جنگنده F-16I سوفا در خدمت نیروی هوایی اسرائیل
جنگنده F-16I سوفا در خدمت نیروی هوایی اسرائیل
در میانه دهه ۱۹۷۰ اسرائیل به دنبال یک جنگنده جدید بود که آن را جایگزین ناوگان جنگندههای میراژ ۳ و ۵ خود کند .در این میان بهترین گزینه اف ۱۶ بود .اسرائیل در سال ۱۹۷۸ تصمیم گرفته بود تا جنگنده اف ۱۶ را خریداری کند. جنگنده ارزان قیمت و چند منظوره و همه فن حریف در آن دوران
کارتر رئیس جمهور آمریکا برای اینکه اسرائیل در کمپ دیوید با مصر به صلح برسد محدودیتهای فروش تسلیحات زیادی بر اسرائیل وضع کرده بود ولی زمانی که در نهایت اسرائیل با مصر به صلح رسید و صحرای سینا را نیز به مصر واگذار کرد، ایالات متحده به آن چراغ سبز نشان داد که آنها هر سلاحی بخواهند را دریافت کنند. بدین گونه در آگوست سال ۱۹۷۸ اسرائیل ۸ فروند اف ۱۶ بی نسخه آموزشی رزمی اف ۱۶ و ۷۵ فروند اف ۱۶ ای نسخه تک سرنشین رزمی سفارش داد. قرار بود این جنگندهها در سال ۱۹۸۱ تحویل شوند ولی از بخت خوب اسرائیل با سقوط حکومت شاه در ایران سفارشات ساخته شده برای ایران تحویل نشدو به اسرائیل رسید. نخست جنگندههای اف ۱۶ ساخته شده برای اسرائیل در جولای سال ۱۹۸۰ بعد از ۱۱ ساعت پرواز به اسرائیل رسیدند و مابقی نیز طی چند هفته آینده تحویل شدند. این سفارش البته در یک برهه از زمان کامل تحویل نشد زمانی که در سال ۱۹۸۱ اسرائیل با جنگندههای اف ۱۶ و اف ۱۵ خود به نیروگاه اتمی بغداد حمله کردند و ریگان به شکل موقت تحویل ۲۲ فروند آخر را به تاخیر انداخت اگرچه آنها نیز بعد از یک سال تحویل شدند
اسرائیل از سال ۱۹۸۰ تا سال ۱۹۹۴ طی برنامهای که با نام صلح مرمر ۱ تا ۴ شناخته میشد ۱۲۵ فروند اف ۱۶ در دو نسخه A و B از بلاکهای مختلف که حتی برخی دست دوم نیز بودند و ۱۳۵ فروند اف ۱۶ سی و دی که در اسرائیل به آنها باراک میگفتند تحویل تحویل گرفت
اخرین دسته از جنگندههای اف ۱۶ که تحویل نیروی هوایی اسرائیل شد طی برنامه مرمر صلح ۵ بود که بین سال ۲۰۰۳ تا ۲۰۰۹ شامل تحویل ۱۰۲ فروند جنگنده F-16I بود این جنگندهها در واقع خاصترین نسخههای تحویل شده به اسرائیل بودند
ولی F-16I که در اسرائیل به نام سوفا شناخته میشود دقیقاً چه نوع جنگندهای است و چه فرقی با دیگر اف16 ها دارد
ایلان بیران وزیر دفاع وقت اسرائیل در سال ۱۹۹۷ اعلام کرد که این نیرو به دنبال خرید حدود ۱۰۰ جنگنده جدید است تا آنها را جایگزین جنگندههای چون اف ۴ فانتوم و ای ۴ اسکای هاوک کند. اسرائیل در همان دوران بود که جنگندههای F-15I را دریافت کرده بود .این جنگنده در واقع نسخهای از جنگنده تهاجمی اف ۱۵ استریک ایگل بود که به عنوان یک جنگنده تهاجمی و البته گران قیمت تحویل اسرائیل شد ولی حالا اسرائیل به دنبال جنگندهای ارزانتر از جمله در زمینه تعمیر و نگهداری و هزینههای جانبی بود ولی در عین حال کارایی لازم را نیز داشته باشد. اسرائیل بر روی کمکهای سالانه مالی ایالات متحده برای خرید این جنگندههای جدید حساب باز کرده بود
در آن زمان ایالات متحده دو پیشنهاد به اسرائیل میدهد .
