد یک اف16 حدود 200 کیلومتر ، یک جنگنده پنهانکار حدود 80 کیلومتر یک پهپاد حدود 40 کیلومتر یک ناوجنگی بیش از 200 کیلومتر و یک قایق تندرو حدود 100 کیلومتر است این رادار با سیستم‌های پنهانکاری F-35 هماهنگ شده تا کمترین بازتاب راداری را ایجاد کرده و در عین حال اطلاعات موقعیتی دقیق برای خلبان و سیستم‌های تسلیحاتی ارائه دهد. فناوری AESA همچنین امکان اجرای حملات الکترونیکی (Electronic Attack – EA) را بدون نیاز به تجهیزات جداگانه فراهم می‌کند و با فیوژن حسگرها، اطلاعات راداری را با داده‌های اپتیکی، مادون قرمز و سامانه‌های هشدار تهدید ترکیب می‌کند تا تصویر جامع از میدان نبرد برای خلبان فراهم شود.

قسمت شیشه ای که زیر دماغه اف 35 دیده می شود سامانه ای ای کیو 40 EOTS است که یک سامانه هدفگیری و نظارتی با توان دید حرارتی و نشان گذاری لیزری است و اف35را از حمل غلاف خارجی بی نیاز میکند.این سیستم خود ساخت لاکهید مارتین است و نسخه ای از غلاف مشهور اسنایپر است که همکنون نیز در ارتش امریکا در خدمت است. برد EOTS بر ضد یک جنگنده بسته به زاویه حرکت جنگنده دشمن از70 تا120 کیلومتر است و میتواند یک کشتی را از150کیلومتری و یا یک تانک رااز35 کیلومتری کشف کند .این سیستم زیر دماغه قرار داد و میتواند اهداف زیر جنگنده را با پوش360 درجه رصد کند (والبته اهداف جلوی و کنار جنگنده که با ارتفاع خودش به ان نزدیک می شوند) ولی برای درگیر هوایی اگر جنگنده دشمن بالاتر از جنگنده اف35 باشد خلبان باید سر جنگنده را بالا بگیرد.داشتن چنین سیستمی یکی از ویژگی های جنگنده های مدرن است تا به انها اجازه عملیات به شکل غیر فعال را بدهد . EOTS برای هدفگیری سلاح های لیزری و حتی ماهواره ای میباشد زیرا هدفی را که خلبان با ان بتواند کشف کند این سیستم مختصات ماهواره ی را دراختیار خلبان برای ست کردن با سلاح ماهواره ای میدهد (مانند خود غلاف اسنایپر)”””

ویژگی‌های EOTS شامل ردیابی اهداف زمینی و هوایی با وضوح بالا، شناسایی تهدیدات با استفاده از طیف مادون قرمز، تشخیص و پیگیری موشک‌های سطح به هوا و هوا به سطح، و هدایت دقیق تسلیحات لیزری و GPS-هدایت‌شده است. EOTS با رادار AN/APG-81 و سایر حسگرهای F-35 یکپارچه شده تا داده‌های تصویری و حرارتی را با اطلاعات راداری و شبکه‌ای فیوژن کند و تصویر جامع و دقیقی از میدان نبرد برای خلبان فراهم کند.

برد عملیاتی EOTS برای اهداف هوایی حدود 80 کیلومتری و برای اهداف زمینی بزرگ تا حدود ۴۰–۵۰ کیلومتر برآورد می‌شود. این سیستم امکان عملیات در حالت پنهانکاری را نیز افزایش می‌دهد زیرا خلبان می‌تواند بدون روشن کردن رادار و بدون انتشار امواج الکترومغناطیسی، اهداف را شناسایی و تسلیح کند. EOTS همچنین قابلیت شلیک دقیق سلاح‌های لیزری و هدایت‌شونده را به فاصله مناسب فراهم می‌کند و به‌ویژه در مأموریت‌های ضد اهداف زمینی و درگیری نزدیک هوایی نقش کلیدی دارد.

اف-۳۵ به مجموعه‌ای پیشرفته از سیستم‌های هشداردهنده الکترونیکی و دفاعی مجهز است که تحت عنوان Defensive Avionics Suite شناخته می‌شود و شامل چند زیرسیستم اصلی است:

• AN/ASQ-239 Barracuda: این سامانهٔ هشداردهنده تهدیدات الکترونیکی و راداری است و می‌تواند منابع راداری و امواج الکترونیکی دشمن را شناسایی، طبقه‌بندی و مکان‌یابی کند. Barracuda هشدارهای زمان واقعی برای شلیک موشک، رادارهای هدایت تسلیحاتی و سیستم‌های پدافندی ارائه می‌دهد و با سیستم‌های مقابله‌ای خودکار F-35 هماهنگ می‌شود.
• AN/AAQ-37 Distributed Aperture System (DAS): این سیستم شامل شش دوربین مادون قرمز نصب‌شده در اطراف بدنه است که دید ۳۶۰ درجه فراهم می‌کند. DAS می‌تواند موشک‌های در حال نزدیک شدن، هواپیماهای دشمن و پرتاب‌های توپخانه‌ای را شناسایی کند و اطلاعات را به HMDS خلبان و سیستم کنترل پرواز منتقل نماید.
• Countermeasure Dispensing System (CMS): این سامانه توانایی پرتاب چف، فلیر و سایر ادوات مقابله‌ای را دارد و در واکنش به تهدیدات شناسایی‌شده توسط Barracuda و DAS عمل می‌کند.

• 

قابلیت‌های دفاعی F-35 شامل شناسایی تهدیدات در زاویه‌های وسیع بدون نیاز به مانور اضافی، اتصال داده‌ها به شبکهٔ رزمی (Network-Centric Warfare) و پشتیبانی از تصمیم‌گیری سریع برای مقابله با موشک‌ها و رادارهای دشمن است. این سیستم‌ها به ویژه در عملیات نزدیک به ناوها و ناوگان دریایی اهمیت دارند؛ زیرا F-35 می‌تواند با شناسایی تهدیدات از فاصله‌ای امن، اطلاعات دقیق را به ناوگان منتقل کند، در حالی که سطح مقطع راداری پایین و فناوری پنهانکاری آن، خطر کشف شدن توسط دشمن را کاهش می‌دهد.

ترکیب این سامانه‌ها باعث می‌شود F-35 بتواند در محیط‌های الکترونیکی شدید و تحت تهدید پدافند پیشرفته دشمن، مأموریت‌های شناسایی و حمله را با امنیت بالا انجام دهد و در عین حال به ناوگان و سایر واحدهای رزمی اطلاعات حساس موقعیتی و تهدیدی ارائه کند.

تسلیحات

اف-۳۵ دارای ترکیبی از جایگاه‌های تسلیحاتی داخلی و خارجی است که برای حفظ پنهانکاری و در عین حال قابلیت حمل سلاح بالا طراحی شده‌اند.

• جایگاه‌های داخلی :
  F-35A و F-35C دارای دو جایگاه داخلی اصلی هستند که می‌توانند به هرکدام حدود ۲٬۲۷۰ کیلوگرم (۵٬۰۰۰ پوند) تسلیحات حمل کنند. این جایگاه‌ها برای حمل موشک‌های هوابه‌هوا مانند AIM-120 امرام و بمب‌های هدایت‌شونده مانند GBU-31 جیدم طراحی شده‌اند. در نسخه STOVL یعنی F-35B، به دلیل محدودیت فضا جایگاه‌ها کمی کوچکتر هستند و ظرفیت حمل داخلی هر جایگاه حدود ۱٬۸۱۴ کیلوگرم (۴٬۰۰۰ پوند) است.
• جایگاه‌های خارجی:
  F-35 دارای چهار جایگاه خارجی زیر بال‌ها است (دو جایگاه زیر هر بال)که هرکدام می‌تواند به‌طور متوسط ۹۰۰ تا ۱٬۰۰۰ کیلوگرم سلاح حمل کند. این جایگاه‌ها معمولاً برای مأموریت‌های خارج از محیط با تهدید راداری سنگین استفاده می‌شوند، زیرا باز کردن آنها سطح مقطع راداری را افزایش می‌دهد. جایگاه‌ها می‌توانند موشک‌های هوابه‌هوا، موشک‌های ضدکشتی، بمب‌های هدایت‌شونده لیزری یا بمب‌های سنگین جیدم را حمل کنند.

در مجموع، F-35A و C می‌توانند حدود ۸٬۱۰۰ کیلوگرم سلاح در ترکیب داخلی و خارجی حمل کنند، در حالی که F-35B با توجه به محدودیت وزن و فضای STOVL می‌تواند حدود ۵٬۵۰۰ کیلوگرم سلاح حمل کند. جایگاه‌های داخلی و خارجی با سیستم مدیریت تسلیحات دیجیتال یکپارچه شده‌اند تا خلبان بتواند سریع و دقیق بین سلاح‌ها انتخاب و شلیک کند، و همچنین حمل داخلی سلاح‌ها امکان پرواز با پنهانکاری بالا را فراهم می‌کند.

تسلیحات هوا به هوا قابل حمل توسط اف35 عبارتند از

سلاح اصلی هوا به هوای جنگنده اف ۳۵ موشک  AIM-120 امرام است این موشک رادار فعال هوا به هوا است که بسته به مدل بین 70 تا 170 کیلومتر برد دارد و با قابلیت شبکه محور در نسخه سی و دی سلاح اصلی اف ۳۵ در رزم هوایی است که در دو نسخه آخر این توان وجود دارد که هدف توسط یک آواکس کشف شده و تنها اف ۳۵ شلیک کننده موشک باشد. در رزم هوایی نزدیک این جنگنده می‌تواند موشک‌های هوا به هوای رزم هوایی نزدیک تصویرساز حرارتی AIM-9X سایدواندر را حمل کند. این موشک حدود ۲۰ کیلومتر برد دارد و قابلیت شلیک از روبرو و یا پشت سر را به جنگنده دشمن دارد. این موشک در حال حاضر در درون جایگاه‌های داخلی قابل هم نیست و تنها در زیر بال قابل حمل است  که تا حدی بر روی بحث پنهانکاری این جنگنده تاثیر می‌گذارد .در یک سناریوی رزم هوایی و دفاع هوایی برای اف ۳۵ این جنگنده می‌تواند ۴ موشک امرام درون بدنه دو موشک سایدواندر زیر بال‌ها حمل کند .البته اف ۳۵ ساخته شده تا به دلیل پنهانکاری تا آنجایی که می‌تواند بدون دیده شدن به جنگنده دشمن نزدیک شده و با موشکی چون امرام از فاصله ایمن آن را شکار کند

در بحث تسلیحات هوا به زمین،اف ۳۵ می‌تواند انواع تسلیحات برد کوتاه و بلند را حمل کند