یکی خرید ۳۰ فروند F-15I دیگر و یا ۶۰ فروند اف ۱۶ سی و دی دیگر که ارزش هر دو حدود دو و نیم میلیارد میشد و یا حتی ترکیب هر دو . ولی تا سال ۱۹۹۹ اسرائیل نتوانست در این زمینه تصمیم بگیرد در فوریه سال ۱۹۹۹ ارتش اسرائیل تعداد هواپیماهای درخواستی خود را به ۱۱۰ فروند افزایش داد که تقریباً برآورد میشد حدود ۴ میلیارد دلار هزینه داشته باشد. ارتش اسرائیل از بوئینگ به عنوان سازنده اف ۱۵ آی و از لاکید مارتین به عنوان سازنده اف ۱۶ خواست تا قیمتها و پیشنهاد خود را بدهم و در آن زمان بسیاری معتقد بودند که ارتش اسرائیل در نهایت به تعداد مساوی از هر دو جنگنده خواهد خرید
در همان زمان یران اعلام کرد که موشک بالستیک جدیدی که برای اولین بار میتواند از ایران به اسرائیل برسد یعنی موشک شهاب ۳ را تست کرده است. این خبر باعث شد تا ارتش اسرائیل از هر دو کمپانی بخواهد به جنگنده که میخواهند به اسرائیل پیشنهاد دهند باید برد لازم برای رسیدن به عمق خاک ایران را داشته باشد .مشخصا در آن زمان اف ۱۶ از اف ۱۵ در این زمین عقبتر بود. اف ۱۵ مخازن سوخت بیشتری داشت و دارای مخازن تطبیقی در دو طرف بدنه بود ولی قرار نبود لاکهید مارتین و اف ۱۶ در این زمینه بار دیگر از اف ۱۵ عقب بیفتد. داستان در واقع این است که در سال ۱۹۹۴ هنگامی که اسرائیل تصمیم به سفارش اف ۱۵ آی گرفت دقیقاً به دلیل برد بیشتر اف ۱۵ آی نسبت به اف ۱۶، اف ۱۵ را انتخاب کرد .ولی حالا لاکهید مارتین با نصب دو مخزن سوخت تطبیقی در دو طرف بدنه اف ۱۶ که در واقع یک سرمایهگذاری امارات بر روی این طرح بود که در نهایت منجر به ساخت جنگنده اف ۱۶ بلاک ۶۰ برای امارات شده بود ، این امکان را داده بود که اف ۱۶ نیز بتواند به برد اف ۱۵ برسد .