سلاح اصلی بمب‌های هدایت ماهواره جیدم است که در انواع ۲۲۵ و ۹۰۰ کیلوگرمی(GBU-31 AND GBU-32) قابل هم در درون و بیرون بدن است. این جنگنده می‌تواند تا دو بمب هدایت ماهواره درون بدنه و ۴ بمب در خارج بدنه در زیر بال‌ها حمل کند.(میتواند تا دو بمب 900 کیلوگرمی درون بدنه حمل کند و بمب های 900 کیلوگرمی زیر بال قابل حمل نیست و تنها بمب های 225 کیلوگرمی زیر بال قابل حمل است)  همچنین همین ترکیب را بمب‌های هدایت لیزری سری پیوی مانند جی بی یو ۱۰ و یا ۱۲ را حمل کند.بمب های هدایت ماهواره ای جیدم تا 28 کیلومتر و هدایت لیزری تا 18 کیلومتر برد دارند

در یک ماموریت تهاجم زمینی با توان دفاع هوایی یک اف ۳۵ می‌تواند تا دو موشک آمرام درون بدنه و تا دو بمب هدایت ماهواره و یا لیزری را در درون بدنه حمل کند و اینگونه به پنهانکاری آن صدمه وارد نمی‌شود، ولی در صورتی که کاربر به این نتیجه برسد که تهدیدی برای این جنگنده وجود ندارد می‌تواند در لود سنگین‌تر تا دو موشک آمرام درون بدنه و بمب درون بدنه و چهار بمب ۲۲۵ کیلوگرمی در زیر بال‌ها نیز حمل کند

از دیگر تسلیحات قابل حمل تهاجم زمینی توسط اف ۳۵ می‌توان به ۸ بمب هدایت ماهواره بالدار کم قطر اس دی بی اشاره کرد .این بمب‌ها به شکل دو خوشه چهارتایی در درون بدنه حمل شده و بسته به ارتفاع پروازی تا ۱۲۰ کیلومتر نیز برد دارد

از دیگر تسلیحات برد بلند قابل حمل توسط اف ۳۵ که درون بدن هم می‌شود تا دو سلاح برد بلند ای جی ام ۱۵۴ نام برد . این سلاح بسته به مدل بین ۱۲۰ تا ۵۴۰ کیلومتر برد دارد. نسخه ۱۲۰ کیلومتری  یک سلاح بالدار هدایت ماهواره گلاید شوندی بدون پیشرانه است ولی نسخه‌ای که دارای ۵۴۰ کیلومتر برد است دارای یک پیشرانه راکتی برای افزایش برد آن است

سلاح برد بلند نیز توسط اف ۳۵ قابل حمل است ، موشک کروز ای جی ام ۱۵۸ که بسته به مدل بین ۳۷۰ تا ۹۵۰ کیلومتر برد دارد. ۲ عدد از این موشک در زیر بال قابل حمل است.  همچنین نسخه ضد کشتی همین موشک با نام لارسم با برد ۵۵۰ کیلومتر در نسخه‌های بی و سی قابل حمل است

موشک جی اس ام که بر اساس موشک ضد کشتی کروز پنهانکار ان اس ام ساخت نروژ است، از دیگر سلاح‌های قابل شلیک از اف ۳۵ است .این سلاح به عنوان یک سلاح چند منظوره ضد کشتی و تهاجم زمینی با برد حدود ۵۵۵ کیلومتر ساخته شده که برخی از مشتری می‌توانند در صورت نیاز آن را از نروژ خریداری کنند

نسخه جدید بدون بالچه موشک هارم با نام AGM-88G AARGM-ER به عنوان یک موشک ضد رادار با توان تهاجم به اهداف ثابت زمینی با یک گیرنده ماهواره جی پی اس از دیگر تسلیحاتی است که برای اف ۳۵ توسعه یافته. این نسخه بدون بالچه را می‌توان درون بدنه اف ۳۵ حمل کرد و می‌توان تا دو عدد از آن را حمل کرد

همچنین اف35 توان حمل بمب اتمی ب61 را در درون بدنه دارد که یک بمب  اتمی هواپرتاب است

توپ داخلی اف-۳۵ GAU-22/A است که نسخه بهبود یافته توپ GAU-12/U Equalizer محسوب می‌شود. این توپ چهار لول کالیبر ۲۵ میلی‌متر دارد و با سیستم هیدرومکانیکی و الکترونیکی تغذیه و کنترل می‌شود. نرخ آتش آن حدود ۳۳۰۰ گلوله در دقیقه است و از مهم‌ترین ویژگی‌های آن دقت بالا، وزن سبک نسبت به آتش موثر و امکان شلیک در سرعت و ارتفاع بالا است.

توپ ثابت اف35 از نوع گاتلینگ چهارلول کالیبر 25 میلیمتری GAU-22/A ساخت جنرال داینامیکس است که نسخه کوچک‌تر و سبک‌تر GAU-12/U پنج‌لول می‌باشد. این توپ در مدل اف35A در سمت چپ ریشه بال به صورت داخلی نصب شده و 180 گلوله در خشاب دارد اما در مدل‌های اف35B و اف35C به دلیل محدودیت فضا درون بدنه قرار نگرفته و در یک غلاف یا پاد زیر بدنه نصب می‌شود و ظرفیت آن 220 گلوله است نرخ آتش توپ حدود 3300 گلوله در دقیقه است و به گونه‌ای طراحی شده که لرزش و پراکندگی کمتری نسبت به GAU-12 داشته باشد این توپ قادر به شلیک مهمات انفجاری یا ضدزره مخصوص 25×137 میلیمتری از جمله PGU-47/U است و برای پشتیبانی نزدیک هوایی در مأموریت‌های هوا به زمین یا درگیری هوایی نزدیک مورد استفاده قرار می‌گیرد

F-35 دارای سه نسخه اصلی تولیدی است که هرکدام برای نیازهای متفاوت نیروهای مسلح طراحی شده‌اند و با هم تفاوت‌های کلیدی دارند:

نسخه متعارف نیروی هوایی امریکا F-35A :این نسخه استاندارد برای نیروی هوایی ایالات متحده (USAF) و بیشتر مشتریان خارجی است. قابلیت نشست و برخاست معمولی دارد، بیشترین ظرفیت حمل سوخت داخلی و برد عملیاتی را ارائه می‌دهد و دارای توپ داخلی GAU-22/A است. از نظر وزن و اندازه سبک‌تر از نسخه C است و طراحی داخلی آن اجازه می‌دهد تمام تسلیحات را در جایگاه‌های داخلی حمل کند تا پنهانکاری حفظ شود.