خلبانان اسرائیل در سال ۱۹۹۹ به امریکا سفر کردند و از ۱۶های جدید با مخازن سوخت تطبیقی اشنا شدند و ارتش اسرائیل بلافاصله یک سال بعد تصمیم گرفت تا تمام ۱۱۰ فروند جنگنده درخواستی را اف ۱۶ خریداری کند ، زیرا آنها صدها فروند اف ۱۶ داشتند که هزینه تعمیر و نگهداری آن برای آنها بسیار کم بود و از طرفی از عملکرد کلی جنگنده بسیار راضی بودند .در مرحله اول اسرائیل در ژانویه سال ۲۰۰۰ ، ۵۰ فروند جنگنده اف ۱۶ دی بلاک ۵۲ به همراه حق گزینش 60 فروند دیگر را به دست آورد که مبلغ دو و نیم میلیارد دلار میشد .در سپتامبر سال ۲۰۰۱ اسرائیل از حق گزینش ۶۰ فروندی خود استفاده کرد ولی ۵۲ فروند اف ۱۶ دیگر سفارش داد تا مجموع اف ۱۶های دی بلاک ۵۲ آنها با مخازن سوخت تطبیقی به 102فروند برسد
جنگندههای جدید F-16I سوفا نام گرفت . حرف I اشاره به حرف اول کلمه اسرائیل در انگلیسی میکرد زیرا این نسخه نسبت به جنگندههای قبلی که تحویل اسرائیل شده بود اسرائیلیتر بود. اولین اف ۱۶ در نوامبر سال ۲۰۰۳ از خط تولید خارج شد و یک سال بعد اولین دسته از جنگندههای اف ۱۶ آی تحویل اسرائیل شدند
ولی F-16I سوفا چه فرقی با اف16 قبلی دارند
اولین تفاوت سوفا با نسخههای قبلی اف ۱۶ در مخازن سوخت تطبیقی سی اف تی است که در دو طرف بدنه نصب میشود و میتواند بیش از ۱۷۰۰ لیتر سوخت بیشتر را برای اف ۱۶ به ارمغان بیاورد. همانطور که قبلاً گفته شد مخازن سوخت تطبیقی سرمایهگذاری امارات بر روی این مخازن با کمک لاکهید مارتین بود که منجر به توسعه نسخه از جنگنده اف ۱۶ به نام اف ۱۶ بلاک ۶۰ شاهین صحرا برای امارات متحده عربی شد .بعد از آن لاکهید مارتین ان بر روی اف ۱۶های بلاک ۵۲ دست به نصب مخازن سوخت سیافتی زد که به بسیاری از کشورها نیز صادر شده. برای نمونه میتوان به ترکیه و پاکستان در همسایگی ایران اشاره کرد .استفاده از مخازن سوخت سیافتی نه تنها باعث شده بود که یک اف ۱۶ سوفا بتواند با دو تن سلاح به برد ۱۵۰۰ کیلومتری برسد بلکه یک امتیاز دیگر را نیز داشت و اینکه جایگاههای تسلیحاتی زیر بال معمولاً برای افزایش برد با مخازن سوخت خارجی پر میشد را میشد دیگر به سلاح اختصاص داد و سوخت اضافی را در سی اف تی حمل کرد
یکی دیگر تفاوت های اف ۱۶ سوفا با نسخههای قبلی اف ۱۶ دارا بود یک برآمدگی بر روی بدنه بود که تا زیر سکان عمودی ادامه داشت که محل قرارگیری سامانههای الکترونیکی از جمله سامانه شناسایی دوست از دشمن و سامانه هشدار دهنده راداری است ، که البته هر دو سامانه نیز ساخت البیت سیستم اسرائیل هستم و با نسخههای آمریکای جایگزین شدهاند
این برآمدگی یک ابتکار اسرائیلی بر روی اف ۱۶ بود .پیش از این نیز برخی از اف16 های دیگر ارتش اسرائیل طی ارتقا در خود اسرائیل مجهز به سامانههای الکترونیکی در آن بخش شده بودند بعدها لاکهید مارتین این ابتکار را نیز بر روی اف ۱۶های صادراتی به کار برد
در بخش کابین عقب و جلو هر دو دارای سه نمایشگر رنگی قابل برنامهریزی ساخت رافال اسرائیل هستند. کلاه پرواز خلبان از نوع داش ۴ یک کلاه پرواز ساخت اسرائیل است که بسیار محبوب است و حتی بر روی برخی جنگندههای دیگر در سراسر جهان مانند اف ۵های برزیلی یا تجاس هندی نصب شده است. این کلاه پرواز اطلاعات پروازی را شامل سرعت ارتفاع منع و تعداد تسلیحاتی و رادار و هدفگیر تسلیحات را بر روی عینک خود برای خلبان به نمایش میگذارد و خلبان به هر سمت نگاه کند میتواند این اطلاعات را ببنید .