نسخه عمود پرواز برای تفنگداران دریایی آمریکا F-35B:این نسخه برای تفنگداران دریایی ایالات متحده (USMC) و برخی متحدان ساخته شده است و توان نشست و برخاست کوتاه و فرود عمودی روی ناوچه‌ها و باندهای کوتاه را دارد. این قابلیت با یک فن بالابر جداگانه و موتور اصلی F135-PW-600 ایجاد می‌شود. به دلیل سیستم STOVL، ظرفیت حمل داخلی سلاح و سوخت کمتر از F-35A است و توپ GAU-22/A در جایگاه داخلی نصب شده، اما جایگاه خارجی محدودتر است. وزن و طراحی بدنه برای تحمل فشارهای فرود عمودی تقویت شده است.

نسخه ناو نشین برای نیروی دریایی با توان نشست و برخواست کوتاه F-35C:این نسخه برای نیروی دریایی ایالات متحده (US Navy) و عملیات از عرشه ناوهای هواپیمابر طراحی شده است. دارای بال‌های بزرگ‌تر و ارابه فرود تقویت‌شده برای برخاست و فرود روی ناو است، برد عملیاتی بیشتری نسبت به B دارد و ظرفیت داخلی و خارجی تسلیحات شبیه F-35A است. دم عمودی کمی بزرگ‌تر و بال‌های متحرک برای فرود روی ناو طراحی شده‌اند. توپ GAU-22/A در جایگاه داخلی سمت چپ قرار دارد و امکان نصب جایگاه خارجی برای حمل بار سنگین فراهم است.

تفاوت‌های کلیدی: F-35A نسخه استاندارد با برد بیشتر و حمل داخلی سلاح کامل، F-35B نسخه STOVL با قابلیت نشست و برخاست کوتاه/عمودی و ظرفیت کمتر داخلی، F-35C نسخه ناونشین با بال‌های بزرگ‌تر، ارابه فرود تقویت‌شده و مناسب عملیات از روی ناو. این سه نسخه همه از موتور F135 بهره می‌برند، اما B دارای فن بالابر برای STOVL است و C دارای طراحی بال و دم برای عملیات ناو است.

برنامه F-35 یکی از گران‌ترین برنامه‌های دفاعی جهان محسوب می‌شود و از ابتدا با چالش‌های مالی قابل توجه همراه بوده است. هزینه کل برنامه از زمان آغاز توسعه تاکنون بالغ بر ۱٫۵ تا ۲ تریلیون دلار برآورد شده است که شامل توسعه، تولید، نگهداری و آموزش می‌شود.

قیمت پیش‌بینی شده هر فروند در زمان برنامه‌ریزی اولیه برای F-35A حدود ۵۰ میلیون دلار، برای F-35B حدود ۶۰ میلیون دلار و برای F-35C حدود ۶۵ میلیون دلار بود، اما با گذشت زمان و افزایش هزینه‌های توسعه، قیمت واقعی هر فروند در تولید اولیه به ترتیب تقریباً ۹۰ میلیون دلار برای A، ۱۱۰ میلیون دلار برای B و ۱۲۰ میلیون دلار برای C رسید. با ورود به تولید انبوه و کاهش هزینه‌های تولید، انتظار می‌رود قیمت F-35A به حدود ۷۵–۸۰ میلیون دلار، F-35B حدود ۱۰۰ میلیون دلار و F-35C حدود ۹۵–۱۰۰ میلیون دلار برسد.

چالش‌های مالی برنامه شامل افزایش هزینه توسعه نسبت به بودجه اولیه، مشکلات تکنیکی که نیازمند اصلاح و آزمایش‌های اضافی شد، پیچیدگی‌های لجستیک و آموزش نیروهای عملیاتی، و همچنین تعهد به تولید سه نسخه متفاوت با ویژگی‌های خاص هر یک بود. برخی تحلیلگران هزینه بالای تعمیر و نگهداری طول عمر برنامه را نیز مشکل‌زا دانسته‌اند، زیرا سیستم‌های پیشرفته پنهانکاری، موتور F135 و حسگرهای یکپارچه نیاز به نگهداری پیچیده دارند. علاوه بر این، فشار برای حفظ قابلیت‌های عملیاتی و به‌روزرسانی نرم‌افزاری باعث شد که هزینه برنامه همچنان افزایش یابد و نیازمند برنامه‌ریزی مالی دقیق از سوی پنتاگون و متحدان بین‌المللی باشد.

به طور خلاصه، F-35 با وجود قابلیت‌های بسیار پیشرفته، به دلیل پیچیدگی فنی، سه نسخه متفاوت و نیاز به پشتیبانی کامل یکی از پرهزینه‌ترین برنامه‌های هواپیمای جنگی تاریخ است و کاهش هزینه هر فروند یکی از اهداف اصلی تولید انبوه محسوب می‌شود.

برنامه F-35، که توسط وزارت دفاع ایالات متحده (پنتاگون) مدیریت می‌شود، هدف تولید حدود ۲٬۴۷۰ فروند جنگنده از سه نسخه مختلف را دارد:

• F-35A: برای نیروی هوایی ایالات متحده (USAF) طراحی شده است.
• F-35B: برای تفنگداران دریایی ایالات متحده (USMC) و برخی متحدان ساخته شده است.
• F-35C: برای نیروی دریایی ایالات متحده (USN) طراحی شده است.

بر اساس برنامه‌ریزی پنتاگون، تولید این جنگنده‌ها تا اواسط دهه ۲۰۴۰ ادامه خواهد داشت.

تا اوت ۲۰۲۵، بیش از ۱٬۲۱۵ فروند F-35 در سراسر جهان تولید شده است. از این تعداد، حدود ۶۳۰ فروند در خدمت نیروهای مسلح ایالات متحده قرار دارد. نیروی هوایی ایالات متحده حدود ۵۰۰ فروند، تفنگداران دریایی ایالات متحده حدود ۲۵۰ فروند و نیروی دریایی ایالات متحده بیش از ۱۰۰ فروند را در اختیار دارند.

در سال ۲۰۲۵، پیش‌بینی می‌شود که بین ۱۷۰ تا ۱۹۰ فروند F-35 از انواع مختلف تولید و تحویل داده شوند. این افزایش تولید به دلیل تکمیل به‌روزرسانی‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، مانند بسته Tech Refresh 3، و بهبود ظرفیت تولید است.

در مجموع، برنامه F-35 یکی از بزرگ‌ترین و پیچیده‌ترین برنامه‌های تسلیحاتی جهان است که با چالش‌های مالی و فنی متعددی مواجه بوده است.

برنامه F-35 با وجود موفقیت‌های بزرگ در ایجاد یک جنگنده نسل پنجم چندمنظوره، با چالش‌های فنی گسترده‌ای مواجه بوده است که بخش قابل توجهی از آن مربوط به پیچیدگی تولید سه نسخه متفاوت و یکپارچه‌سازی فناوری‌های نوین بوده است. یکی از اصلی‌ترین مشکلات، یکپارچه‌سازی سیستم‌های حسگر پیشرفته و نرم‌افزار مدیریت سلاح‌ها بود که به دلیل حجم بالای داده‌ها و نیاز به فیوژن حسگرها، توسعه نرم‌افزار تاخیر داشت و بارها موجب عقب‌افتادن فازهای آزمایشی شد. مشکلات سخت‌افزاری شامل خطاهای مونتاژ پانل‌های بدنه و مواد مرکب، ناسازگاری موتور F135 با فن بالابر STOVL، و مشکلات سیستم‌های خنک‌کننده و هیدرولیک بود.

نسخه F-35B به دلیل داشتن قابلیت نشست و برخاست کوتاه/عمودی بیشترین چالش را داشت؛ فن بالابر جداگانه با موتور اصلی هماهنگ کردن آن دشوار بود و باعث ایجاد مشکلات لرزش، فشار گرمایی و کنترل پایداری در فرود عمودی شد. همچنین طراحی بدنه برای تحمل فشارهای فرود عمودی نیاز به تغییرات ساختاری داشت که وزن هواپیما را افزایش داد و ظرفیت سوخت و سلاح داخلی را کاهش داد.

دیگر چالش‌ها شامل مشکلات پنهانکاری ناشی از بازتاب راداری غیرمنتظره در برخی زاویه‌ها، محدودیت در ارابه فرود و چرخ‌ها، و نیاز به اصلاح سیستم کلاه خلبان HMDS برای دقت نمایش اطلاعات در شرایط متنوع نوری بود. تمامی این مشکلات باعث شد برخی فازهای آزمایش عملیاتی تا چند سال به تأخیر بیفتد و هزینه توسعه افزایش یابد.

با این حال، با اصلاحات مستمر، به‌روزرسانی نرم‌افزار و بازطراحی بخش‌های حیاتی، اکثر مشکلات F-35 برطرف شده و اکنون هر سه نسخه وارد فاز عملیاتی و تولید انبوه شده‌اند، اگرچه نگهداری، به‌روزرسانی و هزینه‌های مرتبط با نسخه B همچنان چالش‌زا هستند.

جنگنده نسل پنجم F-35 از زمان ورود به خدمت در سال ۲۰۱۵ تاکنون در چندین عملیات رزمی در مناطق مختلف جهان مشارکت داشته است. در ادامه، به برخی از مهم‌ترین سوابق رزمی این جنگنده در کشورهای مختلف اشاره می‌شود:

ایالات متحده آمریکا

• نیروی هوایی (F-35A): در ۳۰ آوریل ۲۰۱۹، نیروی هوایی ایالات متحده از F-35A برای انجام حملات هوایی علیه گروه داعش در عراق استفاده کرد. این عملیات به‌عنوان اولین استفاده رزمی از F-35A ثبت شد.
• تفنگداران دریایی (F-35B): در ژوئیه ۲۰۱۸، F-35B از ناو هواپیمابر USS Essex در افغانستان به پرواز درآمد و اولین حمله رزمی خود را علیه طالبان انجام داد.
• نیروی دریایی (F-35C): در نوامبر ۲۰۲۴، F-35C برای اولین بار در عملیات رزمی علیه نیروهای حوثی در یمن شرکت کرد

اسرائیل

• F-35I (Adir): اسرائیل در مه ۲۰۱۸، برای اولین بار از F-35I در عملیات‌های رزمی در سوریه استفاده کرد. این عملیات‌ها شامل حملات به اهداف مرتبط با ایران و نیروهای وابسته به آن در منطقه بود.