نمایشگر سربالایی این هواپیما نیز یا همان اچ یو دی ساخت اسرائیل است و میتواند تصاویر رادار و حتی غلافهای اپتیکی را نیز در جلوی چشم خلبان بر روی پنل اصلی به نمایش بگذارد .کابین عقب دارای توان هدایت پهپاد است افسر اسلحه در عقب میتواند پهبادهای شناسایی و یا انتحاری را از کابین عقب هدایت کند. این امتیاز برای اولین بار در یک جنگنده در جهان توسط اسرائیلیها بر روی سوفا کار گرفته شد که امروزه از جمله ویژگیهای جنگندههای مدرن است
سیستمهای ارتباط uhf و vhf و همچنین سیستم ارتباط ماهواره ساخت رافال اسرائیل است همگی به یک سیستم نقشهخواهان خودکار متصل به نمایشگر رنگی متصل میباشند که میتواند موقعیت جنگنده را با دقت چند متر در اختیار خلبان بگذارد. هواپیما از دو ژیروسکوپ حلقه لیزری نیز استفاده میکند که آنها نیز با دقت چند ۱۰ متر میتوانند جای هواپیما را مشخص کنند
هواپیما داره یک سیستم یکپارچه تسلیحاتی ساخت البیت است، که به یک کامپیوتر مرکزی نصب شده است .این کامپیوتر میتواند با کمک هشدار دهنده راداری تهدیدات پیش رو را مشخص کرده و به خلبان پیشنهاد دهد از چه سلاحی استفاده کند . همچنین این کامپیوتر دارای سیستم ناوبری خودکار برای هدایت هواپیما تا هدف است و میتواند بر اساس دستورات از پیش تعیین شده در حافظه بدون نیاز به خلبان تا نزدیکی هدف پرواز کرده و حتی تسلیحات را رها کند .جنگنده از غلاف نشانه گذار لیزری و ناوبری لیتنینگ ۲ استفاده میکند که دارای دوربین حرارتی نسل سوم است. این غلاف میتواند یک تانک را از ۳۰ کیلومتری تشخیص دهد و از ۲۰ کیلومتری بر روی آن نشانه گذاری لیزری انجام دهد . توان کشف اهداف هوایی را از ۶۰ کیلومتری و شناورها را بسته به اندازه از ۸۰ تا ۹۰ کیلومتری دارد .
این غلاف به خلبان کمک میکند سطح منقطه را دید بزند و برای کشف یا هدفگیری لیزری از ان استفاده کند و همچنین به خلبان اجازه میدهد بدون رادار اسمان را جستجو کند.این غلاف یکی از محصولات مشهور شرکت البیت اسرائیل است که در بسیاری از کشورها خدمت میکند ولی با وجود این سوفا میتواند غلاف ناوبری شبانه ارتفاع پایین لانترینگ ساخت لاکهید مارتین آمریکا را نیز حمل کند .تصاویر غلاف را میتوان با کمک خط ارتباط را داده برای هر مرکز فرمانده ارسال کرد
در بخش تسلیحاتی طیف گستردهای از تسلیحات آمریکایی و اسرائیلی بر روی سوفا قابل نصب است.