افغانستان

• F-35B: در نوامبر ۲۰۲۴، ژنرال سامی صادات از ارتش افغانستان اعلام کرد که F-35B در عملیات‌های زمینی علیه طالبان در شرایط جوی نامساعد و پوشش ابری، با دقت بالا به اهداف ضربه زده است.

یمن

• F-35C: در نوامبر ۲۰۲۴، F-35C در عملیات‌های رزمی علیه نیروهای حوثی در یمن شرکت کرد. این عملیات‌ها به‌عنوان اولین استفاده رزمی از F-35C ثبت شدپ

این سوابق رزمی نشان‌دهنده قابلیت‌های عملیاتی و تنوع کاربردهای جنگنده F-35 در شرایط مختلف جنگی و جغرافیایی است.

در جنگ ۱۲ روزه اخیر میان اسرائیل و ایران در ژوئن ۲۰۲۵، جنگنده‌های نسل پنجم F-35I “Adir” نیروی هوایی اسرائیل نقش کلیدی ایفا کردند. این جنگنده‌ها با استفاده از قابلیت‌های پیشرفته خود، از جمله حالت “Beast Mode” برای حمل بارهای سنگین خارجی، توانستند به اهدافی در عمق خاک ایران دست یابند و عملیات‌های دقیقی را انجام دهند. در مجموع، بیش از ۱٬۵۰۰ سورتی پرواز توسط جنگنده‌های اسرائیلی، شامل F-35I و سایر هواپیماهای نسل چهارم مانند F-16 و F-15، علیه اهدافی در ایران انجام شد. این عملیات‌ها به نابودی تأسیسات هسته‌ای، سامانه‌های دفاع هوایی و زیرساخت‌های نظامی ایران منجر شد

در این جنگ، F-35I با استفاده از حالت “Beast Mode”، که امکان حمل بارهای سنگین خارجی را فراهم می‌کند، توانست به اهدافی در عمق خاک ایران دست یابد. این قابلیت به F-35I این امکان را داد تا بدون نیاز به سوخت‌گیری در میانه راه، عملیات‌های طولانی‌مدت را انجام دهد.

در نتیجه، جنگنده‌های F-35I در این جنگ نشان دادند که می‌توانند در شرایط عملیاتی پیچیده و در برابر تهدیدات پیشرفته، عملکرد مؤثری داشته باشند. این جنگ به‌عنوان یک نقطه عطف در تاریخچه عملیاتی F-35I ثبت شده است.

اپراتورها

استرالیا: نیروی هوایی سلطنتی استرالیا – تا دسامبر ۲۰۲۴، ۷۲ فروند F-35A تحویل گرفته است.

• بلژیک: نیروی هوایی بلژیک – ۸ فروند تحویل رسمی (تا مارس ۲۰۲۴ هیچ‌کدام از آمریکا خارج نشده‌اند). برنامهٔ خرید ۳۴ فروند F-35A از سال ۲۰۱۹.
• دانمارک: نیروی هوایی سلطنتی دانمارک – ۱۷ فروند F-35A تحویل (شامل ۶ فروند مستقر در پایگاه لوک برای آموزش) از مجموع ۲۷ فروند برنامه‌ریزی شده تا آوریل ۲۰۲۵.
• اسرائیل: نیروی هوایی اسرائیل – ۴۶ فروند F-35I «عَدیــر» تحویل تا آوریل ۲۰۲۵. شامل یک فروند نمونهٔ آزمایشی برای سلاح‌ها و الکترونیک بومی با نام AS-15. در مجموع ۷۵ فروند سفارش داده شده.
• ایتالیا:
  • نیروی هوایی ایتالیا – ۲۴ فروند F-35A و ۸ فروند F-35B تحویل تا آوریل ۲۰۲۵ از مجموع ۷۵ فروند F-35A و ۲۰ فروند F-35B سفارش داده شده.
  • نیروی دریایی ایتالیا – ۶ فروند F-35B تحویل تا سپتامبر ۲۰۲۴ از ۲۰ فروند سفارش داده شده.
• ژاپن: نیروی دفاع هوایی ژاپن – ۴۲ فروند F-35A عملیاتی و ۳ فروند F-35B تحویل تا اوت ۲۰۲۵. در مجموع ۱۴۷ فروند سفارش (۱۰۵ F-35A و ۴۲ F-35B).
• هلند: نیروی هوایی سلطنتی هلند – ۴۲ فروند F-35A تحویل و عملیاتی (۸ فروند آموزشی در پایگاه لوک آمریکا). در مجموع ۵۲ فروند سفارش داده شده. دومین نیروی هوایی جهان با ناوگان تماماً نسل پنج پس از بازنشستگی F-16.
• نروژ: نیروی هوایی سلطنتی نروژ – ۵۲ فروند F-35A تحویل. مجهز به چتر ترمز اضافه.
• لهستان: نیروی هوایی لهستان – ۳۲ فروند F-35A «Husarz» بلاک ۴ با به‌روزرسانی نرم‌افزاری TR3 و چتر ترمز سفارش داده؛ ۶ فروند تحویل تا ۲۰۲۵. برنامهٔ سفارش ۳۲ فروند دیگر. اولین پروازهای داخلی توسط خلبانان لهستانی در فوریهٔ ۲۰۲۵.
• کرهٔ جنوبی: نیروی هوایی جمهوری کره – ۴۰ فروند F-35A تحویل تا ژانویه ۲۰۲۲ و سفارش ۲۵ فروند دیگر در سپتامبر ۲۰۲۳. نیروی دریایی جمهوری کره – حدود ۲۰ فروند F-35B در برنامه (هنوز تأیید پارلمان نشده).
• بریتانیا: نیروی هوایی سلطنتی و نیروی دریایی (مالک RAF ولی بهره‌برداری مشترک) – ۴۱ فروند F-35B دریافت شده (۳۷ فروند در بریتانیا پس از از دست دادن یک فروند در ۲۰۲۱؛ سه فروند دیگر در آمریکا برای آزمایش و آموزش). در مجموع ۴۸ فروند سفارش تا ۲۰۲۱، با برنامهٔ خرید ۱۳۸ فروند در طول عمر پروژه. در ژوئن ۲۰۲۵ بریتانیا اعلام کرد قصد خرید ۱۲ فروند F-35A برای مأموریت هسته‌ای ناتو را دارد، همراه با ۱۵ فروند F-35B. سفارش اول ۴۸ فروندی تا ۲۰۲۶ تکمیل می‌شود؛ سفارش دوم ۲۷ فروندی (۱۲A و ۱۳B) تا ۲۰۳۳.
• ایالات متحده:
  • نیروی هوایی ایالات متحده – بیش از ۴۰۰ فروند تحویل، برنامهٔ ۱,۷۶۳ فروند F-35A.
  • سپاه تفنگداران دریایی – ۱۱۲ فروند F-35B/C تحویل؛ برنامهٔ ۲۸۰ فروند F-35B و ۱۴۰ فروند F-35C.
  • نیروی دریایی ایالات متحده – بیش از ۱۱۰ فروند تحویل؛ برنامهٔ ۲۷۳ فروند F-35C.