در بخش موشکهای هوا به هوا سلاح اصلی هوا به هوای این جنگنده که معمولاً بر روی آن موشک هوا به هوای تصویرساز حرارتی پایتون ۴ و ۵ است که به ترتیب ۱۵ تا ۲۰ کیلومتر برد دارد .هر دو موشک از فناوری تصویرساز حرارتی استفاده میکنند که یک نسل جلوتر از فناوری فروسرخ است به آنها حتی اجازه درگیری از روبرو با جنگنده دشمن را میدهد و میتوانند بر روی سطح گرمای کم بدنه قفل کنند .معمولاً اسرائیل با با تهدید هوا به هوای بزرگی روبرو نیست کشورهایی که دارای نیروی هوایی قدرتمندی در کنار آن هستند مانند مصر و یا در نزدیکی آن ترکیه با این کشور رویکرد خصمانهای ندارند و کشور چون سوریه نیز نیروی هوایی فرسوده با فناوریهای قدیمی دارد. معمولا موشکهایی چون پایتون ۴ و ۵ بر روی سوفا میتواند تهدیدهای آنها را به راحتی خنثی کند . ولی معمولاً بزرگترین تهدید هوایی اسرائیل پهپادها هستند که در انواع شناسایی و انتحاری در اختیار نیروهای نیابتی ایران می باشند که در نزدیکی اسرائیل از جمله در جنوب لبنان توسط حزبالله لبنان استفاده می شوند که باز همین دو موشک برای درگیری با انها کافی است
پایتون ۵ کارایی بسیار بالایی دارد این موشک را میتوان قفل شده و نشده به سمت هدف شلیک کرد قابلیت درگیری هم سمت دارد میتوان آن را قفل نشده به سمت اهدافی که حتی در زاویه جستجوی کاوند نیز شلیک کرد تا بعد از دور زدن به سمت جنگنده دشمن رفته و با کاونده خود بر روی هدف قفل کند .البته این کار با کمک کلاه پرواز داش ۴ امکانپذیر است که با کاوندی موشک پایتون ۵ هماهنگ شده تا خلبان به هر سمت نگاه کند بتواند موشک را به آن سمت شلیک کند
این جنگنده میتواند موشک هوا به هوای اسرائیلی دربی که موشک هوا به هوای رادار فعال ساخت اسرائیل است و در کلاس امرام بوده و بین ۵۰ تا ۷۰ کیلومتر برد دارد و یا موشک هوا به هوای امرام آمریکایی را حمل کند. ولی به شکل کلی سلاح اصلی سلاح اصلی هوا به هوای آن پایتون ۴ و ۵ است
سوفا مانند تمام مدلهای اف ۱۶ دارای ۱۱ جایگاه حمل تسلیحات است که شامل سه عدد زیر هر بال یکی نوک هر بال ، ۲ عدد در کنار ورودی هوا و یکی در زیر بدنه که البته به غیر از جایگاههای زیر بال و سر بال مابقی جایگاهها برای حمل مخزن سوخت و یا غلاف است. بخش تسلیحات هوا به زمین سوفا میتواند انواع بمبهای سقوط آزاد و تسلیحات هدایت شونده را تا بیش از ۷ تن حمل کند. این هواپیما میتواند تا ۴ بمب هدایت ماهواره ۹۰۰ کیلوگرمی جیدم با برد ۲۸ کیلومتر و یا تا ۸ بمب هدایت ماهواره ۲۲۵ کیلوگرمی جیدم باز با همین برد و یا تا ۱۶ بمب هدایت ماهواره اس دی بی با برد ۱۲۰ کیلومتر را حمل کند و یا از تسلیحات قدیمیتر مانند تا ۴ بمب هدایت لیزری در انواع ۲۲۵ و ۹۰۰ کیلوگرمی را حمل و پرتاب کند. ولی اگر قرار باشد تسلیحات هدایت شونده هوا به زمین اسرائیلی بر روی آنها نصب شود میتوان از بمب هواپرتاب هدایت اپتیکی و ماهواره ای اسپایشی که در وزنهای ۴۵۰ و ۹۰۰ کیلوگرم در خدمت است و بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلومتر برد دارند و هر دو بمبهای بالدار گلاید شونده هستند نام برد
۲ تا ۴ موشک هدایت ماهواره دلیله با برد ۲۵۰ کیلوگرم کیلومتر که دارای کلاهک ۳۰ کیلوگرمی میباشد و یا سلاح هواپرتاب هایپرسونیک رمپیج که در واقع نسخه هواپرتاب راکت هدایت ماهواره زمین به زمین اکسترا است .رمپیج بین ۲۵۰ تا ۴۰۰ کیلومتر برد دارد و گفته شده در هدف قرار دادن ساختمان کنسولگری ایران در سوریه توسط اسرائیل از آن استفاده شده است.
جدیداً بر روی سوفا نسخه هوا پرتاب موشک بالستیک زمین به زمین لورا با نام ایرلورا نیز دیده شده که ممکن است بین ۷۰۰ تا ۸۰۰ کیلومتر برد دااشته باشد و احتمالاً در فاز میانی دارای سرعت هایپرسونیک است این سلاح برای اولین بار در سال ۲۰۲۴ بر روی این جنگنده دیده شده. موشکهای هایپرسونیک بالستیک هوا پرتاب سری بلو اسپارو که بین ۸۰۰ تا ۱۵۰۰ کیلومتر بسته به نسخه برد دارد نیز از جمله تسلیحاتی است که بر روی این جنگنده به میزان یک تا دو تیر برای هر جنگنده قابل نصب است(احتمال دارد از ترکیبی از ایر لورا، رامپیج و بلو اسپارو در حمله به اهدافی در ایران استفاده شده باشد)
با وجود اینکه سوفا دارای تجهیزات الکترونیکی و تسلیحات اسرائیلی است ولی همچنان در دو زمین امریکایی باقی مانده اول رادار و دومی موتور
گرچه اسرائیل موتور بومی برای نصب بر روی جنگندههای خود ندارد ولی رادار بومی دارد. اسرائیل خود از سازندگان پرقدرت رادارهای هوا به هوا است که رادارهای آن بر روی بسیاری از جنگندههای جهان مانند اف ۴ ترمیناتور ترکیه ،اف ۵های برزیلی ، میگ ۲۱ لنسر رومانی جنگندههای کفیر ارتقا یافته در آمریکای جنوبی ،تجاس هندی و یا جنگندههای ساخت کره جنوبی نصب است .اسرائیل در مرحله اول میخواست تا رادار خود را بر روی سوفا نصب بکند ولی این مسئله با مخالفت آمریکا مواجه شد. ایالات متحده نمیخواستی جنگنده نوساز را با یک رادار ساخت کشور دیگر به اسرائیل تحویل دهد تا این مسئله عرف شده و دیگر مشتریان نیز مثلاً خواهان یک جنگنده آمریکایی با رادار یک کشور دیگر مانند اسرائیل شوند که اینگونه بر روی سود تولید و بازار کار تاثیر مستقیم داشت . برای همین سوفا مجهز به رادار ای پی جی ۶۸ وی 9 شدند . رادار ای پی جی 68 وی 9 با برد کشف 287 کیلومتر برضد یک هدف بزرگ و برد 75 کیلومتر بر ضد یک هدف یک متر مربعی . همچنین این مدل با توان نقشه برداری از سطح زمین به صورت روزنه ساختگی توان تصویر برداری از یک جسم 60 سانتیمتری را بر روی زمین دارد.این نسخه در اواخر دهه 1990 توسعه یافت
موتور نصب شده بر روی سوفا موتور پرات اندویتنی F100-PW-229 است .سری پی دبلیو 229 بهترین نمونه اف100 است که بیشترین قدرت را در بین نسخه های موجود این موتور فراهم میکند .در ساخت اف ۱۶ دو نمونه موتور استفاده می شود که یکی ساخت جنرال الکترونیک است و دیگری ساخت پرات اندوویتنی موتور .موتور نصب شده بر روی اکثر اف16 اسرائیل موتور ساخت پرات اندویتنی است زیرا این موتور با موتور جنگندههای اف ۱۵ اسرائیلی مشابه است .این موتور ۲۹ هزار پوند در حالت پس سوز و بیش از ۱۷۸۰۰ پوند بدون پسوز قدرت فراهم میکند .این موتور از آخرین موتورهای نصب شده بر روی برخی از اف ۱۶ که از نوع جنرال الکترونیک است مانند اف ۱۶ شاهین صحرا متعلق به امارات ضعیفتر است ولی گفته شد با در نظر گرفتن اینکه اسرائیل از اف ۱۵ با موتور پرات اندویتنی اف ۱۰۰ استفاده میکند این موتور را ترجیح داد