اپراتورهای آینده

• کانادا: ۸۸ فروند F-35A بلاک ۴ سفارش ۹ ژانویه ۲۰۲۳. تحویل ۴ فروند در ۲۰۲۶، ۶ فروند در ۲۰۲۷، ۶ فروند در ۲۰۲۸ و بقیه تا ۲۰۳۲. جایگزین CF-18های دههٔ ۱۹۸۰.
• جمهوری چک: ۲۴ فروند F-35A سفارش داده شده (موافقت وزارت خارجهٔ آمریکا ۲۹ ژوئن ۲۰۲۳؛ امضای تفاهم‌نامه ۲۹ ژانویه ۲۰۲۴؛ قرارداد پشتیبانی لجستیکی سپتامبر ۲۰۲۴).
• فنلاند: ۶۴ فروند F-35A بلاک ۴ سفارش ۲۰۲۲ (برنامهٔ HX برای جایگزینی F/A-18).
• آلمان: ۳۵ فروند F-35A سفارش ۲۰۲۲ برای تحویل از ۲۰۲۶؛ در ۲۰۲۴ بررسی سفارش ۱۰ فروند دیگر؛ جایگزین تورنادوها در مأموریت هسته‌ای B61.
• یونان: ۲۰ فروند F-35A سفارش ۲۰۲۴ برای تحویل ۲۰۲۷–۲۰۲۸ با گزینهٔ ۲۰ فروند دیگر.
• رومانی: قرارداد ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴ برای ۳۲ فروند F-35A به ارزش ۶.۵ میلیارد دلار (مرحلهٔ اول ۳۲ فروند، مرحلهٔ دوم ۱۶ فروند، ورود بعد از ۲۰۳۰ و جایگزینی F-16 بین ۲۰۳۴–۲۰۴۰).
• سنگاپور: ۸ فروند F-35A و ۱۲ فروند F-35B سفارش تا فوریهٔ ۲۰۲۴. تحویل ۴ فروند F-35B در ۲۰۲۶، ۸ فروند دیگر ۲۰۲۸، F-35Aها تا ۲۰۳۰.
• سوئیس: ۳۶ فروند F-35A سفارش برای جایگزینی F-5E/F و F/A-18C/D، تحویل ۲۰۲۷ تا ۲۰۳۰.

فروش‌های احتمالی

• هند: پیشنهاد ترامپ به مودی در فوریهٔ ۲۰۲۵؛ در مارس ۲۰۲۵ هند در حال بررسی پیشنهاد سوخو Su-57؛ ژوئیهٔ ۲۰۲۵ گزارش رد نیاز؛ وزارت دفاع هند تأیید نکرده؛ وزارت خارجه گفته مذاکره رسمی نشده.
• شیلی: مذاکرات رسمی با لاکهید مارتین برای F-35A جهت جایگزینی F-5 Tiger III و دست‌کم ۱۰ فروند F-16 MLU؛ بازهٔ خرید ۲۰۲۷ تا ۲۰۳۰.

لغوها

• تایوان: علاقهٔ مکرر به F-35B برای تداوم عملیات در صورت بمباران باندها؛ رد مکرر آمریکا به‌دلیل تحریک پکن و نگرانی نفوذ جاسوسی؛ در ۲۰۱۸ رهبران نظامی تایوان خرید F-35 را رها کرده و به خرید بیشتر F-16V روی آوردند.
• اسپانیا: بررسی خرید F-35 اما در اوت ۲۰۲۵ رسماً کنار گذاشته شد.
• تایلند: برنامهٔ ۸ یا ۱۲ فروند F-35A برای جایگزینی F-16A/B بلاک ۱۵؛ بودجهٔ ۴ فروند نخست تصویب ژانویه ۲۰۲۲؛ در مهٔ ۲۰۲۳ پنتاگون ضمن رد خرید F-35 پیشنهاد F-16 بلاک ۷۰/۷۲ و F-15EX داد.
• ترکیه: ۳۰ فروند سفارش (برنامهٔ تا ۱۰۰)؛ تحریم و لغو قرارداد پس از خرید S-400؛ ۶ فروند ساخته شده در آمریکا نگه‌داری می‌شوند؛ ۴ فروند ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به لوک برای آموزش تحویل؛ ۲۰ ژوئیه ۲۰۲۰ آمریکا مصادرهٔ ۸ فروند را تصویب کرد؛ پول ۱.۴ میلیارد دلاری بازنگشته؛ فوریهٔ ۲۰۲۴ آمریکا اعلام کرد در صورت کنار گذاشتن S-400 ترکیه را بازمی‌گرداند؛ مارس ۲۰۲۵ گزارش احتمال فروش F-35 به ترکیه در صورت حل S-400.
• امارات: تا ۵۰ فروند برنامه‌ریزی؛ تعلیق فروش ژانویه ۲۰۲۱، تأیید ادامه آوریل ۲۰۲۱، خروج امارات دسامبر ۲۰۲۱ به‌دلیل شرایط اضافی آمریکا؛ سپتامبر ۲۰۲۴ مقام اماراتی گفت مذاکرات را از سر نمی‌گیرند.

مشخصات (F-35A)

ویژگی‌های عمومی:
خدمه: ۱ نفر
طول: ۱۵.۷ متر
دهانهٔ بال: ۱۱ متر
ارتفاع: ۴.۴ متر
مساحت بال: ۴۳ متر مربع
وزن خالی: ۱۳٬۲۹۰ کیلوگرم
وزن برخاست حداکثر: ۲۹٬۹۰۰ کیلوگرم
سوخت داخلی: ۸٬۲۷۸ کیلوگرم
موتور: یک توربوفن Pratt & Whitney F135-PW-100 با رانش ۱۹۰ کیلونیوتن با پس‌سوز

کارایی:
سرعت بیشینه: ماخ ۱.۶ در ارتفاع بالا
برد: ۲,۸۰۰ کیلومتر
برد رزمی (سوخت داخلی): ۱,۲۳۹ کیلومتر در مأموریت هوا-سطح، ۱,۴۱۰ کیلومتر در پیکربندی هوا-هوا
سقف پرواز: ۱۵,۰۰۰ متر
حد g: ‎+9.0
نسبت رانش به وزن: ۰٫۸۷ (۱٫۰۷ با ۵۰٪ سوخت داخلی)

تسلیحات:
یک توپ چهارلول ۲۵ میلی‌متری GAU-22/A (۱۸۰ گلوله)
۴ جایگاه داخلی + ۶ جایگاه خارجی (ظرفیت: ۲,۶۰۰ کیلوگرم داخلی، ۶,۸۰۰ کیلوگرم خارجی، جمعاً ۸,۲۰۰ کیلوگرم)

موشک‌های هوا به هوا: AIM-9X، AIM-120 AMRAAM، AIM-132 ASRAAM، AIM-260 JATM (در حال یکپارچه‌سازی)، موشک Meteor (بلوک ۴، F-35B از ۲۰۲۷)
موشک‌های هوا به سطح: AGM-88G AARGM-ER، AGM-158 JASSM، AGM-179 JAGM، SPEAR 3 (در توسعه)، سلاح SiAW
موشک‌های ضدکشتی: AGM-158C LRASM، موشک Joint Strike (در حال یکپارچه‌سازی)
بمب‌ها: JDAM، پِیووی، JSOW، GBU-39 SDB، GBU-53/B StormBreaker، بمب هسته‌ای B61 Mod 12

سامانه‌های اویونیک:
رادار AESA AN/APG-81 یا APG-85 (از سری ۱۷)، سامانهٔ هدف‌یابی AN/AAQ-40، سامانهٔ حسگر محیطی AN/AAQ-37، جنگ الکترونیک AN/ASQ-239، سامانهٔ ارتباطی/ناوبری/شناسایی AN/ASQ-242 شامل MADL، لینک-۱۶، SINCGARS، IFF، رادیوهای چندباند، ارتفاع‌سنج راداری، ILS، TACAN، JPALS و داده‌پیوندهای تاکتیکی JVMF/VMF.

تفاوت گونه‌ها

ویژگی	F-35A (برخاست/فرود متعارف)	F-35B (کوتاه/عمودی)	F-35C (ناوپایه)
طول	۱۵.۷ م	۱۵.۶ م	۱۵.۷ م
دهانه بال	۱۰.۷ م	۱۰.۷ م	۱۳.۱ م
ارتفاع	۴.۳۹ م	۴.۳۶ م	۴.۴۸ م
مساحت بال	۴۲.۷۴ م²	۴۲.۷۴ م²	۶۲.۰۶ م²
وزن خالی	۱۳,۱۵۴ کیلوگرم	۱۴,۷۲۹ کیلوگرم	۱۵,۶۸۶ کیلوگرم
سوخت داخلی	۸,۲۷۸ کیلوگرم	۶,۱۲۳ کیلوگرم	۸,۹۵۸ کیلوگرم
بار تسلیحاتی	۸,۱۶۰ کیلوگرم	۶,۸۰۰ کیلوگرم	۸,۱۶۰ کیلوگرم
وزن برخاست بیشینه	~۳۱,۸۰۰ کیلوگرم	~۲۷,۲۰۰ کیلوگرم	~۳۱,۸۰۰ کیلوگرم
برد >	۲,۲۰۰ کیلومتر	۱,۷۰۰ کیلومتر	۲,۲۰۰ کیلومتر
شعاع رزمی سوخت داخلی	۱,۲۳۹ کیلومتر	۹۳۵ کیلومتر	۱,۲۴۱ کیلومتر
g مجاز	+9.0	+7.0	+7.5