سوفا اگرچه بهترین جنگنده تهاجمی نیروی هوایی اسرائیل نیست و میتوان F-15I را بهتر از آنها در بحث تهاجم دانست ولی بدون شک جنگنده روزمره ارتش اسرائیل است .این جنگنده بسیار هزینه کمتری در عملیاتهای روزانه نسبت به اف ۱۵ دارد برای همین تقریباً در تمام عملیاتهای روزانه از عملیات بر ضد اهداف درلبنان و غزه استفاده میشود .این تفکر همواره وجود دارد که اف ۱۶ برای درگیری با اهداف در برد نزدیکتر است در حالی که در برد دورتر معمولاً کار توسط اف ۱۵ انجام میشود. تقریباً تمام عملیاتهای گزارش شده نیروی هوایی اسرائیل در سوریه و لبنان توسط اف ۱۶ انجام میشود اگرچه در تهاجم اسرائیل به ایران در اکتبر سال 2024 هم سوفا حضور داشت
اف ۱۶ در جریان جنگ سال ۱۹۸۲ دره بقا بیش از ۴۴ جنگنده سوری را سرنگون کرد ، بدون اینکه تلفاتی داشته باشد ولی این ارقام مربوط به نسخههای قبلی اف ۱۶ است سوفا در آن زمان اصلاً وجود خارجی نداشت . اولین حضور عملیاتی سوفا به سال 2006 و جنگ با حزب الله برمیگردد .در این درگیری که سوفا با شلیک یک موشک پایتون ۵ یک پهپاد حزب الله را به زیر کشید و اولین پیروزی هوایی خود را به دست آورد. ولی در همین نبرد نیز یکی از اف16 ها در حال فرود در فرودگاه پایگاه هوایی در پایگاه نواتیم لاستیکش ترکید و جنگنده از باند خارج شد ولی هر دو خلبان موفقیت خارج شدند
از سال ۲۰۰۶ به این سمت جنگنده سوفا حدود ۱۰۰۰ پرواز رزمی بر علیه اهدافی در لبنان و سوریه انجام داده .دهها پهپاد نیروهای متخاصم را سرنگون کرده ولی با وجود همه اینها اولین تلفات هوایی نیروی هوایی اسرائیل به این سمت را از جنگ سال ۱۹۸۲ رقم زد. زمانی که در سال ۲۰۱۸ یک فروند سوفا در حال انجام عملیات در سوریه ، پس از اینکه سوریها دهها موشک پدافند از جمله تعداد زیادی سامانه اس ۲۰۰ را شلیک کردند سرنگون شد. سوفا در نزدیکی مرز صدمه دید و موشک در کنارش منفجر شد و جنگنده و لاشه آن در درون خود اسرائیل سقوط کرد
اف ۱۶ هم اکنون پرتعدادترین جنگنده نیروی هوایی اسرائیل است. ۱۷۵ فروند جنگنده اف ۱۶ در خدمت نیروی هوایی اسرائیل است که از این میان حدود ۹۹ فروند آن را جنگندههای سوفا تشکیل میدهد که به عبارتی پرتعدادترین جنگنده از یک مدل است
عبدالحمید تارخ
****عضویت در کانال تلگرام سایت جنگاوران برای آگاهی از آخرین اخبار نظامی و آخرین مقالات درج شده در سایت****
مقالات مرتبط